تفاوت EPS و DPS در سود سهام

EPS چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های قبلی مجله فرادرس، مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست — آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» ارائه کردیم و در آن‌ها، با بازار بورس، فرابورس و بازار پایه و موضوعاتی مانند تابلوخوانی، نوسان‌گیری و تحلیل فاندامنتال در بورس آشنا شدیم. در این آموزش، می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که EPS چیست و چه تأثیری در معاملات سهام دارد.

فیلم آموزش رایگان سیگنال بورس EPS

فیلم آموزش رایگان EPS، در کادر بالا، به سوالات شما درباره EPS، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

EPS چیست ؟

«سود هر سهم» (Earnings Per Share) که به اختصار EPS گفته می‌شود، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیق‌شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.

رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزش‌گذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم می‌تواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز تفاوت EPS و DPS در سود سهام اقلامی‌ بااهمیت‌ و بسیار غیرمعمول‌ است‌ که‌ منشأ آن‌ رویدادهایی‌ خارج‌ از فعالیت‌های‌ عادی‌ شرکت‌ است.

فرمول محاسبه EPS چیست ؟

اما فرمول محاسبه EPS چیست ؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود به دست می‌آید. در مواردی می‌توان در صورت و مخرج کسر تغییراتی انجام داد که می‌تواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر اهمیت بیشتری دارد.

فرمول محاسبه EPS به صورت زیر است:

برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه تفاوت EPS و DPS در سود سهام و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده می‌شود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیق‌تر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.

سود سالانه به ازای هر سهم

EPS رقیق ‌شده سالانه برای اپل، آمازون، فیس‌بوک‌، نتفلیکس، گوگل، تسلا، فورد، مایکروسافت و بنک آو امریکا در شکل زیر نشان داده شده است.

سود سهام یا تجزیه سهام باید در محاسبه میانگین وزنی سهام منتشر شده انعکاس پیدا کند. برخی منابع با استفاده از تعداد سهام منتشره در پایان دوره، محاسبه را ساده می‌کنند.

برای مثال، محاسبه EPS برای سه شرکت در پایان سال مالی ۲۰۱۷ به شرح زیر است:

شرکت	درآمد خالص (میلیارد دلار)	سود سهام ممتاز (میلیارد دلار)	سهام عادی وزن‌دار	EPS پایه
فورد	۷٫۶	۰	۳٫۹۸	۷٫۶/۳٫۹۸=۱٫۹۱
بنک آو امریکا	۱۸٫۲۳	۱٫۶۱	۱۰٫۲	۱۸٫۲۳-۱٫۶۱/۱۰٫۲=۱٫۶۳
انویدیا	۳٫۰۵	۰	۰٫۵۹۹	۳٫۰۵/۰٫۵۹۹=۵٫۰۹

مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست ؟

اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفه‌های اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده می‌شود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایه‌گذار می‌تواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخص‌هایی است که می‌توان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.

مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایه‌گذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایه‌گذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه می‌کنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معامله‌گران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.

EPS پایه و EPS رقیق شده

فرمول مورد استفاده در جدول فوق، EPS پایه هر یک از این شرکت‌های منتخب را محاسبه می‌کند. EPS پایه رقیق شدن سهام را که ممکن است توسط شرکت صادر شود لحاظ نمی‌کند. هنگامی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل مواردی از قبیل اختیار معامله سهام، ضمانتنامه‌ها و واحدهای سهام غیر قابل معامله (RSU) باشد، این سرمایه‌گذاری‌ها – در صورت اعمال شدن – می‌توانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند.

برای نشان دادن بهتر اثرات اوراق بهادار اضافی بر درآمد هر سهم، شرکت‌ها EPS رقیق شده را نیز گزارش می‌دهند که در آن، فرض می‌شود تمام سهام منتشره عرضه شده‌اند.

