آموزش بورس قسمت بیست و یکم – کارمزد در بازار سرمایه
هر معاملهای که در بازار سرمایه انجام میشود دارای کارمزد مخصوص به خود میباشد. اینکه ورقه بهادار مورد معامله از چه نوعی باشد، معامله از نوع خرید یا فروش باشد و اینکه در کدام بازار (بورس، فربورس، بورس کالا و …) این معامله انجام شود، کارمزدها متفاوت خواهد بود. این کارمزد تنها به شرکت کارگزاری تعلق ندارد بلکه سازمان بورس ، شرکت مدیریت فناوری بورس ، شرکت سپردهگذاری مرکزی و بورس مربوطه نیز در این کارمزد سهیم میباشند.
در ادامه با ذکر مثال به نحوه محاسبه نرخ کارمزد مربوط به رایجترین نوع معاملات در بازار سرمایه مزایای بازار معاملات بلوکی میپردازیم:مثال، فرض کنید آقای احمدی به شرکت کارگزاری الف مراجعه نموده است و دستور خرید تعداد 10000 سهم شرکت ایران خودرو به قیمت روز را تکمیل نموده و به به مسئول پذیرش مشتریان کارگزاری ارائه مزایای بازار معاملات بلوکی نموده است. پس از واریز وجه به حساب کارگزاری، معاملهگر کارگزاری این تعداد سهام را به قیمت هر سهم 1500 ریال برای آقای احمدی خیرداری نموده است. از آنجاییکه که سهام ایران خودرو در شرکت بورس ثبت شده است. محاسبات نرخ کارمزد این خرید به شرح زیر در حساب آقای احمدی ثبت میشود:
جدول کارمزدهای مربوط به خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران به شرح مزایای بازار معاملات بلوکی جدول زیر میباشد:
یعنی آقای احمدی برای خرید 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1500 ریال بایستی مبلغ 15069900 ریال به حساب کارگزاری واریز نماید و یا حساب ایشان در کارگزاری به این میزان بستانکار باشد. این مبلغ شامل 1500000 ریال (10000*1500) خالص قیمت خرید سهام مورد نظر و 69900 ریال کارمزد خرید میباشد.
پس از چند روز و با افزایش قیمت سهام ایران خودرو، آقای احمدی تصمیم به فروش سهام مورد نظر به قیمت 1700 ریال مینماید. محاسبات نرخ کارمزد فروش سهام مورد نظر به شرح زیر میباشد:
یعنی از فروش 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1700 ریال مبلغ 17000000 ریال حاصل میشود که از این میزان، مبلغ 168810 ریال بابت کارمزد فروش کسر شده و مابقی به میزان 16831190 ریال به حساب آقای احمدی واریز شده و یا حساب ایشان در کارگزاری به همین مبلغ بستانکار میشود. همچنین در صورتیکه مزایای بازار معاملات بلوکی آقای احمدی قصد خرید و فروش سهام و یا حق تقدم سهام ثبت شده در فرابورس ایران را نماید، محاسبات کارمزد به شرح جدول زیر میباشد و محاسبات آن همانند توضیح ارائه شده در مثال فوقالذکر خواهد بود.
برای مشاهده جدول محاسبات کارمزد خرید و فروش انواع اوراق مشارکت ، انواک صکوک، گواهی سپرده، قراردادهای آتی، واحدهای سرمایهگذاری انواع صندوقهای سرمایهگذاری ، انواع معاملات در بورس کالا، معاملات بلوکی و عمده و سایر معاملات، به پیوست کتاب (جدول سقف نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران) مراجعه نمایید.
معاملات بلوکی هدفمند ممنوع است
رئیس سازمان بورس بار دیگر بر ممنوع بودن معاملات بلوکی تاکید و اعلام کرد: با افرادی که معامله بلوکی اغوا کننده و گمراه کننده می کردند، برخورد شده است.
