چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه

عرضه اولیه، نمونه ای از بازار اولیه است.

ارزیابی و تعیین ارزش سهام و روش قیمت‌گذاری سهام شرکت‌ها

ارزیابی سهام یا ارزش‌گذاری و تعیین ارزش واقعی سهام یا به‌اصطلاح قیمت‌گذاری سهم از موضوعات بسیار مهمی است که در بررسی و محاسبه ارزش دارائی و سهام شرکت‌ها و همچنین تصمیمات سرمایه‌گذاری حائز اهمیت است در این مقاله سعی بر این است اهداف ارزیابی سهام و دیدگاه کلی در ارزش‌گذاری و قیمت سهام موردبررسی قرار گیرد.

یکی از مطمئن‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری پرسود، خریدوفروش اوراق بهادار می‌باشد بهترین روش سرمایه‌گذاری داشتن سبد متنوعی از اوراق بهادار است ازآنجاکه این نوع سرمایه‌گذاری نیاز به دانش تخصصی و وجوه نقدی تقریباً زیاد دارد کمک گرفتن از شرکت‌های سرمایه‌گذاری که از نهادها و واسط‌های مالی فعال در اوراق بهادار است بسیار حائز اهمیت است.

در سال 1940 در ایالات‌متحده جامع‌ترین طبقه‌بندی قانون برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری در میان کشورهای جهان صورت گرفت بر اساس این قانون شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران بانام سرمایه‌گذاری مدیریتی از نوع شرکت‌های سرمایه‌گذاری تحت عناوین شرکت یا صندوق با سرمایه باز و شرکت یا صندوق با سرمایه بسته می‌باشند.

از حضور شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار تهران سال‌ها می‌گذرد ولی از تاریخ شروع فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در بازار مالی ایران زمان زیادی نمی‌گذرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام فعالیت خود را از سال 1387 آغاز کرده‌اند.

با توجه به مطالب عنوان‌شده و در نظر گرفتن اهمیت عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام از جهات: کسب بازده اضافی نسبت به بازار از طرف سرمایه‌گذاران، کاهش نوسانات شدید قیمت سهام در بازار بورس، تحقق اهداف سرمایه‌گذاری مدیران نهادهای مالی و تصمیمات سرمایه‌گذاری، تأمین مالی و کارکردی بهتر به خاطر وجود سهامداران حقوقی در شرکت‌های سرمایه پذیر، اتخاذ تصمیمات تخصصی و بجا در بورس و … این‌طور به نظر می‌رسد که تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه در بورس یا سهام یک امر مشکل باشد.

شرکت یا صندوق با سرمایه بسته چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

سهام این نوع شرکت‌های سرمایه‌گذاری فقط در زمان عرضه اولیه توسط خود شرکت به فروش می‌رسد و معاملات و فروش‌های بعدی بین سرمایه‌گذاران در بازار ثانویه صورت می‌گیرد شرکت‌ها با این شرایط تعداد سهام محدودی دارند و نمی‌توانند سهام باقابلیت بازخرید منتشر کنند.

شرکت یا صندوق با سرمایه باز چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

یعنی یک شرکت سرمایه‌گذار که وجوه را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری می‌کند و د ر سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند از ویژگی‌های این نوع از شرکت یا صندوق‌ها این است که اوراق بهادار باقابلیت بازخرید منتشر می‌کنند.

ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام

4 دیدگاه اصلی در ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام چیست؟

• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس معیار مقایسه‌ای
• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس سودآوری شرکت
• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس دارایی شرکت
• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس جریان‌های نقدی تنزیلی

ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس معیار مقایسه‌ای

درواقع در این مورد با ارزیابی عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام در مقایسه با شاخص بازار در بورس می‌توانیم به نتایج قابل‌قبول و کمک‌کننده‌ای برسیم و عملکرد هردو را باهم مقایسه کنیم.

ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس سودآوری شرکت

در بررسی این مورد اولین بحث ارزش ذاتی سهام است که به معنی ارزش و قیمت واقعی یک شرکت یا دارائی است که عوامل مؤثری مانند پتانسیل رشد شرکت، لحاظ کردن دارائی مشهود و نامشهود و ابعاد کسب‌وکار در ارزش سهام در آن در نظر گرفته‌شده و به همین دلیل از قیمت جاری بازار متمایز شده و هدف از بررسی ارزش ذاتی سهام مقایسه آن باقیمت بازار است.

و یکی از روش‌های ارزیابی یا ارزش‌گذاری سهام در این مورد روش محاسبه P/E است که بیان‌کننده نسبت قیمت یا ارزش یک سهم به‌پیش بینی سود سهام آن است که با سود با حداقل ریسک یعنی سود بانکی قابل‌مقایسه است درواقع این نسبت روش محاسبه بازگشت سرمایه است بدین‌صورت که اگر سود بانکی 20 درصد باشد دوره بازگشت سرمایه در بانک 5 سال است یعنی سرمایه‌گذار بعد از 5 سال سودی که به دست آورده معادل اصل سرمایه است یعنی P/E بازار برابر با 5 است اگر سود بانکی کاهش یابد P/E بازار رشد خواهد کرد چون زمان بازگشت سرمایه بیشتر می‌شود به‌عنوان‌مثال اگر شرکتی eps خود را 100 تومان اعلام کند با فرض همان P/E=5 قیمت تعادلی هر سهم برابر است با P/100=5 ← P=500

ارزیابی سهام یا قیمت‌گذاری سهام بر اساس دارایی شرکت

در این نوع ارزش‌گذاری و ارزیابی سهام چند روش مرسوم را عنوان می‌کنیم اولین مورد ارزش اسمی سهام است که در زمان تأسیس شرکت برای اوراق سهام منتشرشده تعیین می‌شود و در اساسنامه شرکت نیز درج می‌شود و قیمت یا ارزش واقعی سهام نیست که در حال حاضر در ایران طبق قانون 29 تجارت در شرکت‌های سهامی عام ارزش اسمی هر سهم نباید از 10000 ریال بیشتر باشد و ارزش اسمی هر برگه از سهام عادی در حال حاضر در کشور ما 1000 ریال است.

ارزش اسمی =سرمایه شرکت / تعداد سهام منتشرشده شرکت

مورد قابل‌بررسی بعدی ارزش دفتری سهام است درواقع برای دارایی شرکت سهامی در ترازنامه شرکت عددی به‌عنوان ارزش آن دارایی ثبت‌شده که همان ارزش دفتری سهام نامیده می‌شود و نکته مهم اینکه ارزش دفتری سهام باارزش بازار سهام برابر نیست زیرا ارزش دفتری سهم بر پایه ارزش دارایی ثبتی در ترازنامه شرکت است اما ارزش بازار سهم بر اساس ارزیابی سرمایه‌گذاران از عملکرد شرکت و ارزش عرفی دارایی است.

