در اینجا چند نکته را بیان می کنیم که سرمایه گذاران تازه کار باید از آنها پیروی کنند:
ریسک ۳گانه بورس
دنیایاقتصاد- مسعود کریمی : بورس اوراقبهادار تهران نخستین روز معاملاتی هفته را در حالی شروع کرد که معاملهگران در یک بیخبری تمامعیار نسبت به وضعیت برنامه جامع اقداممشترک قرار داشتند، درحالیکه یک هفته گذشته سهامداران با توجه به سیگنالهایی پیرامون سیاست خارجه غالبا به سمت خرید گروههای ریالی سوق پیدا کرده بودند اما فضای معاملاتی تالار شیشهای در روز شنبه ملتهب آغاز شد بهگونهای که تمام نماگرهای اصلی پا در مسیر نزول گذاشتند. شاخصکل بیش از ۱۲هزارو ۵۰۰واحد ریزش پیدا کرد و به سطح یکمیلیون و ۴۳۸ واحدی بازگشت.
بهرغم افت ۸۷/ ۰درصدی دماسنج بازار، شاخصکل هموزن نیز ۴۲/ ۰درصد ریزش پیدا کرد. بر اساس آمار تغییر مالکیت صنایع بورسی در ۲۹ مرداد، رقمی بالغ بر ۲۳۹میلیاردتومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد، بهعبارتی بیشترین مقدار خروج پول حقیقی از ۱۱ مردادماه تاکنون به ثبت رسید. بهنظر میرسد سرمایهگذاران مجددا به لاک احتیاط فرو رفتهاند و در انتظار سیگنالهای قویتری در راستای تزریق دوباره منابع مالی خود به بخش مولد هستند. ارزش معاملات خرد بورس تهران (سهام و حقتقدم) نیز رقم ۲۰۴۷میلیاردتومان را در این روز به خود اختصاص داد؛ رقمی که بهرغم افت نماگرهای بورسی میتواند تحرک مطلوب معاملهگران را در این برهه به نمایش بگذارد.
به باور برخی از کارشناسان بازار سرمایه ۳ضلع بیخبری از وضعیت آتی برجام، وضعیت نامساعد بازارهای جهانی و واکنش معاملهگران به اتهامات مالی شرکت فولاد مبارکه (با در نظر گرفتن احتمال سرایت رانت به سایر شرکتها) از جمله مواردی هستند که منجر به عقبنشینی شاخصهای سهامی شدند. از سویی چرایی تغییر تاکتیک سرمایهگذاران در برهه فعلی و واکنش بازارهای موازی به انعکاس رویدادهای اخیر موضوعاتی هستند که موردتوجه فعالان بازار سرمایه قرار دارند.
ذرهبین مجلس روی یک شرکت
یکی از رویدادهای اخیر بازار سرمایه گزارش تحقیق و تفحص مجلس شورایاسلامی پیرامون تخلفات گسترده یک شرکت بزرگ بورسی (فولاد مبارکه) بود که بنا بر گزارش کمیسیون صنایع و معادن مجلس بیش از ۹۱هزارمیلیاردتومان تخلفات مالی این شرکت بزرگ مشخص شده است. رانت، فساد مالی، سود نامشروع و غیرقانونی برای عدهای خاص، ورود ضرر و زیان به سهامداران ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها عمده و خرد، گسترش فساد و فراهمکردن بستر فرار مالیاتی برای دلالان، پولشویی و بسیار موارد غیرقانونی دیگر مورد تاکید این گزارش قرار گرفته است.
یکی دیگر از نکات حائزاهمیت در این گزارش انتصابات سفارششدههای سیاسی این شرکت بزرگ و سایر شرکتهای تابعه است که اتفاقا نام برخی از وزرای دولت قبل نیز در اینخصوص به چشم میخورد. گویا موضوع دخالت و ورود سیاستگذاران فقط به قیمتگذاری دستوری ختم نمیشود و به سایر حوزهها از جمله انتصابات مدیران در شرکتهای مختلف نیز سرایت پیدا کرده است. به باور برخی از فعالان بورس تهران روز گذشته شاخصهای سهامی تحتتاثیر اخبار اینچنینی هم قرار داشتند و واکنش منفی از خود نشان دادند، بهطوریکه سهام شرکتهای دلاری و ریالی همگی رو به نزول گذاشتند. بهنظر میرسد سایر سرمایهگذاران نیز تا شفافشدن شرایط با احتیاط بیشتری در فضای معاملاتی بورس گامبردارند.
از سویی گمانهزنیهایی پیرامون ورود شبکه فساد و رانت به سایر صنایع و شرکتها نیز به گوش میرسد. این شرکت بزرگ که اتفاقا از آن بهعنوان یکی از شفافترین شرکتهای بازار سرمایه یاد میشد، حال با توجه به وضعیت جدید در انتظار اظهارنظر قطعی قوهقضائیه است.
تاکتیک جدید سرمایهگذاران
در روز شنبه صنایع دلاری و برجامی در صدر فهرست فروش از سوی سرمایهگذاران خرد قرارگرفتند. متقاضیانی که در یک هفته گذشته منابع مالی خود را به سمت شرکتهای ریالی کانالیزه کرده بودند، حال با توجه به عدمرویداد جدید در بعد بینالمللی پیرامون معاهده بزرگ با قدرتهای جهانی شناسایی سود را در ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها دستور کار معاملاتی خود قرار دادهاند. هر چند شناسایی سود پس از چند روز متوالی افزایش بازدهی در صنایع بورسی امری طبیعی تلقی میشود اما التهاب بازار بهطور مستقیم نشاتگرفته از برجام نیست.