به گزارش شبکه اخبار اقتصادی و دارایی (شادا) به نقل از واحد مرکزی خبر، شاپور محمدی گفت: اگر متوجه شویم معاملات بلوکی انجام می شود ، مانع خواهیم شد و پیگیری می کنیم.
وی ادامه داد: معاملات "نماد 2" از بازار سرمایه حذف شد و دیگر این معاملات وجود ندارد.
وی افزود: می توانیم مجازات و جریمه کنیم ولی نمی توانیم نام این اشخاص را اعلام کنیم.
محمدی افزود : معامله بلوکی در دنیا کنار گذاشته نشده است اما معامله بلوکی که به قصد تغییر قیمت و انحراف در قیمت ها انجام شود، درست نیست.
سفارشی که برای فروش یا خرید بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار نظیر سهام یک شرکت ثبت می شود، معامله بلوکی نام دارد. معاملات بلوکی شامل تعداد زیادی از سهام یا اوراق مشارکت است که با یک قیمت تعیین شده بین طرفین خریدار و فروشنده خارج از بازارهای بورس یا فرابورس، برای کاهش تأثیر چنین معامله بزرگی بر قیمت جاری سهام در بازار انجام میشود.
معامله بلوکی در بازار مزایای بازار معاملات بلوکی مزایای بازار معاملات بلوکی سرمایه چیست؟
فرایندی که طی آن، سهام موضوع فروش به خریداران بالقوه عرضه شده و در نتیجه، آن سهام در سیستم معاملاتی خریداری میشود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی یکتاپرس، کارشناسان بورس بر این عقیده هستند که تازه وارد ها در بازار سرمایه باید سطح آگاهی خود را ارتقا دهند زیرا با انتخاب های اشتباه سبب افت شاخص کل می شوند و در نتیجه بازار روند نزولی در پیش خواهد داشت.
در ادامه مطالب آموزشی سایت خبری یکتاپرس، در این مقاله درباره معامله بلوکی در بازار سرمایه توضیح داده می شود.
معاملات در بازار اوراق بهادار به خرد، بلوک و عمده تقسیم میشوند. در معاملات بلوک و عمده، حجم بیشتر و قابل توجهی از سهام شرکت، معامله میشود. قیمت سهام این نوع معاملات معمولا از معاملات خرد بالاتر است و سازوکار انجام معامله و تسویه نیز تفاوتهایی با معاملات خرد دارد. معامله عمده بر اساس زمان تسویه بها به دو نوع «عادی» و «شرایطی» تقسیم میشوند.
فرایندی که طی آن، سهام موضوع فروش به خریداران بالقوه عرضه شده و در نتیجه، آن سهام در سیستم معاملاتی خریداری میشود. میان معاملات عمده عادی و عمده، شرایط مشترکی وجود دارد. اما شیوه تحقق معاملات عمده شرایطی، روال متفاوتی را طی میکند. در معاملات عمده عادی، مبادله طرفین، ظرف 3 روز انجام میشود. اما در معاملات عمده شرایطی، در حالی که انتقال سهام در زمان قطعیت معامله صورت میگیرد، پرداخت بخشی از بها، خارج از سازوکار بورس یا فرابورس و بهصورت مدتدار انجام میپذیرد.
برای مشاهده معاملات بلوکی باید به سایت مدیریت فناوری بورس مراجعه کنید. در دیده بان این سایت، نمادهایی که کنارشان عدد «۲» زده شده، یعنی معامله بلوکی روی آنها صورت گرفته است؛ مثلا ونیکی ۲٫
وقتی روی یک نماد، معامله بلوکی انجام میشود، سهامداران انتظار رشد قیمتی را خواهند داشت. دلیل آن این است که در بیشتر موارد، قیمت بلوک معامله شده بالاتر از قیمت خود سهم روی تابلو است. همین موضوع میتواند بر تقاضای سهم اثر بگذارد و باعث رشد قیمتی آن شود. بهعنوان مثال اگر ملی مس ایران، عرضهکننده بلوک باشد و قیمت مدنظر برای فروش از قیمت تابلو بالاتر باشد، سهم فملی، مورد توجه قرار گرفته و رشد قیمتی را تجربه خواهد کرد. معمولا با انتشار آگهی عرضه بلوک با قیمتی بالاتر از تابلو، معاملات سهم با موجی از تقاضا همراه خواهند شد، حتی اگر معامله بلوکی صورت نگیرد. تاثیر یک معامله بلوکی بر قیمت تابلوی یک سهم در دو حالت میتواند معقول باشد:
حالت اول: با انجام معاملات بلوکی، تغییر مدیریتی در آن شرکت اتفاق بیفتد. به عبارتی یا اندازه بلوک بالاتر از 50 درصد باشد یا خریدار بتواند با مالکیت آن سهم، صاحب کرسی مدیریتی شود. بر این اساس و با توجه به سیاستهای سهامدار جدید که در روند فعالیت آتی شرکت تاثیر گذار است، قیمت سهم در بازار افزایش مییابد.