ارزش بازار سهام مورد قابل‌بررسی دیگر در ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس دارایی چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه شرکت است که قیمتی است که طبق مکانیم عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود.

ارزش جایگزینی سهام، ارزش سهام بر اساس خالص ارزش دارایی‌ها و ارزش تصفیه‌ای هم 3 موردی هستند که در این روش می‌توان بررسی کرد.

ارزیابی سهام و قیمت‌گذاری آن بر اساس جریان‌های نقدی تنزیلی

روش جریان نقد تنزیل شده این‌گونه تحلیل می‌شود که به دلیل وجود تورم در بازار و ریسک‌های مختلف مربوط به آن، ارزش یک مبلغ معین پول در حال حاضر بیش از ارزش آن در آینده است به همین دلیل می‌توانیم ارزش یک شرکت، یک پروژه یا … را بر اساس داشتن پتانسیل در تولید پول یا همان جریان‌های نقدی در آینده تخمین بزنیم و برای انجام این کار فقط باید ارزش فعلی (ارزش آن در زمان حال) جریان نقد آینده شرکت یا پروژه را به دست آورد.

8 روش ارزیابی و تعیین ارزش سهام:

• تعیین ارزش سهام طبق ارزش ‌دفتری سهام
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش اسمی سهام
• تعیین ارزش سهام طبق قیمت و جریان بازار
• تعیین ارزش سهام طبق نرخ سودآوری
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش فعلی خالص جریان‌های نقدی آتی
• تعیین ارزش سهام طبق قیمت یا ارزش جاری خالص دارائی
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش معدل ۲
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش ذاتی و اقتصادی

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش ‌دفتری سهام:

قیمت‌گذاری و تعیین ارزش سهام بر اساس ارزش دفتری حاصل ارقام ثبت‌شده در دفاتر و صورت‌های مالی شرکت می‌باشد که قیمت پایه سهام از محاسبه اختلاف حاصل دارائی و بدهی‌های ثبت‌شده به دست می‌آید.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش ‌اسمی سهام:

قیمت‌گذاری و تعیین ارزش سهام بر اساس مبلغ اسمی همان قیمتی است که روی برگه سهام درج‌شده که با حاصل‌ضرب تعداد سهام در مبلغ اسمی ذکرشده روی ورق سهام ارزش کل سهام تعیین می‌شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس قیمت و جریان بازار:

در این روش قیمت‌گذاری و ارزیابی سهام بر اساس واگذاری و خریدوفروش سهام در بازار فعال و قیمت‌های مشخص‌شده در تابلوی بورس و اوراق بهادار در زمان انجام معامله مشخص می‌شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس نرخ سودآوری:

در این روش قیمت‌گذاری و تعیین ارزش سهام در مورد شرکت‌هایی که میانگین سود 3 سال قبل از کسر مالیات و 3 سال قبل از قیمت‌گذاری و ارزیابی پس ازلحاظ کردن موارد سود معادل 5 درصد مبلغ خالص دارایی باشد اجرا خواهد شد یعنی شرکت باید در 3 سال قبل از ارزیابی دارای سود باشد و صورت‌های مالی 3 دوره قبل از ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام آن موردحسابرسی قرار گیرد البته در این روش ابتدا باید سود شرکت کسر شود و با توجه به سود کسر شده، ارزش سهام تعیین شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش فعلی خالص جریان‌های نقدی آتی:

در این روش ارزش‌گذاری سهام و ارزیابی سهام بر اساس دریافت بودجه 10 سال آتی شرکت، نسبت به ارزش‌های فعلی خالص جریان‌های نقدی آتی شرکت و درنهایت نسبت به بررسی و اعلام قیمت پایه سهام انجام می‌شود یعنی محاسبه و ارزش‌گذاری فعلی جریان‌های نقدی آتی شرکت در مورد دارائی‌های ثابت شرکت در پایان سال دهم ملاک عمل می‌باشد.

مواردی مثل هزینه بازخرید خدمت کارکنان، مالیات عملکرد شرکت، خالص سرمایه در گردش و دارائی‌های ثابت خریداری‌شده طی 10 سال باید مدنظر قرارگرفته شود البته تمامی این موارد در صورتی منطقی است که اقتصاد جامعه سالم و تورم خیلی کمی داشته باشد.

روش ارزیابی، ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری سهام بر اساس قیمت یا ارزش جاری خالص دارائی:

در این روش کارشناس رسمی دادگستری باید خالص دارائی‌های ثابت شرکت را مورد ارزیابی قرار دهد و قیمت‌های ارائه‌شده توسط کارشناس رسمی دادگستری (رشته‌های مرتبط) باارزش دفتری دارائی‌های ثابت شرکت ارزیابی و مابه‌التفاوت آن توسط کارشناس مالی مشخص شود.

همچنین بدهی و دارائی‌های جاری شرکت نیز بایستی توسط کارشناسان مالی ارزیابی شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش معدل ۲:

در شرکت‌های سود ده، قیمت پایه سهام تعیین‌شده به روش ارزش‌های جاری و معدل قیمت پایه سهام تعیین‌شده به روش سودآوری به‌عنوان قیمت پایه سهام تعین می‌شود طبق نظر کارشناسان حرفه‌ای حسابرسی و حسابداری، معدل 2 یا چند قیمت پایه سهام تعیین‌شده از سایر روش‌ها می‌تواند به‌عنوان یک روش برای اعلام قیمت پایه سهام تعیین شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش ذاتی و اقتصادی:

در این روش ارزیابی سهام یا ارزش‌گذاری سهام قیمت پایه سهام را می‌توانیم با توجه به ارزش اقتصادی و ذاتی اعلام کنیم که کارشناس مالی ارزیابی را می‌تواند با توجه به وضعیت کنونی شرکت در مقایسه با شرکت‌های مشابه داخلی یا خارجی (ازلحاظ میزان تولیدات، وجود مدیریت کارآمد در شرکت، کارکنان متخصص و دارای مهارت) انجام دهد.

نکته: قیمت و ارزش سهام‌ بورسی معادل و برابر باقیمت در بازار فعال در زمان انجام معامله سهم می‌باشد و نیاز به کارشناسی از طرف کارشناس رسمی دادگستری نمی‌باشد با مراجعه به کارگزاری بورس می‌توانید از ارزش و قیمت سهام خود اطلاع پیدا کنید.