رویدادهایی نظیر ترس از سیاستهای پولی فدرالرزرو چشمانداز بلندمدت کامودیتیها را ریزشی به تصویر میکشد. در یک هفته گذشته قیمت جهانی کالاهای پایه نظیر مس، سرب، روی، طلا، آلومینیوم، نقره، نیکل و. همگی منفی بود. این موضوع در کنار بهبود عملکرد صنایع برجامی عامل مهمی در راستای فرار نقدینگی و حرکت به سمت گروههایی نظیر خودرو، بانک و مخابرات در هفته گذشته محسوب میشد، اما حال شرایط تغییر کرده است و در نخستین روز کاری خروج پول از صنایع مذکور نیز به چشم میخورد. صنایعی که تا چندی پیش در صدر فهرست خرید از سوی معاملهگران خرد قرار داشتند، حال با تغییر تاکتیک سرمایهگذاران در رتبههای نخست فروش از سوی این قشر قرار گرفتهاند.
تغییر آماری رویکرد سهامداران
دیروز در صنعت خودرو و ساخت قطعات که بهتازگی سه خودرو دیگنیتی، فیدلیتی ۵نفره و فیدلیتی ۷نفره در بورسکالای ایران مورد عرضه قرار گرفت و چشمانداز مطلوبی را برای سرمایهگذاران این صنعت نیز ترسیم کرد، در مجموع ۱/ ۵۶میلیاردتومان خروج پول حقیقی را بهثبت رساند. هر چند طی چند مدت اخیر حصول توافق در محاسبات سرمایهگذاران وزن بیشتری نسبت به شکست مذاکرات برخوردار بود و از طرفی حذف دلالان از چرخه قیمتگذاری محصولات در بازار آزاد خودرو؛ دیگر عامل اثرگذار در افزایش سودآوری این صنعت در بلندمدت ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها محسوب میشد اما دیروز معاملهگران بیشترین خروج پول را از این گروه داشتند.
در ادامه صنایعی از جمله اطلاعات و ارتباطات در رقمی بالغ بر ۶۷/ ۳۲، بانکها ۴۱/ ۲۶ و محصولات شیمیایی ۱۷/ ۲۲میلیاردتومان در رتبههای دوم تا چهارم خروج پول حقیقی جای گرفتند. کالاییمحورهای بورس تهران نیز با توجه به عملکرد ضعیف کامودیتیها در بازارهای جهانی طی یک هفته گذشته، روز شنبه نیز در ادامه فهرست خروج پول از سوی سرمایهگذاران خرد قرار داشتند. در یک هفته گذشته بهرغم افت بازارهای جهانی، شناسایی سود از سوی سرمایهگذاران در راستای تزریق منابع مالی به صنایع برجامی نیز باعث تشدید روند نزولی این قبیل صنایع شده است. افزون بر این، صنعت حملونقل با ۴۶/ ۱۵میلیاردتومان و زراعت با ۲۶/ ۲میلیاردتومان ورود پول حقیقی دو گروهی بودند که مورد اقبال سرمایهگذاران خرد قرارگرفتند. سایر گروهها نیز کمتر از یکدرصد ورود نقدینگی را تجربه کردند.
فراز و فرود بازارهای موازی
در نخستین روز معاملاتی هفتهجاری در بازار موازی نیز با نوسانات مقطعی همراه بودیم، بهطوری که عرضهکنندگان و متقاضیان خرید اسکناس آمریکایی در جدال جدی قرار داشتند. در مقاطعی از روز گذشته نرخ دلار وارد کانال ۲۸هزارتومانی شد؛ اما در نهایت معاملات در ارقامی بیش از ۲۹هزارتومان به پایان رسید. کاهش فاصله دلار آزاد با دلار نیمایی موضوع دیگری است که با کمرنگشدن سایه ریسکها میتواند در محاسبات سرمایهگذاران وزن بگیرد. سکه نیز در ادامه افتهای چند وقت اخیر به رقمی بالغ بر ۱۳میلیون و یکصدهزارتومان ریزش پیدا کرد. سکه از ابتدای مردادماه تاکنون در شیب نزول قرار گرفته و حال به ارقام بازگشاییشده در ابتدای سال۱۴۰۱ بازگشته است.
نکات سرمایه گذاری در بورس برای افراد تازه کار
برنارد باروخ که با نام «گرگ تنهای وال استریت» معروف است در سن ۳۰ سالگی این جایگاه را در بورس اوراق بهادار نیویورک داشت و در سال ۱۹۱۰ بعنوان معروف ترین متخصص مالی شناخته شد.
آقای باروخ با اینکه در حرفه خود مهارت داشت اما هیچ تصوری از مشکلات سرمایه گذاری موفق در بازار بورس نداشت و می گفت: هدف اصلی بازار بورس این است که تا حد ممکن باید سر بیشترین افراد را کلاه گذاشت. طبق گفته کِن لیتل مؤلف ۱۵ کتاب در مورد سرمایه گذاری و موضوعات مالی شخصی، اگر شما یک سرمایه گذار تنها در بازار بورس باشید، باید بدانید که این سیستم کارت ها را به نفع خود توزیع می کند.
در عین حال صدها هزار نفر وجود دارند که اوراق بهادار شرکتی را در بورس اوراق بهادار بصورت منظم خرید و فروش می کنند و موفق هم هستند. یک نتیجه سودبخش بصورت شانسی بدست نمی آید، بلکه نتیجه کاربرد چندین اصل ساده برگرفته از تجربیات میلیون ها سرمایه گذار در هزاران دوره بازار بورس است.
با اینکه هوش در هر تلاشی یک دارائی به شمار می آید اما یک ضریب هوشی برتر پیش نیازی برای موفقیت در سرمایه گذاری نیست. پیتر لینچ سرمایه گذار معروف اوراق بهادار ماگلان فاند از سال ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۰، ادعا می کرد که همه قدرت فکری کافی برای فعالیت در بازار بورس را دارند: اگر بتوانید ریاضی سال پنجم را پاس کنید می توانید این را هم انجام دهید.
همه دنبال یک راه سریع و آسان برای رسیدن به ثروت و خوشبختی هستند. به نظر می رسد که ماهیت انسان به این شکل باشد که همواره در جستجوی کلید مخفی یا نوعی دانش سری باشد که سریعاً به یک گنج برسد یا در یک قرعه کشی برنده شود.