آنچه دیگران میخوانند: تفسیر P/E در بازار سرمایه چیست؟
حالت دوم: خریداری به دنبال بلوک است که برای در اختیار گرفتن یک عضو هیئتمدیره با کسری سهم مواجه است و به هر قیمتی میخواهد سهم را از بازار جمعآوری نماید. این اقدام سهامدار باعث رشد قیمتی سهم خواهد شد.
یک بلوک در شرایطی میتواند ارزنده باشد که بتواند کرسی هیئت مدیره را به خریدار بدهد. اما در حالتی که بلوک، کمتر از حدی باشد که یک کرسی را بدهد قیمت آن میتواند معادل قیمت سهام عادی باشد. از سوی دیگر و در بعضی موارد، برخی سهام برای افرادی که درصدی از سهام شرکت را دارند ولی در مجمع انتخاب هیئتمدیره نیاز به رای بیشتری دارند، ارزش قابل ملاحظهای پیدا میکنند.
در این حالت به آن بلوک کوچک، «سهام طلایی» گفته میشود. بد نیست بدانید که بلوکهای مدیریتی سهام معمولا ارزش ریالی بالایی دارند. برای اینکه خریداران به خرید تشویق شوند، روشهای پرداخت متعددی مثل نقد و اقساط پیشبینی میشود. وقتی بلوک بهصورت اقساط فروخته شود، با توجه به ارزش زمانی پول، قیمت را بالاتر میبرد. در هر صورت، ارزش یک بلوک سهام با توجه به داراییها و وضعیت شرکت مزایای بازار معاملات بلوکی میتواند برای خریدار جذاب باشد.
مزایای بازار معاملات بلوکی
بازار میانی برای معاملات بزرگ در بورس
ایجاد بازار بلوك در دل بورس برای آسانسازی روند معاملات و خرید و فروش سهام در تالار معاملات بورس اوراق بهادار كشور صورت گرفته است؛ به این شكل در بازار بلوک نقل و انتقالات بیش از 100 هزار سهم به راحتی انجام میشود و دیگر آن دست و پاگیری قبل را در معاملات مربوط به این بخش، مزایای بازار معاملات بلوکی شاهد نخواهیم بود. معاملات در
تالار بورس اوراق بهادار بر دو نوع است: معامله نوع اول بر مبنای تعریفات طبیعی است كه در بورس وجود دارد و معامله دسته دوم خارج از این تعریفات است؛ یعنی برای اندازه و مقداری كه هر كس بتواند معامله كند سقفی مشخص شده است، مثلا هر كس میتواند بین 50 تا 100 هزار سهم را در روز معامله كند اما در برخی از موارد، سهامداران عمده نیازمند این هستند كه بیشتر از 100 هزار سهم را در روز خرید و فروش كنند که به این منظور این معاملات خارج از سقف، در بازاری میانی تحت عنوان بازار بلوك كه در دل بورس قرار دارد، ساماندهی شده است. در این صورت كسی كه میخواهد به شكل بلوكی خرید و فروش انجام دهد به راحتی میتواند این كار را انجام دهد.