گروه کارشناسان رسمی ایران کارشناس درزمینهٔ ارزیابی سهام با بهره‌گیری از کارشناسان رسمی دادگستری در رشته‌های راه و ساختمان، برق و ماشین‌آلات، تأسیسات، فناوری اطلاعات و رایانه، اموال منقول، وسایط نقلیه و برند و امتیازات و همچنین با مدیریت کارشناسان رسمی رشته حسابداری و حسابرسی با ارائه مشاوره رایگان در تمامی نقاط کشور شما دوستان را همراهی خواهد کرد. تجربه چندین ساله ما در این زمینه بهترین مشاور و همراه شما خواهد بود.

ارزیابی قیمت پایه سهام

دولت با تصویب " قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذیصلاح به عنوان حسابدار رسمی" در سال 1372 اجازه یافت از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران رسمی استفاده کند. جامعه حسابداران رسمی به منظور تنظیم امور و اعتلای حرفه حسابداری و حسابرسی بر پایه ی تبصره یک قانون مذکور در سال 1380 تشکیل و به صورت موسسه ای غیر انتفاعی غیر تجاری به ثبت رسید.

هر چند خدمات ارزیابی به طور کلی منحصر به ارزیابی سهام(ارزیابی واحدهای اقتصادی) نبوده و حیطه های متنوعی نظیر تخصیص ارزش خرید بنگاه های اقتصادی بین داراییهای مختلف، تعیین روش برآورد حقوق و علایق شرکا در قراردادهای خرید و فروش، مسائل انحصار وراثت و ارث، دعاوی خانوادگی، ارزیابی اوراق بهادار، ادغام و تجزیه شرکتها، ارزیابی داراییهای فکری، ارزیابی ضرر وزیان و خسارت، زیانهای بیمه، نقص حقوق مالکیت و حق اختراع حق الامتیاز، موارد نقص قرارداد و. را در بر میگیرد لیکن در سالهای اخیر به دلیل اهمیت خصوصی سازی و الزامات قانون سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی، توجه عمومی به شاخه ارزیابی واحدهای اقتصادی ( ارزیابی سهام) بیشتر و گسترده تر شده است.

با عنایت به اجرایی شدن قانون سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی و همچنین رشد و توسعه بازار بورس و پیش بینی افزایش واگذاریها، ادغامها و تجزیه ها، افزایش تعداد شرکتها و فعالیتهای اقتصادی و پی آمدهای غیراقتصادی فعالیتها (نظیر نقص قراردادهاو حقوق مالکیت و انواع دعاوی) انتظار می رود همانند سایر کشورها در کشور ما نیز درخواست خدمات ارزیابی مشاوره ای رو به افزایش باشد که در آن صورت نیاز به تحولی اساسی برای پاسخ به ضرورتهای موجود وآتی است.

فرآیند ارزیابی با توجه به نوع واحد اقتصادی و دلایل ارزیابی قابل تغییر است. در ارزیابی عوامل متعددی از ارزش دفتری گرفته تا انبوهی ازعوامل مشهود و غیر مشهود موثر می باشند. به طور کلی ارزش یک واحد اقتصادی به تجزیه و تحلیل جریانات انتفاعی آن واحد اقتصادی بستگی دارد. به عبارت دیگر در نهایت، توانایی های شرکت در ایجاد ثبات درآمدی و استمرار سود آوری، ارزش آن در بازار تعیین خواهد کرد.

مخاطبان موضوعات ارزیابی

در طول زمان مخاطبان، افراد و گروه های حرفه ای که در معرض موضوعات ارزیابی هستند در حال افزایش است، در کشورهای توسعه یافته معمولاً افراد و گروه های زیر مخاطب و هدف موضوعات ارزیابی می باشند:

بازار اولیه و ثانویه

برای تامین مالی شرکت های بازرگانی و رفع نیاز مالی فعالیت های آنها و همچنین پرداخت هزینه های روند توسعه و رشد کسب و کارشان، به سرمایه گذاری نیاز می باشد. همچنین دولت ها نیز جهت ارائه بهتر خدمات و کالا ها برای مشتریان، نیاز به دریافت وام دارند که بازار های مالی، امکان تامین سرمایه و وام را برای این گونه سازمان ها به وجود می آورد. این بازار ها راه مناسبی برای سرمایه گذاران و وام گیرندگان هستند که باعث می گردند سرمایه ها به سمت کسانی که توان استفاده‌ کارآمد از پول و سرمایه را دارند جریان یابد.

بازار اولیه چیست:

بازار اولیه (primary market) به بازاری گفته می شود که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می گردد و عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود.

از آنجایی که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان سهام عرضه می شود، فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود. ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ سازمان مورد نظر، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺻﺎﺩﺭ می شود ﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.

نکته: ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪی ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺎﺯﺍﺭ اولیه نیستند.

نقش بازار اولیه:

• سازمان دهی انتشارات جدید اوراق بهادار
• تضمین اوراق بهادار
• توزیع اوراق بهادار جدید

مزایای بازار اولیه:

• انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادر کننده اوراق صورت می گیرد.
• رشد سرمایه‌ شرکت را تسهیل می کند.
• سرمایه گذاران را یاری می کند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند.
• می توان برای اهداف تجاری سرمایه کسب نمود.
• دولت از طریق فروش اوراق در بازار، می تواند سرمایه مورد نیاز سازمان را جمع آوری نماید.
• نقدینگی بیش از حد در چرخه اقتصاد کنترل می گردد.
• به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک‌ می کند.

معایب بازار اولیه بورس:

• هزینه بر بودن پروژه های تحقیقاتی اولیه
• بررسی های عمیق و زمان بر برای تحقیقات اولیه

پیشنهاد می کنیم، مقاله اختیار معامله را مطالعه کنید

بازار ثانویه چیست:

پس از اتمام عرضه اولیه سهم مورد نظر در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود دارد که به بازار ثانویه (secondary market)، معروف می باشد.

بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها، تشکیل شده است.

در این بازار، سرمایه گذاران این امکان را پیدا می کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چند باره سهام مورد نظر، تعداد آن را کاهش و یا افزایش دهند و یا این که اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند.

نکته: ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻭﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻬﺎﻡ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻗﺮﺿﻪ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ویژگی های بازار ثانویه:

• هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله ها
• برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می آورد.
• دربازار ثانویه، هر گونه اخبار یا اطلاعات جدید در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس می شود.
• عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می کند.
• جایگزینی برای پس انداز است.

نکته: بازار های ثانویه با قوانین و مقررات خاص و محکمی از جانب دولت رو به رو هستند چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت ها و سرمایه گذاران به حساب می روند. این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می کنند.