به عنوان مثال، فرض کنید تعداد کل سهام قابل انتشار و عرضه شرکت انویدیا در سال مالی منتهی به سال 2017، تعداد 33 تفاوت EPS و DPS در سود سهام میلیون بوده است. اگر این تعداد به کل سهام ممتاز آن اضافه شود، میانگین وزنی متوسط ​​رقیق شده آن 599 میلیون + 33 میلیون = 632 میلیون سهم خواهد بود. بنابراین، EPS رقیق شده شرکت ۶۳۲ / ۳٫۰۵ = 4٫82 دلار خواهد بود.

EPS و اقلام غیرمترقبه

سود هر سهم را ممکن است چه عمدی و چه ناخواسته با چند عامل تحریف شود. تحلیلگران برای جلوگیری از متداول‌ترین روش‌هایی که ممکن است در EPS تحریف ایجاد کند، از تغییرات مختلفی در فرمول EPS استفاده می‌کند.

شرکتی را در نظر بگیرید که دارای دو کارخانه است که صفحه نمایش تلفن‌های همراه را تولید می‌کند. زمینی که یکی از کارخانه‌ها در آن قرار دارد بسیار ارزشمند است، زیرا تحولات جدیدی در چند سال گذشته در اطراف آن رخ داده است. تیم مدیریت شرکت تصمیم به فروش کارخانه و ساخت یک کارخانه دیگر در زمین‌هایی با ارزش کمتر گرفته است. این معامله سود بادآورده‌ای را برای شرکت حاصل می‌کند.

با اینکه این فروش زمین سود واقعی برای شرکت و سهامداران آن آورده است، جزو «اقلام غیرمترقبه» محسوب می‌شود، زیرا هیچ کس بر این باور نیست که شرکت بتواند آن معامله را در آینده تکرار کند. سهامداران ممکن است در صورت اضافه شدن این سود بادآورده به فرمول EPS، گمراه شوند. بنابراین، فرمول از این موارد مستثنا هستند.

اگر یک شرکت ضرر غیرمعمول داشته باشد- مثلاً شاید یک کارخانه دچار آتش‌سوزی شود – که می‌تواند به طور موقت EPS را کاهش دهد و به همین دلیل حذف شود، می‌توان دلیل مشابهی را مطرح کرد و آن را از آوردن در فرمول EPS معاف کرد.

فرمول محاسبه EPS به استثنای اقلام غیرمترقبه به شکل زیر است:

EPS و عملیات مستمر

یک شرکت سال مالی‌اش را با 500 فروشگاه آغاز کرده و ای پی اس 5 دلار داشته است. با این حال، فرض کنید که این شرکت در این مدت 100 فروشگاه را بسته و سال را با 400 فروشگاه به پایان رسانده است. یک تحلیلگر می‌خواهد بداند EPS فقط برای 400 فروشگاهی که شرکت قصد دارد تا برای دوره بعدی با آن‌ها کار را ادامه دهد، چقدر بوده است.

در این مثال، این مورد می‌تواند EPS را افزایش دهد، زیرا 100 فروشگاه بسته احتمالاً با ضرر کار می‌کرده‌اند. با ارزیابی EPS از عملیات مستمر (Continuing Operations)، تحلیلگر قادر به مقایسه عملکرد قبلی با عملکرد فعلی است.

محاسبه EPS با در نظر گرفتن عملیات مستمر بدین شرح است:

EPS و سرمایه

جنبه مهم EPS که اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد، سرمایه‌ای است که برای تولید سود (درآمد خالص) مورد نیاز است. دو شرکت می‌توانند EPS مشابهی داشته باشند، اما یکی از آن‌ها با ممکن است با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد. این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت «بهتر» است. معیاری که می‌تواند برای شناسایی شرکت‌های کارآمدتر مفید باشد، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) است.