معاملات بلوك نوعی از معاملات طبیعی است كه در بورس اتفاق میافتد و هر شركتی میتواند بخشی از سهام خود را در این بازار به فروش برساند. این نوع فروش سهام، با فروش عمده سهام تفاوتهای زیادی دارد؛ جداسازی كه در بازار بلوك ایجاد شده است باعث شده بحث فروش سهام بهصورت عمده و سود هیات مدیره بهطور كل از این بازار جدا شود. معاملات بلوك معاملاتی هستند كه براساس آن زیر یک درصد از كل سهام یك شركت میتواند خرید و فروش شود و همچنین خریدار میتواند بالاتر از 100 هزار سهم كه سقف تعیین شده در خرید و فروش سهم بهطور نرمال است معاملات خود را انجام دهد. در واقع معاملات در بازار بلوك كمتر از معاملات عمده و بیشتر از معاملات 100 هزار سهم در روز است.
همچنین نظارت بر بازار بلوك بورس اوراق بهادار كشور طبق قانون به سازمان بورس و اوراق بهادار واگذار شده است. در واقع سازمان بورس و اوراق بهادار ناظر بر كلیه بازارهای مالی در كشور است. بنابراین هر اتفاقی كه در بازار بلوك میافتد، از لحاظ حسن انجام كار نظارت كلی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار روی آن انجام میشود تا در نهایت تاییدیه معامله بلوكی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر میشود. پس از صدور این تاییدیه است كه معامله قطعیت پیدا میكند. آنهایی كه كد معاملاتی آنلاین دارند میتوانند از طریق اینترنتی نیز معاملات خود را در بازار بلوك بورس كشور انجام دهند.
به عقیده فعالان و کارشناسان بازار سرمایه، با توجه به اینکه در اغلب مواقع، بازار معاملات خرد ظرفیت خریدها یا فروشهای بزرگ را ندارد و اینگونه معاملات، بازار معاملات خرد را متلاطم میکند، مناسب است مدیران شرکتهای سرمایهگذاری برای فعالیتهای خود از روشهای تخصصی و حرفهای استفاده کنند که ایجاد بازار بلوک برای معاملات و مبادلات بزرگتر در بورس و فرابورس، میتواند به حرفهایتر شدن معاملات در بازار کمک بسیار زیادی کند.
به عبارت دیگر در بسیاری از موارد، ممکن است خرید و فروش و جابهجایی حجمهای بزرگتر سهام در بازار خرد امکانپذیر نبوده یا تاثیر نامطلوبی بر روند معاملات خرد داشته باشد، این در حالی است که هیچ سهامدار عمدهای منطقا تمایلی به تضعیف سهام تحت مدیریت خود ندارد، از این رو در بازارهای پیشرفته دنیا همواره سعی بر آن است که سازوکاری فراهم شود تا مبادلات سهامداران بزرگ تاثیر نامطلوبی بر بازار معاملات خرد ایجاد نکند.
در واقع بازار بلوك یك بازار میانی است تا معاملات در بورس به یك نظم مشخصی برسد؛ به هر حال بازار بلوك راه جدیدی برای خرید و فروش سهام برای كارگزاران است.
مزایای بازار معاملات بلوکی
در این خصوص مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس اوراق بهادار با اظهار این مطلب که بازار بلوک علاوه بر اینکه بهطور بالقوه میتواند بازاری جدید برای معاملات بین سهامداران اصلی شرکتها محسوب شود، به مزایای دیگر این بازار اشاره کرد و گفت: عدم تاثیرگذاری بر بازار معاملات خرد، کاهش عدم قطعیت در مورد قیمت و امکان انجام معامله در قیمت توافقی (در دامنه نوسان مجاز قیمت) بدون نیاز به جمعآوری صف خرید یا فروش احتمالی قبل از انجام معامله، کاهش هزینههای معاملاتی، انعطافپذیری بیشتر در تنظیم و مدیریت تقاضا و عرضه، فراهم کردن امکان استفاده از مهارتهای تخصصی برای مشارکتکنندگان بازار، افزایش کارآیی بازار با بهبود نقدشوندگی، افزایش کیفیت اجرا و همچنین امکان انجام فرآیند تسویه وجه معامله خارج از اتاق پایاپای از دیگر ویژگیهای این بازار است.