با اینکه بعضی از افراد بلیط بخت آزمایی یا یک سهام عادی می خرند که در عرض یکسال به چهار برابر یا حتی بیشتر می رسد، اما احتمال این خیلی کم است چون تکیه کردن محض بر شانس، یک استراتژی سرمایه گذاری است که فقط افراد نادان یا بیچاره آنرا دنبال می کنند. ما در جستجو کردن برای موفقیت، اغلب قوی ترین ابزارهایی که در دسترسمان هستند را نادیده می گیریم: زمان و جادوی بهره ترکیبی. سرمایه گذاری منظم، اجتناب از ریسک های مالی غیرضروری، و کار کردن پول تان برای شما در یک دوره چند ساله یا چند دهه ای، راه مطمئنی برای جمع کردن دارائی زیاد است.
در اینجا چند نکته را بیان می کنیم که سرمایه گذاران تازه کار باید از آنها پیروی کنند:
تعیین اهداف بلند مدت
چرا می خواهید در بازار بورس سرمایه گذاری کنید؟ آیا سرمایه خود را ۶ ماه دیگر، یک سال دیگر، پنج سال دیگر یا بیشتر نیاز خواهید داشت؟ آیا ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها می خواهید برای بازنشستگی، برای هزینه های تحصیل تان در آینده، برای خرید یک خانه، یا برای به ارث گذاشتن یک دارائی برای فرزندان خود پس انداز کنید؟
قبل از سرمایه گذاری باید هدف و زمان احتمالی در آینده که به این پول احتیاج پیدا می کنید را بدانید. اگر این پول را چند ماه دیگر دوباره نیاز خواهید داشت، به فکر سرمایه گذاری در جای دیگری باشید؛ بازار بورس بخاطر فراریت خود هیچ تضمین و اطمینانی ندارد که زمانیکه به سرمایه خود نیاز دارید همه آنرا برایتان فراهم سازد.
اگر بدانید که در چه زمانی به چقدر پول نیاز پیدا خواهید کرد، می توانید محاسبه کنید که چه مقدار از پول خود را سرمایه گذاری کنید و چه نوع بازده ای را برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب نیاز خواهید داشت.
بخاطر داشته باشید که رشد سرمایه شما به سه عامل وابسته بستگی دارد:
- مبلغی که سرمایه گذاری می کنید.
- میزان درآمد سالانه خالص سرمایه شما.
- تعداد سالها یا دوره سرمایه گذاری شما.
بهتر است که پس انداز کردن را در اولین فرصت ممکن شروع کنید، تا جاییکه می توانید پس انداز کنید و بالاترین بازده ممکن را مطابق با فلسفه ریسک خود بدست آورید.
توان ریسک پذیری خود را بشناسید
توان ریسک پذیری یک ویژگی روانشناختی است که بر مبنای ژنتیک است اما آموزش، درآمد، و ثروت نیز تأثیر مثبتی بر روی آن دارند (یعنی وقتی این عوامل افزایش می یابند، توان ریسک پذیری هم افزایش می یابد). اما سن تأثیر منفی بر روی آن دارد (یعنی وقتی که فرد مسن تر می شود توان ریسک پذیری او کاهش می یابد). توان ریسک پذیری شما به معنای نحوه نگرش شما نسبت به ریسک کردن و میزان نگرانی در مواقع وجود ریسک است. از لحاظ روانشناختی، توان ریسک پذیری بصورت زیر تعریف می شود:
میزان تصمیم گیری یک فرد برای پذیرش ریسک تجربه کردن مطلوب یک درآمد کمتر در حین دنبال کردن درآمد مطلوب بیشتر.
بعبارت دیگر آیا ۱۰۰ دلار سرمایه گذاری می کنید تا ۱۰۰۰ دلار برنده شوید یا ۱۰۰۰ دلار سرمایه گذاری می کنید که ۱۰۰۰۰ دلار برنده شوید. انسان ها توان ریسک پذیری متفاوتی دارند و هیچ تعادل ثابتی برای آن وجود ندارد.
توان ریسک پذیری تحت تأثیر ریسک نیز قرار می گیرد. بعنوان مثال پرواز کردن با یک هواپیما یا مسافرت با یک ماشین در اوایل دهه ۱۹۰۰ خیلی پرریسک تلقی می شد اما امروزه بخاطر اینکه مسافرت با هواپیما و ماشین رایج تر شده است ریسک آنها کاهش یافته است. برعکس، امروزه اغلب مردم فکر می کنند که مسافرت با اسب خیلی خطرناک است و احتمال دارد از روی اسب پایین بیافتند چون بندرت افراد از اسب استفاده می کنند.
ایده «ادراک» خصوصاً در سرمایه گذاری مهم است. وقتی که شما دانش بیشتری در مورد سرمایه گذاری ها بدست می آورید (بعنوان مثال اینکه سهام چطور خرید و فروش می شوند، این بازار معمولاً چه مقدار فراریت دارد، و اینکه نقدینه کردن یک سرمایه گذاری تا چه حد آسان یا دشوار است) احتمال بیشتری دارد که (در مقایسه با اولین باری که سهام خریداری کردید) سرمایه گذاری در سهام را کم ریسک تر بدانید. در نتیجه نگرانی شما در هنگام سرمایه گذاری کمتر می شود، حتی اگر توان ریسک پذیری شما تغییر نکند، چون ادراک شما از ریسک تکامل یافته است.
شما با شناخت توان ریسک پذیری خود می توانید از سرمایه گذاری هایی که امکان دارد شما را نگران تر کنند اجتناب کنید. بطور کلی شما هرگز نباید دارائیای داشته باشید که باعث شود از شدت نگرانی شب خوابتان نبرد. نگرانی سبب تحریک ترس می شود و ترس هم واکنش های هیجانی (بجای واکنش های منطقی) نسبت به محرک تنش زا را تحریک می کند. در طی دوره های عدم اطمینان مالی، فرد سرمایه گذاری که خونسردی خود را حفظ می کند و از یک فرآیند تصمیم تحلیلی پیروی می کند معمولاً از بقیه جلو می افتد.