انواع EPS

براساس مبدأ داده‌ها، سه نوع EPS وجود دارد:

• EPS دنباله‌دار یا تحقق یافته (Trailing EPS): در این نوع EPS که بر اساس بر اساس عدد سال قبل است، از چهار سه‌ ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیش‌بینی استفاده می‌شود. نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنباله‌دار محاسبه می‌شود، زیرا نشان دهنده آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که ممکن است رخ دهد.
• EPS جاری (Current EPS): به طور معمول، چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل می‌شود که برخی از آن‌ها ممکن است سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند. در نتیجه، برخی از داده‌ها بر اساس ارقام واقعی و برخی بر اساس پیش‌بینی است.
• EPS پیش‌بینی شده (Forward EPS): این نوع EPS مبتنی بر اعداد و داده‌های آینده بوده و برای مدت زمانی (مثلاً چهار سه‌ ماهه) در آینده پیش‌بینی می‌شود. مقدار این EPS توسط تحلیلگران یا خود شرکت انجام می‌شود. این EPS بر اساس برآوردها است و سرمایه‌گذاران اغلب به EPS پیش‌بینی شده به این دلیل علاقه‌مند هستند که می‌توانند سرمایه‌گذاری را بر اساس برآورد درآمد آینده شرکت پیش‌بینی کنند.

تفاوت DPS و EPS چیست ؟

سود تقسیم شده به ازای هر سهم (Dividends Per Share) یا DPS، بخشی از سود شرکت است که به هر سهامدار پرداخت می‌شود. افزایش DPS یک راه عالی برای یک شرکت است تا عملکرد قدرتمندی را به سهامداران خود نشان دهد. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌هایی که سود دارند، بر افزودن DPS تمرکز می‌کنند.

در واقع، می‌توان گفت که EPS برابر با DPS منهای مجموع اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و سود انباشته است.

چگونه EPS یک نماد را ببینیم؟

برای مشاهده EPS یک نماد، کافی اس به سامانه کدال (+) مراجعه کرده و نماد مورد نظر را جستجو کنید. پس از آن باید صورت سود و زیان شرکت را که در آنجا بارگذاری شده است، دریافت و مشاهده کنید که EPS نیز در آن موجود است.

جمع‌بندی

در این مطلب، سعی کردیم تا به این سؤال پاسخ دهیم که EPS چیست و چگونه محاسبه می‌شود. همچنین انواع آن را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌های خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسش‌هایی که فکر می‌کنید هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند را مطرح کنید، یا اگر سخنی دارید که تصور می‌کنید به غنای این مطلب خواهد افزود، آن را حتماً با سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

تفاوت EPS و DPS در بورس

این که بدانیم چه تفاوتی بین EPS و DPS وجود دارد، می‌تواند به ما در سرمایه‌گذاری در یک شرکت، کمک زیادی کند.

EPS یا درآمد هر سهم، نشان می‌دهد که یک شرکت، به ازای هر سهم، چه‌قدر سودآوری دارد. این کار را از طریق اندازی‌گیری درآمد خالص هر سهم از شرکت، انجام می‌دهد. به طور کلی، EPS به عنوان مهم‌ترین متغیر در تعیین قیمت سهم، در نظر گرفته می‌شود.

از طرفی، DPS یا سود تقسیمی هر سهم، بخشی از درآمد هر سهم (EPS) است، که به هر سهامدار داده می‌شود؛ مانند سود بانکی. این که DPS یک شرکت هر ساله افزایش یابد، می‌تواند به سهامداران نشان دهد که عملکرد شرکت و در نتیجه EPS آن، در حال افزایش است. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌ها سعی دارند میزان DPS را هر ساله افزایش دهند.

برای مثال تصور کنید شرکتی در سال 1398، به ازای هر سهم، 500 تومان سود داشته است؛ یعنی EPS آن 500 تومان بوده است. اگر این شرکت به ازای هر سهم به سهامداران 400 تومان پرداخت کند، می‌گوییم DPS آن 400 تومان است. به عبارت دیگر:

• EPS شرکت در سال 1398= 500 تومان
• DPS شرکت در سال 1398= 400 تومان

بنابراین، معمولا مقدار DPS، از EPS کمتر است. این 100 تومان که به سهامداران پرداخت نشد، در حساب اندوخته شرکت ذخیره می‌شود. این پول، ممکن است در آینده برای افزایش سرمایه و فعالیت‌های توسعه‌ی شرکت، مصرف شود. از این طریق، احتمال دارد قیمت سهم هم تفاوت EPS و DPS در سود سهام در آینده افزایش یابد.