به گفته محمد عطایی مهمترین ویژگیهای بازار معاملات بلوک درخصوص حداقل و حداکثر حجم معامله و همچنین ساعت معامله و دامنه نوسان قیمت است به طوری که تعداد سهام یا حقتقدم سهام قابل معامله در این بازار بزرگتر از 50 برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی و همچنین کوچکتر از نصابهای معامله عمده است. افزون بر این ساعت آغاز، خاتمه و طول هر جلسه معاملاتی مانند بازار عادی و مانند دامنه نوسان مجاز قیمت در بازار معاملات خرد انجام میشود.
عطایی در ادامه اظهاراتش به تشریح فرآیند انجام معاملات بلوکی پرداخت و گفت: رویه کلی انجام معاملات در این بازار به این صورت است که ابتدا پیشنهاد خرید یا فروش توسط کارگزار پیشنهاددهنده در سامانه معاملات بلوک با قیمت معین ثبت میشود؛ کارگزار پیشنهاددهنده فروش میتواند روش تسویه این معاملات را «صرفا نقدی » یا «با امکان تسویه خارج از پایاپای» ثبت کند.
وی ادامه داد: سپس کارگزار پذیرنده پیشنهاد جهت پاسخ دادن به پیشنهاد ثبتشده در سامانه معاملات بلوک اقدام به انتخاب آن کرده و پذیرش خود را جهت ارسال به کارگزار پیشنهاددهنده در سامانه معاملات بلوک ثبت میکند؛ درصورتیکه پیشنهاد فروش ارائهشده «با امکان تسویه خارج از پایاپای» باشد، کارگزار پذیرنده پیشنهاد فروش میتواند پیشنهاد ارائهشده را با یکی از شروط «صرفا خارج از پایاپای» یا «نقدی و خارج از پایاپای» بپذیرد و درصورتیکه روش تسویه پیشنهاد فروش ارائهشده، «صرفا نقدی» باشد، سفارشهای تطبیق یافته جهت تایید به فرابورس ارسال میشود.
عطایی ادامه داد: درصورتیکه روش تسویه پیشنهاد فروش ارائهشده، «با امکان تسویه خارج از پایاپای» نیز باشد، درخواست کارگزار پذیرنده پیشنهاد، برای کارگزار پیشنهاددهنده فروش ارسال میشود که در این صورت حالتهای زیر رخ میدهد:
- در صورت تایید تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش، سفارش تطبیق یافته با عنوان تسویه خارج از پایاپای به فرابورس ارسال میشود.
- در صورت عدم تایید تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش، منوط بر اینکه کارگزار پذیرنده پیشنهاد، شرط «نقدی و خارج از پایاپای» را پذیرفته باشد، معامله با عنوان تسویه نقدی جهت تایید به فرابورس ارسال میشود.
- در صورت عدم تایید تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش، منوط بر اینکه کارگزار پذیرنده پیشنهاد، شرط «صرفا خارج از مزایای بازار معاملات بلوکی پایاپای» را پذیرفته باشد، درخواست کارگزار پذیرنده پیشنهاد رد میشود و پیشنهاد فروش مجددا در سامانه معاملات بلوک ثبت میشود.
وی خاطرنشان کرد: در صورت عدم مغایرت سفارشهای تطبیق یافته با قوانین و مقررات، بورس معامله را تایید میکند و سفارشهای تطبیق یافته جهت انجام معامله و ثبت نهایی به سامانه معاملات ارسال و در نماد معاملاتی مربوط به بازار بلوک ثبت میشود.