کنترل هیجانات خود
بزرگترین مانع بر سر راه بهرهمندی از بازار بورس، عدم توانایی برای کنترل هیجانات فرد ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها و اتخاذ تصمیمات منطقی است. در کوتاه مدت، قیمت های شرکت ها بازتابی از هیجانات ترکیبی کل جامعه سرمایه گذاری می باشد. وقتی که اغلب سرمایه گذاران در مورد یک شرکت نگران هستند احتمال دارد که قیمت سهام آن پایین بیاید؛ وقتی که اغلب آنها حس مثبتی درباره آینده شرکت دارند، احتمالاً قیمت سهام آن افزایش می یابد.
فردی که حس منفی درباره بازار دارد یک «خرس» نامیده می شود اما فردی که حس مثبتی درباره آن دارد یک «گاو نر» نامیده می شود. در طی ساعات بازار، نبرد مداوم بین گاو نرها و خرس ها در قیمت اوراق بهادار منعکس می گردد که همواره در حال تغییر است. این حرکات کوتاه مدت توسط شایعات، حدس ها و امیدها (هیجانات) تحریک می شوند، نه توسط یک تحلیل سیستماتیک از دارائی ها، مدیریت و آینده نگری های شرکت.
قیمت سهام اگر برخلاف توقعات ما تغییر کند سبب ایجاد تنش و ناامنی می شود. آیا باید سهامم را بفروشم تا از ضرر کردن اجتناب کنم؟ آیا باید سهام را نگه دارم به این امید که قیمت آن دوباره بالا ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها برود؟ آیا باید سهام بیشتری بخرم؟
حتی زمانیکه قیمت سهام طبق توقعات تغییر می کند باز هم سوالاتی باقی می ماند: آیا باید اکنون قبل از اینکه قیمت ها کاهش یابد به سود خودم برسم؟ آیا باید سهامم را نگه دارم چون احتمال دارد که قیمت آنها بالاتر برود؟ افکاری مانند این مانند سیل به ذهن شما وارد می شوند، خصوصاً اگر همواره قیمت اوراق بهادار را چک کنید و در نهایت به نقطه ای می رسید که شروع به عمل می کنید. بخاطر اینکه هیجانات محرک اصلی اعمال شما هستند احتمالاً اعمال تان اشتباه خواهد بود.
وقتی که یک سهام را می خرید باید دلیل خوبی برای خرید آن داشته باشید و در صورتیکه دلیل شما معتبر بود باید توقع مناسبی از خرید آن داشته باشید. در عین حال باید تعیین کنید که چه زمانی می خواهید این دارائی سهام خود را تبدیل به نقدینه کنید، خصوصاً اگر مشخص شود که دلیلتان نامعتبر بوده است یا اگر سهام طبق توقع شما واکنش نشان نداده است. بعبارت دیگر قبل از اینکه اوراق بهادار را خریداری کنید یک استراتژی خروج داشته باشید و این استراتژی را بدون هیجانات و احساسات اجرا کنید.
ساختار بازار فارکس (چه کسانی گردانندگان اصلی بازار فارکس هستند؟)
فارکس بزرگترین بازار مالی در دنیاست که ارز کشورهای مختلف به صورت الکترونیکی در آن با یکدیگر معامله میشوند. ساختار بازار فارکس برای معاملهگران تازه وارد به این بازار ممکن است ناشناخته باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتهایم در این قسمت گردانندگان اصلی بازار فارکس را معرفی کنیم. این گردانندگان شامل بانکهای بزرگ، شرکتهای بزرگ تجاری، دولتها، بانکهای مرکزی، صندوقهای پوشش ریسک و معامله گران میشوند.
شرکت کنندگان فارکس
در گذشته تنها بانکها و موسسات بزرگ میتوانستند در فارکس شرکت کنند. علاوه بر این اگر به عنوان یک فرد قصد ورود به فارکس را میداشتید باید با سرمایهای نزدیک به ۱۰ تا ۵۰ میلیون دلار در این بازار شرکت میکردید اما در اواخر دهه ۹۰ میلادی ورق برگشت و با گسترش اینترنت و بروکرهای خرده فروش امکان معامله کردن تریدرهای خرده پا یا کوچکی مثل ما نیز در فارکس فراهم شد. در ادامه بازیگران بازار فارکس یا همان گردانندگان اصلی آن را معرفی میکنیم.
مشاهده بیشتر: استراتژی فارکس
۱- بانکهای بزرگ
بانکهای بزرگ، اولین بخش از ساختار بازار فارکس هستند. فارکس بازار غیرمتمرکزی است و بیشترین حجم معاملات در آن را همین بانکهای بزرگ انجام میدهند. در نتیجه آنها هستند که قیمت خرید و فروش جفت ارزها و میزان اسپرد را بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین میکنند. به عبارت دیگر بانکهای بزرگ در فارکس، نرخ تبادل ارزها را مشخص میکنند.
این بانکهای بزرگ روزانه حجم زیادی از معاملات را برای خود و مشتریانشان انجام میدهند و در مجموع بازاری به نام بازار بین بانکی فارکس را به وجود میآورند. زمانی که این بانکها در نقش دلال برای مشتریانشان ظاهر میشوند، تفاوت قیمت خرید و فروش، نشان دهنده سود بانکها است.
مهمترین بانکهای بزرگ در فارکس: از مهمترین بانکهایی که در بازار بین بانکی فارکس وجود دارند میتوان به Citibank، JPMorgan، UBS، Barclays، Goldman Sachs، HSBC، بانک دویچه و بانک آمریکا اشاره کرد.