این که چه مقدار از درآمد هر سهم به عنوان DPS در نظر گرفته شود، در مجمع عمومی سالیانه تصمیم‌گیری می‌شود.

زمانی که سود کمتری به ازای هر سهم پرداخت می‌شود، احتمال دارد شرکت از آن سود برای طرح‌های توسعه‌ای و گسترش خدمات و تفاوت EPS و DPS در سود سهام محصولات خود استفاده کند.

DPS بیشتر از EPS

در قسمت قبل گفتیم که معمولا DPS از EPS مقدار کمتری دارد و با یک مثال برای‌تان توضیح دادیم. در مواردی، ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. زمانی که شرکت علاوه‌بر DPS سال جاری، مقداری از سود انباشته را هم همراه با آن پرداخت می‌کند.

تصور کنید شرکتی که در مثال قبل گفتیم، در سال 1399، EPS آن 600 تومان است. این شرکت تصمیم می‌گیرد کل این 600 تومان را به همراه 100 تومانی که از سال 1398، ذخیره کرده بود، به سهامداران پرداخت کند. این‌گونه، DPS آن برابر با 700 تومان شده و از مقدار EPS بیشتر می‌شود.

• EPS شرکت در سال 1399= 600 تومان
• DPS شرکت در سال 1399= 700 تومان (100 + 600)

ممکن است شرکت به این دلیل که برنامه‌ای برای سود انباشته سال‌های قبل خود ندارد، آن را به سهامداران بپردازد. شرکت‌های رو به رشد، معمولا DPS بیشتر از EPS نخواهند داشت؛ زیرا از پولی که در حساب اندوخته وجود دارد، برای توسعه شرکت استفاده می‌کنند.

جمع بندی

بنابراین، تفاوت بین EPS و DPS را متوجه شدیم:

• EPS درآمد هر سهم است.
• DPS مقداری از EPS است که به سهامداران داده می‌شود.
• در مواردی ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود.

به یاد داشته باشید که میزان EPS، از DPS، مهم‌تر است؛ اما اگر میزان سود دریافتی سالیانه هم برای شما مهم است، در بررسی‌های خود حتما به DPS هم دقت کنید.

کلیه حقوق مادی و معنوی این وب‌سایت متعلق به شرکت دانش بنیان پردیس ونداد پارس است.

مفهوم EPS و DPS چیست؟

مفهوم EPS و DPS شرکت

شرکت‌ها به منظور جذب سرمایه‌گذار نیاز دارند که سوددهی مشخص و قابل قبولی از خود نشان دهند. این سوددهی به صورت سالانه و به ازای هر واحد سهم نماد آن شرکت محاسبه و بررسی می‌شود. در گزارش نهایی شرکت‌ها در ارتباط با سوددهی، دو پارامتر بیشترین اهمیت را برای سرمایه‌گذاران، مخصوصاً تحلیل‌گران بنیادی، دارد که این دو پارامتر EPS و DPS می‌باشند.

کلمات کلیدی:

سود، سود سهم، تفاوت EPS و DPS در سود سهام سودنقدی، سود نقدی سهم، بازدهی، سرمایه‌گذاری، بورس اوراق بهادار تهران Earnings, EPS, Dividends, DPS, Yield, Investment, TSE.

EPS چیست؟

EPS مخفف عبارت Earnings Per Share به معنی سوددهی به ازای هر واحد سهم است. که این مقدار از درآمد کل سهام شرکت (سود و زیان خالص شرکت) تقسیم بر تعداد سهام کل شرکت بدست می‌آید.