قیمت گذاری در بازار ثانویه:

در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و بر اساس قیمت اسمی آن تعیین می گردد اما در بازار ثانویه قیمت این اوراق بر اساس میزان عرضه و تقاضای آنها مشخص می شود.

اهمیت بازار ثانویه:

• این بازار، شاخص خوبی به منظور تعیین وضعیت اقتصادی یک کشور می باشد که افزایش یا کاهش بازار سهام نشانگر رونق یا رکود در اقتصاد است.
• این بازار، نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین می کند زیرا آنها می توانند در این بازار به راحتی اوراق بهادار خود را داد و ستد نمایند.
• این بازار به سرمایه گذاران فرصت می دهد تا بتوانند از پول ساکن خود برای کسب بازده و سرمایه گذاری استفاده نمایند.
• این بازار کمک می کند تا شرکت بر ادراک عمومی، کنترل و نظارت داشته باشد.

تفاوت بازار اولیه با بازار ثانویه:

• شرکت ها پس از پذیره نویسی سهام خود در بازار اولیه می توانند سهام خود را به بفروشند اما پس از آن سهامشان دربازار ثانویه ( بورس اوراق بهادار) مورد معامله قرار خواهد گرفت.
• در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می گیرد اما دربازار ثانویه، این درآمد ها متعلق به سرمایه گذاری می باشد که اوراق را به فروش می رساند.
• سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را نمی خرند زیرا شرکت صادر کننده، اوراق خود را به صورت عمده به فروش می گذارد و خرید آن نیازمند سرمایه بزرگی می باشد اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران می توانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند.
• در بازار اولیه، فروش اوراق از طریق بانک های سرمایه گذاری انجام می گردد اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزاری ها، معاملات خود را انجام می دهند.
• در بازار اولیه، سهامداران، سهام را به طور مستقیم از شرکت عرضه کننده خریداری می کنند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران، سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه گذاران خریداری می کنند.
• در بازار اولیه، شرکت ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می فروشند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می کنند.
• در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می رسد و معمولا دچار نوسان نمی شود. اما دربازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است.

انواع بازار ثانویه:

بازار ثانویه بر اساس این که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می شود، به چهار بازار تقسیم می گردد:

• بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در بورس انجام می شود.
• بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های غیر بورسی که در فرابورس انجام می شود.
• بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در فرابورس انجام می شود.
• بازار چهارم: بازاری می باشد که بدون کارگزار و معامله گر کار می کند و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه های الکترونیکی و بین سرمایه گذاران نهادی و عادی صورت می گیرد.

نکته: نهاد های مربوطه به منظور پرهیز از پرداخت هزینه های مربوط به کارگزاری، عموما معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می دهند.

بازار اولیه و ثانویه

کلمه “بازار” می تواند معانی مختلفی داشته باشد، اما بیشتر اوقات به عنوان اصطلاح همه گیر استفاده می شود تا هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه را نشان دهد. در واقع، “بازار اولیه” و “بازار ثانویه” هر دو اصطلاحات متمایزی هستند.

بازار اصلی به بازاری در محل ایجاد اوراق بهادار گفته می شود، در حالی که بازار ثانویه بازاری است که در آن بین سرمایه گذاران معامله می شود.

بازار اولیه و ثانویه:

دانستن این که بازار های اولیه و ثانویه چگونه کار می کنند، کلیدی برای درک نحوه تجارت سهام، اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار است. بدون آنها، بازار سرمایه بسیار دشوارتر خواهد بود و سودآوری آنها بسیار کمتر است. ما به شما کمک خواهیم کرد نحوه کار این بازار ها و ارتباط آنها با هر یک از سرمایه گذاران را بفهمید.

نکته های کلیدی:

بازار اصلی محلی است که اوراق بهادار ایجاد می شود، در حالی که بازار ثانویه محلی است که این اوراق توسط سرمایه گذاران معامله می شود.

در بازار اولیه، شرکت ها سهام و اوراق قرضه جدید را برای اولین بار به مردم می فروشند، مثلاً با عرضه اولیه. بازار ثانویه در اصل بازار سهام است و به بورس اوراق بهادار نیویورک، نزدک و سایر صرافی های سراسر جهان اشاره دارد.

بازار اولیه:

بازار اصلی جایی است که اوراق بهادار ایجاد می شود. در این بازار است که شرکت ها سهام و اوراق قرضه جدید را برای اولین بار به مردم می فروشند.

عرضه اولیه، نمونه ای از بازار اولیه است.

این معاملات فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کند تا اوراق بهادار را از بانکی خریداری کنند که پذیره نویسی اولیه را برای سهام خاصی انجام داده است. زمانی اتفاق می افتد که یک شرکت خصوصی برای اولین بار سهام عمومی را منتشر کند.

به عنوان مثال، این شرکت پنج پذیره نویسی را استخدام می کند تا جزئیات مالی شرکت خود را تعیین کند. پذیره نویسان جزئیات می دهند که قیمت انتشار سهام 15 دلار خواهد بود. سپس سرمایه گذاران می توانند مستقیماً از شرکت صادر کننده با این قیمت خرید کنند.

این اولین فرصتی است که سرمایه گذاران از طریق خرید سهام آن به سرمایه شرکت کمک می کنند. سرمایه سهام یک شرکت از وجوه حاصل از فروش سهام در بازار اولیه تشکیل شده است.

پیشنهاد حقوق به شرکت ها این امکان را می دهد که پس از ورود اوراق بهادار به بازار ثانویه، ارزش سهام اضافی خود را از طریق بازار اصلی جمع کنند. سرمایه گذاران فعلی بر اساس سهام هایی که در حال حاضر صاحب آنها هستند، حقوقی نسخ شده به آنها ارائه می شود و دیگران می توانند سرمایه گذاری جدیدی در سهام تازه ضرب شده داشته باشند.

انواع دیگر عرضه های اولیه بازار برای سهام شامل استقرار خصوصی و تقسیم ترجیحی است. استقرار خصوصی این امکان را به شرکت ها می دهد تا مستقیما به سرمایه گذاران مهم تر مانند صندوق های تامینی و بانک ها بدون در دسترس قرار دادن سهام در دسترس عموم فروشند. در حالی که تخصیص ترجیحی سهام را برای انتخاب سرمایه گذاران (معمولا صندوق های تامین مالی، بانک ها و صندوق های سرمایه گذاری مشترک) با قیمت ویژه ای که در دسترس عموم نیست ارائه می دهد.

به همین ترتیب، مشاغل و دولت هایی که می خواهند سرمایه بدهی تولید کنند می توانند انتشار اوراق قرضه کوتاه مدت و بلند مدت در بازار اولیه را انتخاب کنند. اوراق قرضه جدید با نرخ کوپن که با نرخ بهره فعلی در زمان انتشار مطابقت دارد، منتشر می شود که ممکن است از اوراق قبلی بیشتر یا کمتر باشد.