پیشنهاد ویژه: آموزش اقتصاد کلان
۲- دولتها و بانکهای مرکزی
بانکهای مرکزی، نمایندگان دولتها به حساب میآیند. بنابراین آنها نقش مهمی در بازار فارکس دارند. بانکهای مرکزی سعی میکنند با سیاستهای مربوط به نرخ بهره، تورم کشور خود را کنترل کرده و ارزش ارز کشور خود را تعیین کنند. در نتیجه اقتصاد آنها میتواند در برابر سایر کشورها رقابت کند. به این ترتیب بانکهای مرکزی میتوانند با تعیین نرخ بهره در فارکس بسیار تاثیرگذار باشند. با تغییر نرخ بهره، ارزش ارز کشورها تغییر میکند.
از مهمترین بانکهای مرکزی که در بازار فارکس شرکت میکنند میتوان به بانک مرکزی اروپا، بانک انگلستان و فدرال رزرو آمریکا اشاره کرد. تبادل ارز بانکهای مرکزی در فارکس برای پرداخت هزینههای مربوط به تجارت بین المللی و کنترل ذخایر ارزی کشورشان انجام میشود.
زمانی که بانکهای مرکزی به این نتیجه میرسند که ارزش ارز کشورشان خیلی زیاد ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها یا خیلی کم است به شکل گستردهای شروع به فروش یا خرید ارزشان میکنند تا نرخ تبادل ارزهایشان را تغییر دهند و بدین شکل به تغییر قیمتها در فارکس میپردازند.
مشاهده بیشتر: آموزش فارکس
۳- شرکتهای بزرگ تجاری و صندوقهای پوشش ریسک
شرکتهای تجاری
شرکتهای بزرگ تجاری که کار صادرات و واردات محصولات را انجام میدهند، جز شرکت کنندگانی هستند که بر قیمت ارزها در فارکس تاثیر میگذارند. هر چند حجم معاملات این شرکتها نسبت به بازار بین بانکی کمتر است و آنها نمیتوانند در آن بازار معامله کنند. به همین دلیل آنها اغلب با بانکهای تجاری کوچک و متوسط مبادلات ارزیشان را انجام دهند.
برای درک بهتر تاثیرگذاری شرکتهای بزرگ تجاری بر فارکس از ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها یک مثال استفاده میکنیم. فرض کنید یک شرکت تولید کننده پنلهای خورشیدی آلمانی باید قطعات مورد نیازش را از آلمان وارد کند و در نهایت محصولات خود را در چین بفروشد. این شرکت آلمانی با فروش محصولاتش یوآن چینی به دست میآورد که در نهایت برای استفاده در کشور خود باید آنها را به یورو تبدیل کند. بعد از آن، بخشی از یوروها برای ورود قطعات آمریکایی باید به دلار تبدیل شود.
در واقع شرکتهای تجاری بزرگ برای مبادلات ارزی خود و پوشش ریسک ِاین مبادلات ارزی در بازار فارکس معامله میکنند. مثلا همین شرکت آلمانی ممکن است، دلار مورد نیاز خود را از بازار اسپات فارکس تهیه کند و یا این که برای کاهش ریسک تغییرات قیمت در فارکس، پیش از خرید قطعات آمریکایی، دلار مورد نیاز خود را از طریق معاملات سوآپ ارزی در فارکس تهیه کند. برای آشنایی با معاملات سوآپ ارزی در فارکس میتوانید مقاله انواع معاملات در فارکس را مطالعه کنید.
صندوقهای پوشش ریسک
صندوقهای پوشش ریسک هم طبق استراتژیهای خود در بازار فارکس ارزها را خرید و فروش میکنند. این استراتژیها شامل کنترل ریسک و افزایش سرمایه میشوند. صندوقهای سرمایه گذاری خصوصی و صندوقهای بازنشستگی دو نوع از صندوقهای پوشش ریسک هستند.
۴- بروکرها و معامله گران
بروکرها
بروکرهای خرده فروشی فارکس از دیگر شرکت کنندگان فارکس هستند که حجمی معادل دو درصد از کل معاملات در فارکس را انجام میدهند. این بروکرها امکان ورود معامله گران به دنیای فارکس را مهیا کردهاند. بروکرها در دو نوع مارکت میکر و بروکرهای ECN طبقه بندی میشوند.
معامله گران
بیشترین تعداد شرکت کنندگان بازار فارکس، معامله گران هستند که البته حجم کوچکی از معاملات فارکس را انجام میدهند. این معامله گران برخلاف بانکها و شرکتها که عمدتا برای تجارت و تغییر ارزش ارزها، کار تبادلات ارزی را در فارکس انجام میدهند، صرفا برای کسب سود از تغییرات قیمت در فارکس، معامله میکنند.
شاید اصطلاح سفته بازی در فارکس را شنیده باشید. سفته بازی در فارکس به خرید و نگهداری یک ارز به امید فروش آن در یک قیمت بالاتر در آینده گفته میشود.
این معامله گران برای پیش بینی قیمت در فارکس از تحلیل بنیادی (نرخ بهره، تورم، سیاست های پولی و . ) و تکنیکال (اندیکاتورها، الگوهای قیمتی و. ) استفاده میکنند. البته برخی دیگر از معامله گران هستند که از کامپیوتر و معاملات الگوریتمی استفاده میکنند. میزان سرمایه این تریدرها نیز متفاوت است. بعضی از آنها با سرمایه کم و برخی دیگر با سرمایه بیشتر در بازار فارکس در حال معامله کردن هستند.
ساختار بازار فارکس
برای درک ساختار بازار فارکس، بگذارید آن را با بازار سهام که افراد بیشتری با آن آشنایی دارند، مقایسه کنیم. در بازار بورس یک نهاد ناظر، معاملات و قیمتها را کنترل میکند. تمام معاملات زیر نظر این نهاد کنترل کننده در بورس انجام میشوند به همین دلیل این نهاد میتواند به راحتی قیمتها را به نفع خود تغییر دهد (البته منظور ما این نیست که حتما چنین اتفاقی در بورس میافتد).
بورس بازاری متمرکز است به همین دلیل این نهاد مسئولیت کنترل همه چیز را در اختیار دارد اما فارکس بازاری غیرمتمرکز است که در آن معاملات به صورت مستقیم بین دو طرف معامله انجام میشود و نهاد کنترل کنندهای که قدرت زیادی در اختیار داشته باشد در آن وجود ندارد.
