عرضه اولیه نیز مانند سایر سهام تحت تأثیر عواملی متغیر بازار است و نمیتوان یک زمان مشخص برای همهی سهام در نظر گرفت. پس زمان فروش عرضه اولیه سهام بستگی به استراتژی، دیدگاه و انتظارات شما دارد.
عرضه اولیه سهام در بورس ایران و جهان چه تفاوت هایی دارد؟
کارشناس بازار سرمایه گفت: برای اهالی بازار سرمایه این موضوع این گونه جا افتاده که، چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ عرضه اولیهها معمولا در روزهای مثبت انجام میشوند.
اعتمادآنلاین| کوروش آسایش کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، علت بازدهی مثبت عرضه اولیه چیست؟، اظهار کرد: برای کلیت اهالی بازار سرمایه این موضوع جا افتاده که، عرضه اولیهها معمولا در روزهای اول مثبت هستند و یکی از علل مثبت بودن عرضه اولیهها این است که معمولا در زمان ارزش گذاری سهم برای ورود به عرضه اولیه سعی میکنند، بازدهی قیمت را زیر ارزش ذاتی قرار دهند تا سهامدار خردی که سهم را خریداری میکند مقداری سود کند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، او بیان کرد: همچنین یکی دیگر از دلایل اصلی رشد عرضه اولیه، میزان شناوری سهم و یا ارزش بازار سهم است که معمولا سهام کوچک رشد بیشتری میکنند زیرا، به هر شخص مبلغ و تعداد سهام کمی میرسد و به این علل، شاید علاقه زیادی به فروش عرضه اولیه نداشته باشد و این سبب میشود شرکتهای کوچک و شرکتهایی که شناوری کمتری دارند، نسبت به شرکتهای بزرگ رشد بیشتری داشته باشند.
کارشناس بازار سرمایه در خصوص انواع روشهای ثبت سفارش عرضه اولیه در بورسهای دنیا گفت: روشهای مختلفی برای ثبت سفارش عرضه اولیهها وجود دارند، که شامل، روش حراج، روش قیمت ثابت و روش ثبت دفتری است؛ که در ایران از روش ثبت دفتری استفاده میشود.
او بیان کرد: در روش ثبت دفتری شرکت تعداد سهامی که میخواهد در بورس عرضه کند، اعلام میکند و در یک بازده قیمتی عرضه اولیه صورت میگیرد و سپس به سهامداران خردی که در عرضه اولیه شرکت کردند، بعد از گذشت چند ساعت سهام شرکت به آنان تعلق میگیرد و در پرتفوی سهامدار آن شرکت مینشیند.
آسایش افزود: روش ثبت سفارش حراج، به این صورت است که، بعد از عرضه اولیه، سهام شرکت عرضه شده به افرادی که قیمت بالاتری برای خرید عرضه اولیه اعلام میکنند، میرسد. همچنین در روش قیمت ثابت نیز، سهام عرضه اولیه در یک بازده زمانی مشخص به تعداد افرادی که اقدام به ثبت سفارش کردند، میرسد.
کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، متعهد پذیره نویس چیست؟، اظهار کرد: متعهد پذیره نویس شخص ثالثی است که در صورت فروش نرفتن اوراق بهادار در مدت تعیین شده خرید کل اوراق را بر عهده میگیرد.
او بیان کرد: کارشناسان بورسی و فرابورسی، ابتدا شرکتها را ارزش گذاری میکنند و میزان شناوری عرضه اولیه را در رنج قیمتی و بازده زمانی خاصی عرضه میکنند که در این صورت، کار به ورود متعهد پذیره نویس و شخصی که تعهد کرده برای پذیره نویسی کشیده نمیشود.
آسایش افزود: ولی در بورسهای دنیا به خصوص بورس نیویورک و نزدک به این صورت است که، برای ارزش گذاری عرضه اولیه، ابتدا شرکتهای سرمایه گذاری و صندوقها در قیمت گذاری عرضه اولیه رقابت میکنند.
او گفت: در بسیاری از مواقع در بورسهای بزرگ دنیا تقاضا برای عرضه اولیهها با موفقیت همراه نبوده و متعهد پذیره نویس به میدان آمده و بخشی از آن را متعهد پذیره نویس، خریداری کرده، اما در بورس ایران اکثر عرضه اولیهها در روزهای ابتدایی مثبت هستند و بازده خوبی دارند.
آسایش در رابطه با میزان تقاضا برای عرضه اولیهها در دنیا اظهار کرد: 70 درصد عرضه اولیهها در دنیا با استقبال خوبی مواجه شدند و تقریبا 30 درصد آنان کم تقاضا بودند.
او بیان کرد: در بورسهای بزرگ دنیا از جمله، ژاپن، نیویورک، نزدک و چین طی چند سال اخیر حدودا 20 درصد عرضه اولیهها در کوتاه مدت در روزهای ابتدایی عرضه در بورس افت قیمت داشتند و 65 درصد عرضه اولیهها در این کشورها با رشد قیمتی مواجه شدهاند.