نکته مهمی که باید در مورد بازار اصلی بدانید این است که اوراق بهادار مستقیما از یک ناشر خریداری می شود.

پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله تجزیه و تحلیل مالی طرح توجيهی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

بازار ثانویه:

برای خرید سهام، از بازار ثانویه معمولا “بورس سهام” یاد می شود. این شامل بورس اوراق بهادار نیویورک و کلیه مبادلات عمده در سراسر جهان است. مشخصه بارز بازار ثانویه این است که سرمایه گذاران بین خود معامله می کنند.

به این معنا که در بازار ثانویه، سرمایه گذاران قبلا اوراق بهادار منتشر شده را بدون دخالت شرکت های صادر کننده معامله می کنند. به عنوان مثال، اگر برای خرید سهام آمازون می روید، فقط با یک سرمایه گذار دیگر که سهام سهام آمازون را در اختیار دارد معامله می کنید. آمازون مستقیما درگیر این معامله نیست.

در بازار های بدهی، در حالی که تضمین شده است که یک اوراق قرضه در زمان سررسید به ارزش کامل اسمی آن پرداخت می کند، اما این تاریخ اغلب سال ها از آن خارج است. در عوض، دارندگان اوراق قرضه می توانند اوراق قرضه را در بازار ثانویه برای سود مرتب بفروشند در صورتی که از زمان انتشار اوراق قرضه، نرخ بهره کاهش یافته است و به دلیل نرخ کوپن نسبتاً بالاتر، ارزش آن را برای سرمایه گذاران دیگر ارزشمند تر می کند.

بازار ثانویه را می توان به دو دسته تخصصی تقسیم کرد:

بازار حراج:

در بازار حراج، همه افراد و موسساتی که می خواهند اوراق بهادار را معامله کنند در یک منطقه جمع می شوند و قیمت هایی را که مایل به خرید و فروش هستند اعلام می کنند. به این قیمت ها قیمت پیشنهادی و پیشنهادی گفته می شود. ایده این است که باید یک بازار کارآمد با گردهم آوردن همه طرف ها و اعلام عمومی قیمت های آنها حاکم باشد.

بنابراین، از نظر تئوری، بهترین قیمت یک کالای مورد نیاز جستجو نمی شود زیرا همگرایی خریداران و فروشندگان باعث ظهور قیمت های توافق پذیر می شود. بهترین نمونه بازار حراج بورس اوراق بهادار نیویورک است.

بازار فروشنده:

در مقابل، یک بازار فروشنده احتیاج به احزاب برای همگرایی در یک مکان مرکزی ندارد. بلکه شرکت کنندگان در بازار از طریق شبکه های الکترونیکی به آن ملحق می شوند. فروشندگان موجودی امنیتی را در اختیار دارند، سپس آماده خرید یا فروش با فعالان بازار می شوند. این نمایندگی ها از طریق اختلاف بین قیمت هایی که اوراق بهادار را خریداری و می فروشند سود کسب می کنند.

نمونه ای از بازار فروشندگان این است که نمایندگی هایی که به عنوان سازندگان بازار شناخته می شوند، پیشنهادات قیمتی را ارائه می دهند و از قیمت هایی که مایل به خرید و فروش اوراق بهادار هستند درخواست می کنند. تئوری این است که رقابت بین فروشندگان بهترین قیمت ممکن برای سرمایه گذاران را فراهم می کند.

بازار های به اصطلاح “سوم” و “چهارم” مربوط به معاملات بین دلالان و موسسات از طریق شبکه های الکترونیکی بدون نسخه هستند و بنابراین به تنهایی برای سرمایه گذاران مربوط نیستند.

بازار فرابورس:

بعضی اوقات می شنوید که از یک بازار فروشنده به عنوان یک بازار بدون نسخه استفاده می شود. این اصطلاح در اصل به معنای یک سیستم نسبتاً غیر سازمان یافته بود که در آن معاملات در یک مکان فیزیکی انجام نمی شد، همان طور که در بالا توضیح دادیم، بلکه بیشتر از طریق شبکه های فروشنده انجام می شود.

این اصطلاح به احتمال زیاد از معاملات خارج از وال استریت حاصل شده بود که در طی بازار بزرگ گاو نر در دهه 1920 رونق گرفت، و در آن سهام “بدون نسخه” در مغازه های سهام فروخته می شد. به عبارت دیگر، سهام در بورس اوراق بهادار ذکر نشده اند، آنها “بدون لیست” بودند.

با گذشت زمان، معنای آن شروع به تغییر کرد. در سال 1971 توسط انجمن ملی فروشندگان اوراق بهادار ایجاد شد تا نقدینگی را برای شرکت هایی که از طریق شبکه های فروشنده تجارت می کردند، به ارمغان آورد.

در آن زمان، مقررات کمی در مورد معاملات سهام خارج از بورس وضع شده بود، که به دنبال بهبود آن بود. با گذشت زمان تکامل یافته و به یک مبادله عمده تبدیل شده است، معنای نسخه بدون نسخه گیج کننده تر شده است.

امروزه، اصطلاح “فرابورس” به طور کلی به سهام هایی اطلاق می شود که در بورس اوراق بهادار مانند بورس اوراق بهادار آمریکا تجارت نمی کنند. این بدان معناست که سهام یا روی تابلوی اعلانات بدون نسخه یا ورق های صورتی معامله می شود. هیچ یک از این شبکه ها مبادله ای نیستند.

در واقع، آنها خود را به عنوان ارائه دهنده اطلاعات قیمت گذاری برای اوراق بهادار توصیف می کنند. مقررات شرکت های ورق صورتی بسیار کمتر از قوانینی است که سهام آنها را در بورس سهام معامله می کنند. بیشتر اوراق بهاداری که از این طریق معامله می شود متعلق به شرکت های بسیار کوچک است. به همین دلایل، اگر چه هنوز بازار فروش و از نظر فنی امروز بورس اوراق بهادار محسوب می شود و بنابراین، نادرست است که بگوییم در اوراق بهادار بدون لیست معامله می کند.

پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله ابزار های تحلیل داده را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

بازار های سوم و چهارم

بازار های سوم و چهارم:

همچنین ممکن است اصطلاحات “سوم” و “چهارم” بازار ها را بشنوید. اینها به سرمایه گذاران منفرد مربوط نمی شوند زیرا حجم قابل توجهی از سهام را برای معامله در هر معامله درگیر می کنند. این بازار ها از طریق شبکه های الکترونیکی بدون نسخه با معاملات بین دلالان کارگزار و موسسات بزرگ معامله می کنند. بازار سوم شامل معاملات فرابورس بین دلالان کارگزار و موسسات بزرگ است.