همگام شدن با بازاهای مالی جهان
در مزایای بازار معاملات بلوکی این راستا حسین خزلی خرازی، از فعالان و کارشناسان بازار سرمایه معتقد است که اصولا رویههای معاملاتی و تمام آن چیزی که در ادبیات مالی جهان و بازارهای مالی پیشرفته به ریزساختارهای بازار یا Market of Microstructure معروف شده بهگونهای است که منجر به نقدشوندگی کل بازار و نقدشوندگی یک ابزار تامین مالی میشود و در واقع تمامی این زیرساختارها که عمدتا به رویهها و روشهای معاملاتی در بازار میپردازد، برخاسته از مزایای بازار معاملات بلوکی نیازهای فعالان بازار است.
وی در ادامه اظهار کرد: در بازار آزاد معاملهگران، فعالان، ذینفعان و مشارکتکنندگان درخواستها و رویههایی دارند که در مراحل بعدی به دستورالعمل معاملاتی تبدیل شده و با گسترش دانش فناوری و اطلاعات، به نرمافزار گسترش یافته که یکی از همین نوع درخواست معاملات بلوک یا همان Block Trading است.
این فعال بازار سرمایه فلسفه اصلی تشکیل این نوع بازار را تسهیل در امر مبادلات، افزایش حجم معاملات و کاهش هزینه مبادلات عنوان کرد و افزود: همواره باید دغدغه اصلی مدیران، فعالان و کارگزاران بازار سرمایه در حرکت به این سمت و گسترش بازار باشد. وی در ادامه توضیح داد: در برخی معاملات طرفین مبادله مشخص نیست و به این ترتیب کارگزار صرفنظر از شناسایی خریدار یا فروشنده، درخواست خود را وارد سیستم میکند و در نهایت پس از تعیین قیمت، معامله صورت میگیرد که این روند برای معاملات عادی و خرد مناسب است که جابهجایی در حدود 100 هزار سهم صورت میگیرد اما در خرید و فروشها با حجم بالا یا همان معاملات بلوک که حجمی میان معاملات خرد و عمده (بیش از یک درصد از سهام شرکت) دارد، این روش جوابگو نیست.
خرازی مزیت این اقدام را عدم انحراف قیمت سهام عنوان کرد و گفت: در این نوع معاملات ابتدا کارگزار باید از طریق مذاکره مشتری خود را یافته و سپس سفارش را وارد سیستم معاملات کند تا جابهجایی این تعداد سهم در حجم بالا به روند جریانی بازار لطمه نزند و هم باعث انحراف قیمت سهام شرکت نشود. بنا به گفته خرازی همیشه کارگزاران مزایای بازار معاملات بلوکی در رویههای معاملاتی بلوکی به دنبال یافتن مشتری بودند و در واقع با آشنایی با جنس فعالیت کارگزار، فروشنده احتمالی مشخص بود. در گذشته این مذاکرات و مراودات به صورت تلفنی بوده که اکنون در قالب نماد جداگانه ساماندهی شده است تا این بازار بهصورت کاملا نرمافزاری جداسازی شود و کارگزاران بهصورت نرمافزاری معاملات خود در حجم بالا را انجام دهند تا این قبیل معاملات اثر خیلی کمتری در معاملات خرد بازار داشته باشد.
وی ادامه داد: این رویه در تمام دنیا و در بخش معاملات مذاکرهای و معاملات خارج از بازار حراج انجام میشود که در سیستم معاملاتی قدیم بورس که از فرانسه خریداری شده بود و هم در سیستم جدید نیز جایگاهی برای این نوع معاملات بلوکی وجود دارد.
این فعال بازار سرمایه با اظهار این مطلب که هرگونه رویه و دستورالعملی که تبدیل به نرمافزار شود، نه تنها صحیح است بلکه موجب تسهیل و افزایش حجم معاملات خواهد بود، افزود: متاسفانه بیشتر دستورالعملهای موجود در بازار بهصورت سنتی بوده و دست و پاگیر هستند که در نهایت به کاهش حجم معاملات منجر میشود اما با حرکت به سمت ریزساختارهای حاکم در دنیا و همگام شدن با بازارهای پیشرفته جهانی، به مرور از این نوع قوانین فاصله گرفته و شاهد بهبود اوضاع خواهیم بود تا در نهایت گام مثبتی برای رسیدن به بازارهای جهانی برداشته شود.