شرکتهای بورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی پیش رو ،گزارشی از عملکرد صورت‌های مالی خود (تغییرات EPS) را در سامانه کدال اعلام کنند. این گزارش می تواند نسبت به EPS قبلی تفاوتی نداشته یا تفاوت پیدا کرده باشد. هر تغییری که در EPS شکل بگیرد “تعدیل سود” گفته می شود که این اتفاق به عملکرد شرکت در ۳ ماه گذشته بستگی دارد.

در سال‌های گذشته، شرکت‌ها قبل از شروع سال مالی جدید پیش بینی سود خود را از سال آینده بر اساس عملکرد سال گذشته و برنامه‌های پیش رو اعلام می‌کردند. سپس در گزارشات فصلی نتایج این پیش بینی اعم از محقق شدن یا نشدن آن تا پایان سال مالی اعلام می‌شد.

سازمان بورس و اوراق بهادار با انتشار دستورالعملی جدید، حذف پیش­بینی سود (زیان) هر سهم برای EPS را اعلام و از نهم دی­ماه 1396 اجرایی نمود.

حذف پیش‌بینی EPS باعث می‌شود سرمایه‌گذارانی که با تحلیل بنیادی(فاندامنتال) کار می‌کنند، با دقت و بررسی بیشتری خرید و فروش خود را انجام دهند. در حال حاضر بعد از اتمام سال مالی شرکت و مشخص شدن عملکرد واقعیِ آن سال، درآمد هر سهم (EPS) بصورت واقعی اعلام می‌شود.

در وب‌سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com )، در صفحه نماد هر شرکت، اطلاعات مربوط به EPS را می توان مشاهده نمود که در کادر قرمز رنگ در تصویر بالا مشخص شده است.

DPS چیست؟

کلمه DPS مخفف عبارت Dividend per share به معنی سوددهی نقدی به ازای هر واحد سهم است. DPS بخشی از EPS است که بین سهامداران بصورت نقدی تقسیم می شود.

طبق قانون، شرکت های پذیرفته شده در بورس حداقل ۱۰ % از EPS سالیانه شرکت را باید بصورت سود نقدی بین تفاوت EPS و DPS در سود سهام سهام‌داران تقسیم کنند و می‌توانند مابقی سود را نزد شرکت اندوخته کنند.

میزان درصد سود تقسیمی یا DPS در بین شرکت‌ها متفاوت است و سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود وجود دارند. بعضی از شرکت‌ها بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما بعضی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند.

اینکه چه مقدار از EPS به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت تصمیم‌گیری می‌شود. برای اطلاع از آن باید به گزارش تصمیمات بعد از مجمع عمومی عادی که در سامانه کدال منتشر می‌شود مراجعه کرد.

شرکت‌ها حداکثر تا 8 ماه از زمان مجمع عمومی عادی سالیانه فرصت دارند که سود نقدی تصویب شده در مجمع را بین سهامداران توزیع کنند.

DPS به چه کسانی تعلق میگیرد؟

DPS به کسانی تعلق می گیرد که در زمان تشکیل مجمع عمومی، سهامدار شرکت باشند. یعنی اگر شما 1 روز قبل از مجمع (طبق قانون بورس، 1 روز قبل از مجمع، نماد متوقف می شود) سهام شرکتی را خرید کنید و حتی بعد از مجمع سهام خود را بفروشید، در صورتی که در مجمع سودی تقسیم شود این سود به شما تعلق خواهد گرفت.

سود تقسیمی به 2 صورت به سهامداران پرداخت می شود. در حالت اول، به شماره حسابی که سهامدار از طریق سامانه سجام به شرکت اعلام کرده واریز می‌شود. و در حالت دوم، شرکت یک بانک عامل را معرفی می‌کند و طبق جدول زمان‌بندی پرداخت سود در بازه زمانی اعلام شده با مراجعه به بانک عامل، بصورت نقدی این سود قابل دریافت خواهد بود.