در بازار سهام، این نهاد باید سفارشهای مشتریان خود را انجام دهد. فرض کنید یک روز، تعداد فروشندگان بیشتر از خریداران میشود. در این حالت، این نهاد متمرکز با انبوهی از سفارشات فروش رو به رو است که به اندازه کافی خریداری ندارند. برای این که چنین اتفاقی نیفتد، این نهاد میتواند اسپردها یا هزینههای تراکنش را بیشتر کند تا از ورود فروشندگان به بازار جلوگیری کند. به این ترتیب امکان دستکاری قیمت در بورس وجود دارد.
بازار اسپات فارکس غیرمتمرکز است
در بازار فارکس معاملات به اشکال مختلفی انجام میشوند. از بین این اشکال مختلف، بازار اسپات فارکس از همه مهمتر است. برخلاف معاملات آتی یا سهام، در بازار اسپات فارکس، برای معامله کردن به یک محل متمرکز مثل بورس نیویورک که در آن فقط یک قیمت وجود دارد، نیاز ندارید.
در بازار فارکس، یک قیمت واحد برای یک ارز خاص وجود ندارد. به عبارت دیگر دلالان مختلف، قیمتهای مختلفی در فارکس ارائه میدهند. بازار فارکس بسیار بزرگ است و رقابت میان دلالان مختلف باعث میشود تا شما بتوانید بهترین قیمت را برای انجام معامله پیدا کنید.
مشاهده بیشتر: سرمایه گذاری در فارکس
سلسله مراتب بازار فارکس
هر چند بازار فارکس غیرمتمرکز است اما این بدین معنی نیست که این بازار پر از هرج و مرج است. اگر بخواهیم فارکس را مثل یک نردبان در نظر بگیریم، میتوانیم جایگاه گردانندگان اصلی بازار فارکس را در شکل زیر ببینیم.
ساختار فارکس؛ اولین پله نردبان
بازار بین بانکی: در بالاترین پله این نردبان، بازار بین بانکی فارکس قرار دارد. شرکت کنندگان این بازار، بزرگترین بانکهای جهان هستند که یا به طور مستقیم و دو به دو با یکدیگر معامله میکنند و یا از طریق بروکرهای صوتی و الکترونیکیای مثل EBS Market و Reuters Matching معامله میکنند.
EBS و Reuters: این دو شرکت برای به دست آوردن مشتریان بیشتر دائما در حال رقابت با یکدیگر هستند (البته رویترز نام خود را به Refinitiv تغییر داده است). هر دو شرکت بیشتر جفت ارزها را به مشتریانشان ارائه میدهند اما بعضی جفت ارزها در هر کدام از آنها بیشتر از دیگری نقدینگی دارد.
در پلتفرم EBS، جفت ارزهای EUR/USD، USD/JPY، EUR/JPY،EUR/CHF و USD/CHF نقدشوندگی بیشتری دارند.
اما در پلتفرم رویترز، جفت ارزهای GBP/USD، EUR/GBP، USD/CAD، AUD/USD و NZD/USD نقدشوندگی بیشتری دارند.
قیمتها در بازار بین بانکی فارکس
همه بانکهایی که بخشی از بازار بین بانکی در فارکس هستند، میتوانند قیمتهایی که سایر بانکها برای معامله کردن پیشنهاد میدهند را ببینند اما این لزوما به این معنی نیست که هر کسی میتواند با این قیمتها معامله کند. در واقع این قیمتها نشات گرفته از اعتبار ایجاد شده بین طرفین معامله است.
این رویه قیمت گذاری درست مانند زندگی واقعی است. فرض کنید میخواهید از بانک وام بگیرید. در این صورت هر چه اعتبار و شهرت شما بیشتر باشد، میتوانید وام بزرگتری بگیرید.
ساختار فارکس؛ دومین پله نردبان
در پله بعدی نردبان شرکتها، صندوقهای پوشش ریسک، مارکت میکرها (بازار سازها) و بروکرهای ECN قرار دارند. این موسسات اعتبار بالایی برای شرکت در بازار بین بانکی را ندارند به همین دلیل آنها مجبورند معاملات خود را از طریق بانکهای تجاری کوچک انجام دهند. این بدین معنی است که نرخ قیمتها در این قسمت نسبت به بازار بین بانکی بیشتر و گرانتر است.
ساختار فارکس؛ سومین پله نردبان
در پایینترین پله نردبان، معامله گران خرده پا یا کوچک (Retail Traders) قرار دارند. در گذشته شرکت در بازار فارکس برای ما که تریدرهای کوچکی بودیم ناممکن بود اما به لطف ظهور اینترنت، تجارت الکترونیکی و بروکرهای خرده فروشی (بروکرهای مارکت میکر و بروکرهای ECN)، معامله کردن در فارکس بسیار آسان شده است. حالا ما شانس این را داریم تا مثل آنهایی که در بالای نردبان فارکس قرار دارند، جفت ارزها را معامله کنیم (البته نه تاثیرگذاری آنها بر قیمت ارزها).
ساختار فارکس به ترتیب از ترکیب بزرگترین بانکهای جهان، دولتها و بانکهای مرکزی، شرکتهای تجاری و صندوقهای پوشش ریسک، بروکرها و معامله گران تشکیل شده است. هر کدام از این شرکت کنندگان با توجه به بزرگی و میزان حجم معاملات خود در فارکس تاثیر میگذارند. به همین دلیل آشنایی با این گردانندگان اصلی بازار فارکس و نحوه تاثیرگذاری آنها در فارکس برای هر تریدری الزامی است.
مشاهده بیشتر: آموزش پیشرفته فارکس
سوالات متداول
۱- بازیگران اصلی فارکس چه کسانی هستند؟
بازیگران اصلی فارکس بانکهای بزرگ، دولتها و بانکهای مرکزی، شرکتهای تجاری و صندوقهای پوشش ریسک، بروکرها و معامله گران هستند.