مزایای بازار معاملات بلوکی
همانطور که پیش از این نیز بیان شد در حقیقت بازار فرابورس ایجاد شد تا شرکت هایی که نتوانستند به بازار بورس راه پیدا کنند، بتوانند در بازار فرابورس سهام خود را عرضه کنند. به عبارت دیگر بازار فرابورس شرایط پذیرش ساده تری دارد، برای مثال شرکت ها با سرمایه کمتری می توانند در بازار فرابورس پذیرش شوند، سهام شناور کمتری نیاز دارند و سابقه مورد نیاز شرکت های فعال در فرابورس کمتر از بورس است.
در ادامه به صورت مختصر بخش های مختلف بازار بورس و فرابورس معرفی و مقایسه می شود.
بازار بورس و فرابورس به چند بخش مختلف تقسیم می شوند:
- بورس شامل دو بازار اول و بازار دوم است، به طور کلی شرکت هایی که در بازار اول فعالیت می کنند در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند به بازار دوم منتقل می شوند و در طرف مقابل شرکت هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند می توانند به بازار اول منتقل شوند. سهام شرکت های مورد معامله در این دو بازار نیز نسبت به برخی ویژگی ها که در بخش ای آتی بررسی خواهد شد به دو بخش تالار اصلی و فرعی تقسیم می شوند.
تفاوت و مزایای بازار اول و دوم بورس:
- وضعیت مالی و عملکردی شرکت های عضو بازار اصلی تر و بالاتر، شفاف تر بوده و تحت نظارت بیشتری از سوی سازمان بورس قرار دارند.
- هر قدر که جایگاه یک شرکت در سلسله مراتب بورسی و فرابورسی پایین تر می رود، از شفافیت و نظارت بر آن کاسته می شود.
- از لحاظ حقوقی و صرف نظر از تحلیل های بنیادی سهم، به سرمایه گذاران بلند مدت کم ریسک توصیه می شود نسبت به خرید سهام شرکت های بورسی و خصوصا بازار اول اقدام کنند. بدیهی است سهامداران پر ریسک و یا نوسانگیران بر اساس علم تکنیکال، این دغدغه را ندارند.
- فرابورس به پنج بازار دسته بندی شده است:
بازار اول: در بازار اول فرابورس سهام شرکت ها و واحدهای صندوق های سرمایه گذاری پذیرش و معامله می شود.
بازار دوم: بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت های سهامی عام هست، سهام شرکت های زیان ده، تازه تاسیس و آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام را دارند نیز در بازار دوم پذیرفته می شوند.
بازار پایه: این بازار به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شد، شرکت های این بازار فرآیند پذیرش را طی نمی کنند و به سه دسته تقسیم می شوند، طبق قوانین جدید شرکت های این بازار در سه بازار پایه ی زرد، نارنجی و قرمز دسته بندی شده و دامنه ی نوسان روزانه آنها به ترتیب 1 و 2 و 3 درصد است. شرکت های درج شده در بازار پایه الزامی به ارائه بودجه ندارند و تنها صورت های مالی سالانه و میان دوره ای را منتشر می کنند.(شرایط بازار پایه متفاوت بوده و پیشنهاد می شود که بدون اطلاع هرگز در این بازار سرمایه گذاری نکنید).
بازار سوم یا عرضه: این بازار جهت عرضه یکجا (عرضه های بلوکی) و پذیره نویسی اوراق بهادار است.
ابزارهای نوین مالی: معاملات سایر اوراق بهادار، اوراق مشارکت، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق رهنی، اوراق اجاره و . در این بازار انجام می شود. که معمولا این معاملات توسط بانک ها صورت می گیرد.
اگر در زمینههای فوق الذکر سوال داشته یا نیاز به مشاوره دارید می توانید با مشاوران بورس کست در تماس باشید.
دیدگاه شما