مثال: تصویر زیر اگهی پرداخت سود شرکت پتروشیمی غدیر می باشد. که بانک صادارت را به عنوان بانک عامل معرفی و از کلیه سهامداران خود خواسته که طبق این جدول به این بانک برای دریافت سود خود مراجعه کنند.

تفاوت EPS و DPS در سود سهام

EPS چیست ؟

کلمه eps مخفف عبارت Earnings Per Share که به معنی درآمد هر سهم است.

اگر بخواهیم خیلی ساده تعریف کنیم که eps چیست می توانیم بگوییم که eps یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید.

وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع eps آن شرکت را محاسبه کرده اید.

برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز ۱ میلیون سهم است.

در نتیجه eps آن شرکت برابر است با: ریال۱۰۰ = ۱,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰

یعنی این شرکت توانسته است در انتهای سال به ازای هر ۱عدد سهم خود ۱۰۰ ریال سود بدست آورد. پس eps این شرکت در انتهای سال برابر ۱۰۰ ریال شده است. در ادامه به توضیح درباره دونوع از eps که در بورس بسیار رایج هستند می پردازیم:

مقدمه ، تاریخچه eps

در سال‌های پیش، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران یکبار قبل از شروع سال مالی، بر اساس وضعیت عملکرد در سال‌های گذشته و برنامه‌هایی که مدنظر دارند در سال آینده اجرا کنند، پیش‌بینی خود را از سود سال آینده اعلام می‌کردند.

اما ارائه پیش‌بینی سود یا همان EPS از مدت‌ها پیش متوقف شده است.

سازمان بورس و اوراق بهادار با انتشار دستورالعملی جدید، حذف پیش­بینی سود (زیان) هر سهم (EPS) را اعلام و از نهم دی­ماه 1396 اجرایی نمود اما، این دستورالعمل با واکنش­‌های مثبت و منفی کم سابقه‌­ای از سوی اهالی بازار سرمایه همراه بود.

برخی معتقدند حذف پیش‌بینی EPS باعث شده سرمایه گذاران با تحلیل و بررسی بیشتری به خرید و فروش اقدام کنند.

در حال حاضر بعد از اتمام سال مالی شرکت و مشخص شدن عملکرد واقعیِ آن سال، درآمد هر سهم (EPS) واقعی اعلام می‌شود.

اگر مایلید سهام مختلف را مقایسه‌ کنید، بهتر است شیوه محاسبه EPS را بدانید.

EPS به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند معیاری برای ارزش‌گذاری سهام داشته باشند.

چرا تحلیلگران به EPS اهمیت می‌دهند؟

مقایسه قیمت دو شرکت هیچ اطلاعات مفیدی در پی ندارد. صرفا به خاطر اینکه قیمت بازار یک سهم پایین‌تر از قیمت یک سهم دیگر است نباید آنرا ارزنده‌تر دانست.

هر سهم شرکت، نماینده بخشی از مالکیت شرکت است و تحلیلگران برای بررسی عملکرد شرکت و وضعیت فعالیت‌های اقتصادی آن به سود شرکت می‌نگرند.

اما کل سود 2 شرکت مختلف معیار مناسبی برای مقایسه نیست. ممکن است شرکت A به 600 میلیون برگه سهم تقسیم شده باشد در حالیکه شرکت B به 5 میلیارد سهم تقسیم شده باشد.

اگر فرضا هر دو شرکت در یک سال مالی 100 میلیارد تومان سود ایجاد کرده باشد سود هر سهم شرکت A حدود 166 تومان خواهد بود ولی به هر سهم از شرکت B معادل 20 تومان سود تعلق خواهد گرفت.

به همین دلیل EPS (سود به ازای هر سهم) مطرح می‌شود زیرا سود هر سهم، نسبت به کل سود شرکت، معیار بهتری برای ارزیابی شرکت است.

هر دو مورد از این اطلاعات (هم سود خالص و هم کل سهام) که مربوط به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس هستند در دسترس عموم قرار دارند و همه می‌توانند با بررسی گزارشات شرکت در سایت codal.ir و سایت tsetmc.com این اطلاعات را بدست آورند.