۲- دولت ها چگونه در قیمت ارزها در فارکس تاثیر می گذارند؟
دولتها از طریق بانکهای مرکزی با عرضه و تقاضای گسترده ارزها، تاثیر زیادی در قیمتها میگذارند.
۳- آیا معامله گران حجم معاملات بالایی را در فارکس شکل می دهند؟
بیشترین حجم معاملات در فارکس مربوط به بازار بین بانکی و کمترین حجم معاملات مربوط به معامله گران خرده پا است.
راه حلهای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس کدامند؟
صندوقهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه یکی از انواع سرمایهگذاری هستند که سهامداران خرد میتوانند از این طریق وارد بورس شده و از ضرر و زیان در بورس جلوگیری کنند.
به گزارش اکوانتخاب، بورس در 15 ماه گذشته وضعیت مطلوبی نداشته است. افت شاخص کل در روزهای متعدد و نوسانات شدید به دلیل کمبود تقاضا و شکلگیری جریان خروج پول سهامداران خرد و حقیقی از دیگر دلایل شکل گیری رکود در بازار سرمایه است.
اما رفتار هیجانی سهامداران در انجام معاملات 20 ماه گذشته که بازار روند صعودی و نزولی داشت، یکی از اصلیترین دلایل جهتگیری وضعیت بازار به شکل فعلی است. در بسیاری از مواقع و در نمادهای مختلف مشاهده شده است که در یک روز صف خرید چند ده میلیونی برای یک سهم وجود داشته و در روز بعد نه تنها این صف از بین رفته است، بلکه سهامداران در صف فروش قرار گرفته اند و در حال فروش دارایی خود با ضرر هستند.
این شیوه معاملهگری در ماههای گذشته به دفعات زیادی دیده شده، روند بازار سرمایه را در کنار سایر عواملی چون نوسان نرخ دلار، مشخص نبودن سیاست دولت و سازمان بورس در حوزه کنترل بازار سرمایه، قیمتگذاری دستوری و مواردی از این دست بازار را با نوسانات شدید مواجه کرده است.
*صندوق ها با درآمد ثابت چگونه عمل میکنند؟
صندوق سرمایهگذاری نوعی نهاد مالی است که با جمعآوری وجوه از افراد در موضوع فعالیت خود سرمایهگذاری میکند و هریک از سرمایهگذاران نسبت به آورده خود در سود و زیان صندوق شریک میشوند. صندوقهای سرمایهگذاری بر حسب نوع، منابع جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار درآمد ثابت، سهام، انواع کالا و. سرمایهگذاری میکنند.
انواع اصلی صندوقهای سرمایهگذاری از منظر نوع دارایی تحت تملک به سه دسته صندوقهای درآمد ثابت، صندوقهای سهامی و صندوقهای مختلط تقسیم میشوند.
*صندوقهای درآمد ثابت چه ویژگیهایی دارند؟
این صندوقها به دلیل داشتن حداقل بازدهی تضمین شده برای افرادی با ریسک پذیری پایین مناسب بوده و به همین دلیل منابع مالی حاصل از فروش این صندوق ها را عمدتا به خرید اوراق بهادار بدون ریسک یا کم ریسک مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره، سپرده بانکی و . اختصاص می دهند. قسمت بسیار کمی از منابع در اختیار این صندوقها در بورس سرمایهگذاری میشود.
این صندوقها انواع مختلفی دارند؛ برخی از این صندوقها دارای سود تقسیمی هستند و در تاریخ مشخصی از ماه به پرداخت سود می پردازند؛ اما برخی دیگر دارای سود تقسیمی نیستند و با افزایش ارزش واحد، سرمایه گذار را بهره مند میکنند. انتخاب بین این دو شیوه از سرمایه گذاری، به هدف سرمایهگذار بستگی دارد.
دو مزیت مهم این صندوق شامل بازدهی بالاتر نسبت به بانک و امنیت سرمایهگذاری است. بیشتر صندوقهای درآمد ثابت یک رکن به نام ضامن نقدشوندگی دارند که اصولا یک نهاد مالی معتبر مانند بانک است.
*صندوق سهامی چیست؟
صندوق های سرمایه گذاری در سهام، صندوق هایی هستند که اکثر منابع جذب شده را در سهام شرکت های موجود در بازار بورس و فرابورس سرمایه گذاری می کنند. این صندوق ها پرداخت سود دوره ای و سود تضمین شده ندارند و سود یا ضرر سرمایه گذاران از مابه التفاوت قیمت صدور و ابطال آن ها حاصل می شود.
یعنی سرمایهگذاران از طریق افزایش قیمت واحدهای این صندوق به سود میرسند. با توجه به ریسک بالایی که در این صندوق ها وجود دارد، امکان کسب بازدهی بیشتر نسبت به صندوقهای درآمد ثابت وجود دارد.
نوعی از صندوقهای سهامی وجود دارد که مبتنی بر شاخص است. این شاخص متناسب با نظر مدیر صندوق می تواند شاخص کل، شاخص کل هموزن و. باشد. یعنی ارزش صندوق (NAV)، همسو و هم راستا با شاخص حرکت میکند. اصولا پرتفوی این صندوقها متشکل از سهم های شاخصساز بوده و اغلب در ترکیب دارایی این صندوقها تغییرات خاصی اتفاق نمیافتد. مزیتی که در این صندوقها وجود دارد این است که هزینه کمی داشته و ریسک آنها تقریبا مطابق با ریسک بازار است.
بیشتر منابع موجود در صندوقهای سهامی در سهام شرکت های بورسی، سرمایهگذاری میشود و مابقی این مبلغ طبق تصمیم مدیر در اوراق و سپرده های بانکی سرمایهگذاری میشود. صندوق های سهامی بیشتر مناسب افرادی است که قصد سرمایه گذاری در بازار سرمایه را دارند؛ اما زمان و تخصص کافی در این زمینه را ندارند.