بازار چهارم معاملاتي است كه بين موسسات بزرگ انجام مي شود. دلیل اصلی وقوع این معاملات در بازار سوم و چهارم، اجتناب از انجام این سفارشات از طریق صرافی اصلی است که می تواند در قیمت اوراق بهادار تأثیر زیادی بگذارد. از آنجا که دسترسی به بازار های سوم و چهارم محدود است، فعالیت های آنها تأثیر چندانی بر متوسط سرمایه گذار ندارد.

نتیجه نهایی:

اگر چه همه فعالیت هایی که در بازار هایی که بحث کرده ایم انجام می شود، بر تک تک سرمایه گذاران تأثیر نمی گذارد، اما شناخت کلی از ساختار بازار خوب است. روشی که اوراق بهادار به بازار آورده و در بورس های مختلف معامله می شود، در عملکرد بازار نقش اساسی دارد. فقط تصور کنید که اگر بازار های ثانویه سازمان یافته وجود نداشته باشد؛ شما باید شخصاً سایر سرمایه گذاران را فقط برای خرید یا فروش سهام ردیابی کنید، که کار ساده ای نیست.

در حقیقت، بسیاری از کلاه برداری های سرمایه گذاری حول اوراق بهاداری ساخته می شوند که بازار ثانویه ندارند، زیرا می توان سرمایه گذاران بی خبر را برای خرید آنها کلاه برداری کرد. اهمیت بازار ها و توانایی فروش اوراق بهادار (نقدینگی) غالباً مسلم تلقی می شود، اما بدون بازار، سرمایه گذاران گزینه های کمی دارند و می توانند با ضرر های بزرگ گیر بیفتند. بنابراین، وقتی نوبت به بازار می رسد، آنچه نمی دانید، می تواند به شما آسیب برساند و در طولانی مدت، با کمی تحصیلات ممکن است صرفه جویی کنید.

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله نسبت های مالی را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.

آموزش انواع بازار بورس فقط در 5 دقیقه! | نظارت

معاملات اوراق بهادار مانند،اوراق سهام، اوراق قرضه و. در بازارهای مالی انجام می شود. قیمت اوراق بهادار در بازارهای مالی با توجه به عرضه و تقاضا تعیین می شود. با استفاده از بازارهای مالی، شرکت ها سرمایه مورد نیاز خود را برای ایجاد فعالیت جدید تأمین می کنند.
زمانی که از بازارهای مالی صحبت می شود، اولین گزینه ای که به ذهن ما میرسد، بازار بورس و اوراق بهادار است، در صورتی که این بازار تنها بازار مالی نیست بلکه بازارهای مالی متعددی مانند: بازار بورس کالا، بازار طلا، بازار مسکن و. وجود دارد.
یکی از راههای سرمایه گذاری، خرید دارایی های مالی است. از انواع دارایی های مالی می توان به سپرده گذاری در بانک ها، صندوق های بازنشستگی و انواع بیمه نامه ها اشاره کرد.

دسته بندی بازارهای مالی

بازارهای مالی براساس معیارها به سه دسته تقسیم می شوند:

• بر اساس نوع دارایی
• براساس عرضه اوراق
• بر اساس سر رسید تعهد مالی

در ادامه به صورت کامل هر یک از این بازارها را توضیح خواهیم داد.

1- براساس نوع دارایی

بازار مالی براساس نوع دارایی به بازار سهام، بازار اوراق بدهی و بازار ابزارهای مشتقه تقسیم می شود.

بازار سهام: بازار سهام و یا به اصطلاح بازار بورس، از مهم ترین حوزهای اقتصاد به شمار می آید که در آن سهام به واسطه سایر بازارهای مرتبط مورد معامله قرار میگیرد.

بازار اوراق بدهی: بازار اوراق بدهی که به بازار قرضه نیز معروف است، خرید و فروش برگ های قرضه و یا اسناد که دارای سود ثابت هستند مورد معامله قرار می گیرد.

بازار ابزارهای مشتقه: از تخصصی ترین بازار های مالی می توان به بازار ابزار مشتقه اشاره کرد. خرید و فروش دارایی های مالی مانند، کالا، انرژی، ارز، پول و. در این بازار معامله می شود.

2- براساس عرضه اوراق

بازار مالی براساس عرضه اوراق به دو دسته بازار اولیه (Primary Market) و بازار ثانویه (Secondary Market) تقسیم می شود.

بازار اولیه(Primary Market): ایجاد بازاری که در آن اوراق بهادار برای بار اول عرضه و مبادله می شود را بازاراولیه می گویند. به عبارت دیگر می توان گفت که تشکیل سرمایه چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه در این بازار انجام می شود.

بازار ثانویه(Secondary Market): اوراقی که در بازار اولیه مورد معامله قرار میگیرند، در بازار ثانویه فرصت دوباره برای معامله را دارند. در این بازار محدودیتی از نظر تعداد دفعات معامله وجود ندارد.

3- براساس سررسید تعهد مالی

سهام هایی که در بازار مالی براساس سررسید تعهد پذیرش می شوند، شامل: سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق قرضه و اوراق مشارکت می باشند.

سهام عادی: سندی است که با توجه به آن اشخاص مالک در صدی از یک شرکت می شوند. دارندگان این سند حق رای و نظر در خصوص شرکت خریداری شده را دارا می باشند.

سهام ممتاز: سهام با نام و بی نامی است که شرکت ها هنگام افزایش سرمایه انتشار می دهند.

اوراق قرضه و مشارکت: اوراقی با نام و بی نامی است که با قیمت اسمی و به مدت معین انتشار پیدا می کند.

دسته بندی بازارهای بورسی

بازار بورس ، یکی از ارکان بازار سرمایه محسوب می شود. در این بازار، سهام شرکت ها و اوراق قرضه خرید و فروش و قیمت گذاری می شود.
بازار بورس به چهار دسته تقسیم می شود:

• فرابورس
• بورس اوراق بهادار
• بورس کالا
• بورس انرژی

نگاه کلی به فرابورس

بازار فرابورس ایران (OTC) در آبان ماه سال 1387 فعالیت خود را آغاز کرد. با توجه به شرایط بازارهای بورسی، برخی از شرکت ها شرایط لازم برای ورود به بازار بورس را ندارند، در نتیجه محیطی به نام فرابورس ایجاد شد. بازار فرابورس همانند بازار بورس می باشد، با این تفاوت که شرایط پذیرش راحت تری دارد. از مهمترین فعالیت های بازار فرابورس، پذیرش سهام شرکت های سهامی عام می باشد.