انواع EPS :

• EPS دنباله‌دار (The trailing EPS) :
  • از اعداد 12 ماه سابق برای محاسبه این EPS استفاده می‌کند.
  • این نوع EPS حدس و گمان دخیل نیست بلکه اعداد کامل محقق شده‌اند.
  • عبارت است از سود هرسهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است پیش‌بینی می‌کند.
  • (ارائه EPS پیش‌بینی‌شده در بورس ایران متوقف شده است).
  • عبارت است از سود هرسهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.

  EPS پیش بینی شده

  EPS پیش بینی شده (درآمد پیش بینی شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد.

  شرکتهای بورسی هر ساله موظف هستند که قبل از شروع سال مالی جدید یک پیش بینی از عملکرد مالی خود به بورس ارائه کنند که در آن پیش بینی براساس عملکرد گذشته شرکت و همچنین نظر مدیران و کارشناسان شرکت یک eps برای سال مالی پیش روی شرکت پیش بینی می شود.

  به این eps به اصطلاح eps پیش بینی شده گفته می شود. این eps همانطور که از نامش پیداست یک پیش بینی است که هنوز محقق نشده است.

  این eps همان سودی است که شما در سایت tsetmc.com به عنوان عدد روبروی eps شرکتها مشاهده می کنید.

  پس باید توجه داشته باشید که عددی که شما در سایت tsetmc به عنوان eps یک شرکت مشاهده می کنید، فقط پیش بینی آن شرکت از میزان سودی است که در انتهای آن سال بدست خواهد آمد و هیچ قطعیت و تضمینی وجود ندارد که حتما در انتهای سال این مقدار از eps برای شرکت بدست بیاید.

  EPS محقق شده

  این eps سودی است که یک شرکت توانسته بعد از گذشت یکسال مالی بدست بیاورد.

  حسابداران و مدیران شرکت بعد از پایان سال مالی شرکت عملکرد واقعی شرکت را بررسی می کنند، بعد از محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام می کنند که این سود همان eps تحقق یافته است.

  معنی DPS چیست؟ سود تقسیم شده

  کلمه dps مخفف عبارت Dividend Per Share است

  dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود.

  درصد سود تقسیمی یا dps در بین شرکتها متفاوت است.

  شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح می‌دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند.

  حال اینکه چه مقدار از eps به عنوان dps بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.

  آن بخش از سود شرکت که به سهامداران پرداخت می‌شود، به سود سهام یا سود تقسیم شده معروف است.

  مقدار سود سهام و تاریخ پرداخت آن را هیات‌مدیره در مجمع عمومی سهامداران پیشنهاد می‌کند.

  DPS = EPS- (اندوخته قانونی + اندوخته تفاوت EPS و DPS در سود سهام طرح و توسعه + سود انباشته)

  تفاوت EPS و DPS چیست؟

  به مأخذ کتاب تکنیک های ساده و کاربردی در تحلیل بنیادی خود dps در واقع بخشی از eps است.

  جنس هردوی آنها از سود شرکت است.

  تفاوت در این است که در بیشتر مواقع با هم برابر نیستند.

  معمولا مقدار dps از eps شرکت کمتر است.

  چون شرکتها علاقه دارند بخشی از سود را نزد خود نگهدارند.

  چه زمانی dps بیشتر از eps میشود؟

  گاهی نیز ممکن است به دلایلی dps از eps بیشتر شود. مثلا شرکت علاوه بر سود امسال، ازسود انباشته ای که از سال گذشته داشته است نیز مقداری را تقسیم کند. این کار باعث می شود که مقدار dps از مقدار eps بیشتر شود.

  تفاوت EPS و DPS در بورس

  

  این که بدانیم چه تفاوتی بین EPS و DPS وجود دارد، می‌تواند به ما در سرمایه‌گذاری در یک شرکت، کمک زیادی کند.