*صندوق مختلط را بشناسیم
صندوق سرمایهگذاری مختلط هم مانند صندوقهای سهامی سود تضمین شده و پرداخت سود دورهای ندارند و سود و ضرر سرمایهگذار ناشی از افزایش یا کاهش ارزش (NAV) واحدهای صندوق است. در صندوقهای مختلط منابع موجود در صندوق به صورت ترکیب منصفانهای از سهام و اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری میشود.
صندوق مختلط ریسک متوسطی داشته و با توجه به ترکیب دارایی صندوق، از نظر ریسک و بازدهی میان دو صندوق سهامی و درآمد ثابت قرار می گیرد. در نتیجه این صندوق مناسب افرادی است که خواهان دریافت بازدهی بالاتر از نرخ بانکی هستند؛ اما حاضر به پذیرش ریسک بازار نیستند.
*کارشناسان چه میگویند؟
بسیاری از کارشناسان به افراد تازه وارد به بازار سرمایه توصیه میکنند در ماههای اول فعالیت به صورت مستقیم وارد بازار سرمایه نشوند. سهامداران خرد باید ابتدا آموزش ببینند و سپس دست به معامله بزنند.
این کارشناسان معتقدند صندوقهای سرمایهگذاری یکی از بهترین راهکارها برای ضرر نکردن افراد در بازار سرمایه است. این صندوقها که به واسطه نوع سرمایهگذاری و کارشناسان و تحلیلگرانی که دارند، میتوانند افراد با درجههای ریسکپذیری متفاوت را پوشش دهند و از زیان بیشتر افرادی که تجربه و ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها آموزش کافی در زمینه معامله گری بورس را ندیدهاند، جلوگیری کنند.
کامران رحیمی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار فارس در خصوص سرمایهگذاران تازه وارد به بورس و افراد با سرمایه های خرد میگوید: صندوقهای سرمایهگذاری بهدلیل اینکه انواع مختلفی دارند و میتوانند بازدهیهای بیشتری نسبت به سپردهگذاری در بانکها ایجاد کنند، راهکار بهتری برای کسب سود هستند.
وی با اشاره به انواع صندوقهای سرمایهگذاری میگوید: این صندوقها به دلیل اینکه ریسکهای مختلفی دارند، میتوانند برای همه افراد که دارای ریسک پذیریهای متفاوتی هستند، مناسب باشد.
سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری یکی از راههای مطمئن در ایجاد سود برای افراد با تجربه کم در زمینه معاملهگری است. در صورتی که سهامداران خرد، این روش را برای سرمایهگذاری انتخاب کنند، میتوانند شاهد سودآوری تضمینی باشند.
ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها
در دوره جامع بورس ایران در طی 2 ماه و بیش از 30 سا عت آموزش تئوری و عملی، صفر تا ۱۰۰ سرمایه گذاری موفق در بورس را فرا خواهید گرفت. این دوره به دو صورت حضوری و وبینارهای آنلاین برگزار میشود و اگر بدلیل فاصله جغرافیایی امکان حضور در دوره ها برای شما میسر نیست و مشتاق بهرهمندی از آموزش های جامع هستید ، شما از هر استان و نقطه کشور بصورت وبینارهای آنلاین با خیال راحت میتوانید مباحث آموزشی را دنبال کنید و با اساتید و تیم منتور در تعامل باشید. موضوع آموزش در حوزه سرمایه گذاری که ریسک از دست دادن سرمایه مطرح است، بیش از هر آموزشی اهمیت دارد. ریسک از نادانی ناشی میشود و هرچقدر تخصص و مهارت سرمایه گذار نسبت به بازار بیشتر باشد، ریسک نیز کمتر خواهد بود. تعداد زیاد سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس ، اهمیت موضوع آموزش را بیش از پیش نشان میدهد، انتخاب چند شرکت و سپس تخصیص سرمایه به این شرکتها نیازمند دانش کافی از شرکت ها، صنایع آنها و شرایط اقتصاد است. در این میان، نکته مهم و سرنوشتساز برای سرمایه شما، میزان مهارتتان در تحلیل و بررسی موقعیتهای سرمایه گذاری است. هر چقدر که مهارتتان بیشتر شود، توانایی کشف معاملههای پُر سود را پیدا میکنید و به این ترتیب میزان سودتان افزایش و از ضررهایتان کاسته میشود. بزرگترین ظلمی که میتوانید در حق سرمایه ارزشمندتان روا دارید معامله کردن بدون داشتن دانش و اطلاعات حرفهای است. چون با این کار، حاصل زحمتهای خود را به راحتی از دست میدهید.
سه گام تا مهیا شدن برای معامله در بازار سرمایه
گام اول: یک شرکت کارگزاری را انتخاب کرده و به صورت حضوری یا آنلاین ثبت نام کنید.
گام دوم: در سامانه «سجام» ثبت نام کرده و کد پیگیری ۱۰ رقمی خود را دریافت کنید.
گام سوم: برای احراز هویت خود به یکی از دفاتر پیشخوان منتخب دولت مراجعه کنید و یا به صورت غیرحضوری احراز هویت شوید. حتما قبل از مراجعه، کد پیگیری ۱۰ رقمی که از سامانه سجام دریافت کردهاید را به همراه اصل شناسنامه و اصل کارت ملی با خود همراه داشته باشید. چند روز بعد ، میتوانید به عنوان یک سهامدار معتبر به معامله در بازار سرمایه بپردازید.
موسسه آموزش عالی آزاد ویژگان تلاش می کند تا دانشجو این دوره آموزش جامع پس از گذراندن دوره و انجام تمرین ها ♦ به فردی متخصص در حوزه بازار مالی بورس ایران تبدیل می شود که ابعاد مختلف این بازار مالی را بصورت تخصصی می شناسد. ♦ سرمایه گذاری های سود دهی برای خود رقم می زند. ♦ نحوه معاملات را فراگرفته و معامله گری را آغاز می کند. ♦ با دانش و مهارت کسب شده، معامله گری و سرمایه گذاری را به عنوان شغل و درآمد دوم خود و یا حتی درآمد اصلی خود بداند.
دیدگاه شما