بازار فرابورس، شامل تقسیم بندی های زیر می باشد:

• بازار اول
• بازار دوم
• بازار سوم
• بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز)
• بازارهای ابزار نوین
• بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)

بازار اول

بیشتر فعالیت معامله گران در این بازار انجام می شود، همچنین بیشترین میزان سهم ها در بازار اول قرار دارد. دامنه نوسانات در این بازار، همانند بازار بورس 5% می باشد. شرکت ها برای پذیرش در بازار اول فرابورس لازم است که شرایط زیر را داشته باشند:

• گذشتن حداقل دو سال از فعالیت شرکت
• دارا بودن سرمایه ثبت شده به مبلغ 200 میلیارد ریال
• سود ده بودن شرکت
• نداشتن زیان انباشته شده
• داشتن حداقل 10% سهم شناور

بازار دوم

این بازار، بیشتر شامل سهام شرکت های سهامی عام می باشد. دامنه نوسانات در این بازار 10% می باشد. شرکت ها برای پذیرش در بازار دوم لازم است که شرایط زیر را داشته باشند:

• گذشتن حداقل یک سال از فعالیت شرکت
• دارا بودن سرمایه ثبت شده به مبلغ 200 میلیارد ریال
• داشتن حداقل 5% سهم شناور

بازار سوم

در بازار سوم که به بازار عرضه نیز معروف است، عرضه و پذیره نویسی سهام شرکت‌های سهامی انجام می شود. در این بازار، دامنه نوسانی وجود ندارد و خرید و فروش بدون محدودیت انجام می شود. از مزایای این بازار، معافیت و تخفیف مالیاتی شرکت های پذیرفته شده در آن می باشد.

بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز)

بازار پایه به سه تابلو زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می شود. تابلو زرد، دارای دامنه نوسانات 3 درصدی، تابلو نارنجی، دارای دامنه نوسانات 2 درصدی و تابلو قرمز، دارای دامنه نوسات 1 درصدی می باشد. در این بازار، ریسک سرمایه گذاری نسبت به بازارهای بورسی دیگر بسیار پایین است. تفاوت تابلوها در بازار پایه به سرمایه شرکت های ثبت شده در آنها بستگی دارد.

بازارهای ابزار نوین

در این بازار، اوراق تضمین شده ای که سه ماه تا سررسید آنها باقی مانده است، مانند: اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و. پذیرش و معامله می شود.

بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)

شرکت هایی که یک سال از فعالیت آنها گذشته و دارای سرمایه حداقل 1 میلیارد ریال هستند، در این بازار پذیرش می شوند. وجود سهام شناور در این بازار الزامی نمی باشد. با توجه به شرایط ذکر شده، شرکت های دانش بنیان به راحتی می توانند از مزایای این بازار استفاده کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به مقاله تفاوت بورس و فرابورس مراجعه نمایید.

بازاربورس اوراق بهادار

طرح اولیه راه اندازی بازار بورس و اوراق بهادار در سال 1315 مطرح شد. در سال 1333 ماموریت تشکیل و ایجاد مقررات و قوانین بازار بورس به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی محول گردید. این گروه در سال 1345 این قوانین را گردآوری و در نتیجه بازار بورس و اوراق بهادار در بهمن ماه سال 1346 فعالیت خود را آغاز نمود.

اوراق بهادار (Securities) به برگه هایی گفته می شد که دارای ارزش مالی و قابل نقل و انتقال می باشند. دارندگان این برگه ها دارای حق و حقوق مشخصی هستند. به عبارت دیگر، اوراق بهادار، نوعی ابزار مالی است که نشان دهنده مالکیت اشخاص در شرکت های بورسی می باشد.

در بازار سرمایه، اوراق بهادار به سه دسته تقسیم می شود:

• اوراق صاحبان سهام
• اوراق بدهی
• اوراق مشتقه

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرکت های ثبت شده در این بازار، می توانید به سایت ww.tsetmc.com مراجعه کنید.

اوراق صاحبان سهام در بازار بورس

سرمایه شرکت ها در بازار بورس به قسمت های مساوی تقسیم می شود که به آنها سهم یا سهام گفته می شود. اشخاص با خرید این سهام، صاحب سهام شرکت شده و دارای حق و حقوقی در شرکت می باشند. حقوق صاحبان سهام با توجه به فعالیت شرکت می تواند افزایش و یا کاهش پیدا کند. در صورتی که شرکتی ورشکست شود، پس از کسر بدهی ها حق صاحبان سهام پرداخت می شود.

اوراق بدهی در بازار بورس

اوراق بدهی یا اوراق قرضه، اسنادی هستند که با توجه به آنها شرکت ها متعهد می شوند سود سالانه ای را در زمان مشخص پرداخت کنند، همچنین در زمان سررسید نیز اصل مبلغ به سهامداران بازگردانده می شود. سهامداران این اوراق، هیچ مالکیتی در خصوص شرکت ندارند.
این اوراق زمانی توسط شرکت ها انتشار پیدا می کنند که برای شروع فعالیت جدید خود به نقدینگی نیاز دارند و از سویی قصد دریافت وام از بانک را ندارند. در نتیجه با انتشار این اوراق، نقدینگی لازم را به دست می آورند.

اوراق مشتقه در بازار بورس

اوراق مشتقه، اوراقی هستند که به تنهایی ارزشی ندارند و ارزش آنها با توجه به کالاهای فیزیکی (که می تواند به شکل سهام، کالا، نرخ های بهره و. باشد) تعیین می شود. معاملات این اوراق در بازارهای بورس و بازارهای خارج از بورس انجام می شود.
اوراق مشتقه به چهار دسته تقسیم می شوند که شامل موارد زیر است:

• قراردادهای سلف
• قراردادهای آتی
• قراردادهای اختیار معامله
• قراردادهای معاوضه

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ورد به بازار بورس و مراحل آن به مقاله چگونه وارد بازار بورس شویم مراجعه کنید.

بازار بورس کالا ایران

بازار بورس کالا در ایران با هدف ایجاد سازوکاری مناسب برای انجام معاملات و همچنین حذف نقص ها و کاستی های بازار سنتی در سال 1382 فعالیت خود را آغاز نمود. به بیان ساده بورس کالا، بازاری منسجم است که فروشندگان، کالاهای خود را در آن عرضه می نمایند. کالاهای عرضه شده توسط کارشناسان مربوطه قیمت گذاری می شوند.
بازار بورس براساس انواع کالا به چهار دسته تقسیم می شود:

• بازار فیزیکی
• بازار فرعی
• بازار مشتقه
• بازار مالی

در این بازار، همانند سایر بازارها برای فعالیت و خرید و فروش نیاز به دریافت کد معاملاتی می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازار بورس کالا و نحوه ثبت نام در آن به مقاله چگونه وارد بورس کالا شویم مراجعه کنید.