  EPS یا درآمد هر سهم، نشان می‌دهد که یک شرکت، به ازای هر سهم، چه‌قدر سودآوری دارد. این کار را از طریق اندازی‌گیری درآمد خالص هر سهم از شرکت، انجام می‌دهد. به طور کلی، EPS به عنوان مهم‌ترین متغیر در تعیین قیمت سهم، در نظر گرفته می‌شود.

  از طرفی، DPS یا سود تقسیمی هر سهم، بخشی از درآمد هر سهم (EPS) است، که به هر سهامدار داده می‌شود؛ مانند سود بانکی. این که DPS یک شرکت هر ساله افزایش یابد، می‌تواند به سهامداران نشان دهد که عملکرد شرکت و در نتیجه EPS آن، در حال افزایش است. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌ها سعی دارند میزان DPS را هر ساله افزایش دهند.

  برای مثال تصور کنید شرکتی در سال 1398، به ازای هر سهم، 500 تومان سود داشته است؛ یعنی EPS آن 500 تومان بوده است. اگر این شرکت به ازای هر سهم به سهامداران 400 تومان پرداخت کند، می‌گوییم DPS آن 400 تومان است. به عبارت دیگر:

  • EPS شرکت در سال 1398= 500 تومان
  • DPS شرکت در سال 1398= 400 تومان

  بنابراین، معمولا مقدار DPS، از EPS کمتر است. این 100 تومان که به سهامداران پرداخت نشد، در حساب اندوخته شرکت ذخیره می‌شود. این پول، ممکن است در آینده برای افزایش سرمایه و فعالیت‌های توسعه‌ی شرکت، مصرف شود. از این طریق، احتمال دارد قیمت سهم هم در آینده افزایش یابد.

  این که چه مقدار از درآمد هر سهم به عنوان DPS در نظر گرفته شود، در مجمع عمومی سالیانه تصمیم‌گیری می‌شود.

  زمانی که سود کمتری به ازای هر سهم پرداخت می‌شود، احتمال دارد شرکت از آن سود برای طرح‌های توسعه‌ای و گسترش خدمات و محصولات خود استفاده کند.

  DPS بیشتر از EPS

  در قسمت قبل گفتیم که معمولا DPS از EPS مقدار کمتری دارد و با یک مثال برای‌تان توضیح دادیم. در مواردی، ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. زمانی که شرکت علاوه‌بر DPS سال جاری، مقداری از سود انباشته را هم همراه با آن پرداخت می‌کند.

  تصور کنید شرکتی که در مثال قبل گفتیم، در سال 1399، EPS آن 600 تومان است. این شرکت تصمیم می‌گیرد کل این 600 تومان را به همراه 100 تومانی که از سال 1398، ذخیره کرده بود، به سهامداران پرداخت کند. این‌گونه، DPS آن برابر با 700 تومان شده و از مقدار EPS بیشتر می‌شود.

  • EPS شرکت در سال 1399= 600 تومان
  • DPS شرکت در سال 1399= 700 تومان (100 + 600)

  ممکن است شرکت به این دلیل که برنامه‌ای برای سود انباشته سال‌های قبل خود ندارد، آن را به سهامداران بپردازد. شرکت‌های رو به رشد، معمولا DPS بیشتر از EPS نخواهند داشت؛ زیرا از پولی که در حساب اندوخته وجود دارد، برای توسعه شرکت استفاده می‌کنند.

  جمع بندی

  بنابراین، تفاوت بین EPS و DPS را متوجه شدیم:

  • EPS درآمد هر سهم است.
  • DPS مقداری از EPS است که به سهامداران داده می‌شود.
  • در مواردی ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود.

  به یاد داشته باشید که میزان EPS، از DPS، مهم‌تر است؛ اما اگر میزان سود دریافتی سالیانه هم برای شما مهم است، در بررسی‌های خود حتما به DPS هم دقت کنید.

  

  کلیه حقوق مادی و معنوی این وب‌سایت متعلق به شرکت دانش بنیان پردیس ونداد پارس است.