شناخت بازار بورس انرژی

بازار بورس انرژی به عنوان چهارمین بازار سرمایه می باشد. این بازار با هدف ایجاد شفافیت در قیمت کالا، نقدشوندگی و همچنین کشف قیمت در بازار معاملات انرژی به جهت عرضه محصولات نفتی، مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ و سایر حامل‌های انرژی در سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را آغاز کرد. بازار بورس انرژی از سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی تشکیل شده است. کارکرد و عملکرد هر یک از این بازارها با یکدیگر تفاوت دارد.

در این بازار تنها اشخاص حقوقی مجاز به دریافت کد معاملاتی می باشند. برای انجام معاملات در بازار بورس انرژی همانند سایر بازارها باید مراحل قانونی طی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مور بورس انرژی و مراحل ثبت نام آن به مقاله نحوه معاملات در بورس انرژی مراجعه کنید.

کلام آخر

با توجه به مطالب ذکر شده در این مقاله، بازارهای مالی متعددی در دنیا وجود دارد.در هر کشور وجود فعالیت های شرکت های مختلف است که باعث می شود نیازهای جامعه و کشورهای دیگر فراهم شود. شرکت های مد نظر برای انجام فعالیت های خود نیاز به تامین منابع مالی دارند. در نتبجه وجود بازارهای مالی این امکان را فراهم کرده است که شرکت ها منابع مالی مورد نیاز خود را از این روش تامین کنند. بازار بورس یکی از انواع بازارهای مالی به شمار می آید که به چهار دسته تقسیم می شود: فرابورس، بورس اوراق بهادار،بورس کالا، بورس انرژی.

بازار اولیه و ثانویه

بازارهای مالی مکانی برای خرید و فروش دارایی های مالی هستند. خریداران و فروشندگان اوراق بهادار در این بازارها به یکدیگر مرتبط می‌شوند. در بازارهای مالی مکانیزم‌هایی به وجود آمده تا بنگاه‌هایی که برای تامین مالی اوراق منتشر می‌کنند (فروشنده اوراق)، به کسانی که مازاد منابع مالی داشته و قصد سرمایه‌گذاری دارند (خریدار اوراق) متصل شوند. در این مقاله می‌خواهیم شما را با مفهوم بازار اولیه و ثانویه آشنا کنیم و از تفاوت های آن ها بگوییم.

بازار اولیه چیست؟

بازار اولیه بازاری است که خریدار اوراق را مستقیما به ناشر آن متصل می‌کند. یعنی اوراق بهادار برای اولین بار در این بازار به فروش می‌رسند. فروشندگان این اوراق شرکت‌های ناشر هستند که برای تامین مالی اوراق منتشر می‌کنند و خریداران آن سرمایه‌گذاران هستند. سهام در این بازار به قیمت اسمی، که از سوی ناشر با نظارت سازمان بورس تعیین شود، عرضه می‌شود.

خرید مستقیم سهام شرکت‌ها از طریق فرایند پذیره‌نویسی صورت می‌گیرد. پذیره‌نویسی فرایند خرید مستقیم از ناشران است.

به فروش سهام برای اولین بار در بورس عرضه اولیه یا IPO می‌گویند. طی عرضه اولیه یک سهم با نماد جدید به سهم‌های مورد معامله در بازار اضافه می‌شود. روز و ساعت معامله عرضه اولیه از پیش تعیین شده است و سرمایه‌گذاران در ساعت تعیین شده می‌توانند اقدام به خرید کنند.

البته باتوجه به اینکه حجم سهام منتشره از سوی ناشر مشخص است و نمی‌تواند از حد تعیین شده بیشتر باشد، هر سرمایه‌گذار تا سقف معینی می‌تواند سهام خریداری کند. معمولا خرید سهام از طریق عرضه اولیه علاقه‌مندان بسیاری دارد. چرا که سود خوبی با خود به همراه می‌آورد. فروش سهام در بازار اولیه برای شرکت‌ها درامد ایجاد می‌کند.

صفحه چشم بورس مرجع خوبی برای اطلاع رسانی اخبار مربوط به عرضه اولیه سهام است.

بازار ثانویه چیست؟

بازار ثانویه یعنی جایی برای خرید و فروش سهامی که قبلا منتشر شده است. به عبارت دیگر سهامی که پیش‌تر در بازار اولیه منتشر شده‌اند از طریق خریداران سابق آن، که اکنون نقش فروشنده دارند، به خریداران جدید فروخته می‌شود.

معامله در بازار ثانویه تاثیری بر حجم سهام منتشر شده از سوی شرکت‌ها ندارد. چون سهام جدیدی منتشر نمی‌شود. از این رو معامله سهام در بازار ثانویه (تا زمانی که از سوی شرکت‌ها افزایش سرمایه صورت نگیرد)، تاثیری در درآمد شرکت ندارد. تمام معاملاتی که در بازار سرمایه صورت می‌گیرد، به جز معاملات پذیره‌نویسی، در بازار ثانویه انجام می‌شود.

تفاوت‌های بازار اولیه و بازار ثانویه

گفتیم که قابلیت نقدشوندگی یکی از اصلی‌ترین کارکرد‌های بازار بورس است. بازاری که به بورس قابلیت نقدشوندگی می‌دهد، بازار ثانویه است. همچنین وجود بازار ثانویه موجب می‌شود تا شرکت‌های منتشر کننده اوراق نگران بازخرید سهام سرمایه‌گذاران نباشد.

هر معامله‌ پس از عرضه اولیه، در بازار ثانویه انجام می‌شود. در واقع معامله‌ای که روز بعد از عرضه اولیه سهام بر روی یک نماد صورت می‌گیرد، معامله در بازار ثانویه است. حجم معاملات در بازر ثانویه بسیار بیشتر از حجم معاملات در بازار اولیه است. در واقع آنچه در تابلوی بورس چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه می‌بینیم معامله بر روی سهام موجود در بازار ثانویه است. پس عرضه و پذیره‌نویسی سهام در بازار اولیه و معامله آن در بازار ثانویه انجام می‌شود.

جمع‌بندی

گفتیم که سهام برای اولین بار در بازار اولیه منتشر می‌شود. به اولین عرضه سهام در بازار بورس IPO یا عرضه اولیه می‌گوییم. معامله سهام در بازار ثانویه صورت می‌گیرد و در این بازار سهام جدیدی منتشر نمی‌شود. بازار ثانویه باعث جاری شدن نقدینگی در بازار بورس می‌شود.