کارشناس بازار سرمایه افزود: در بورس نیویورک در سال گذشته عرضه اولیه با بازدهی 800 درصد رشد صورت گرفته است. پس به طور کلی در تمام بورسهای دنیا بسیاری از عرضه اولیهها به صورت متداول با رشد همراه هستند، اما این میزان رشد با کارایی بازار سرمایه متفاوت است.
آسایش در پایان گفت: در بورسهای بزرگ دنیا عرضه اولیهها با بازدهی بسیار و همراهی عموم همراه نیستند و در بسیاری از اوقات تقاضا به صورتی است که اشخاصی میتوانند سهم زیادی از عرضه اولیه را در پرتفوی خود داشته باشند.
بازگشت عرضه های اولیه
زینب مختاری- تنها یک هفته است که بازار سرمایه سبزپوش شده و در بهترین حالت ممکن، ارزش معاملات خرد به چهار هزار میلیارد تومان رسیده است. بررسی روند تغییر مالکیتها نیز حاکی است بیش از آنکه سبزپوشی بازار مسیر ورود پولهای تازه را هموار کند، به فرصتی برای خروج زیاندیدگان ۱۸ ماه گذشته تبدیل شده است. همچنین طی دو روز گذشته از شتاب رشد شاخص کل کاسته شده و برخی سهمهای ارزنده و بزرگ بازار در محدوده منفی قرار گرفتهاند. در چنین شرایطی اما فرابورس برای یک عرضه اولیه تازه خیز برداشته است. اگرچه پیش از این مدیرعامل فرابورس به اهالی بازار قول داده بود که از این پس تاریخ عرضههای اولیه یک ماه پیش از انجام، اطلاعرسانی خواهد شد اما یازدهم ماه جاری طی اطلاعیهای خبر انجام عرضه اولیه شرکت پویا زرکان آقدره در تاریخ بیستم همین ماه منتشر شد؛ خبری که تعجب اهالی بازار را برانگیخت و انتقادات زیادی را مطرح کرد.
کارشناسان بازار سرمایه با این حال آرای متفاوتی را درباره تهدید یا فرصت انگاشتن عرضههای اولیه در شرایط فعلی ارائه میدهند. موافقان بر این باورند که نمیتوان به دلیل شرایط بازار از پذیرش شرکتها که جزو وظایف بازار سرمایه است دست کشید و حتی این اتفاق میتواند موجب آشتی سهامداران با بازار باشد. در مقابل اما منتقدان تاکید میکنند در شرایطی که بازار سرمایه از نبود نقدینگی رنج میبرد و توان رشد از بسیاری از نمادهای ارزنده سلب شده است، ورود شرکتهای تازه و جذب اندک سرمایههای موجود، تهدیدی جدی برای بازار سرمایه خواهد بود. «جهانصنعت» فرصتها و تهدیدهای عرضه اولیه شرکتها در شرایط فعلی بازار سرمایه را با دو تن از کارشناسان بررسی کرده است.
شاخصهای مهم بازار سرمایه از چهارشنبه هفته گذشته تا دیروز مثبت بودهاند؛ به نحوی که شاخص کل توانسته است از محدوده یک میلیون و ۲۰۷ هزار واحد در پنجم بهمن ماه به ارتفاع یک میلیون و ۳۰۱ هزار واحد در روز گذشته برسد و کانال ۳/۱ میلیون واحدی را پس بگیرد. در همین حال شاخص هموزن هم از سطح ۳۱۷ هزار واحدی در همان تاریخ به پله ۳۳۳ هزار واحدی در روز گذشته صعود کرده است. در این میان ارزش معاملات خرد بازار نیز طی روزهای اخیر از کانال دو هزار میلیارد تومانی خارج شده و در روز گذشته به چهار هزار و۱۰۰ میلیارد تومان رسیده است. همچنین طی روزهای سبز بازار در پنج روز معاملاتی اخیر، تنها طی یک روز تغییر مالکیت از حقوقی به حقیقی صورت گرفته و در چهار روز دیگر اصطلاحا بازار شاهد خروج پول حقیقی بوده است. در چنین شرایطی فرابورس ایران تصمیم گرفته تا تعداد ۳۰۰ میلیون سهم شرکت پویا زرکان آقدره معادل ۱۰ درصد سهام این شرکت را چهارشنبه هفته آینده یعنی بیستم بهمن ماه با نماد معاملاتی «فزر» عرضه کند. این میزان سهام در محدوده قیمتی ۱۷ هزار و ۷۲۶ تا ۲۱ هزار و ۶۶۶ ریال برای هر سهم و با سهمیه ۲۵۰ سهمی برای هر کد حقیقی و حقوقی عرضه میشود. با احتساب سهم هر کد حداکثر ٢۵٠ سهم، بنابراین حداکثر نقدینگی مورد نیاز حدودا ۵۴۲ هزار تومان است. گزارش ارزشگذاری فزر که توسط شرکت مشاوره عرضه این نماد تهیه شده نشان میدهد سود سال ۱۴۰۰ این نماد حدود ۱۰۰۰ تومان و سود سال ۱۴۰۱ در حدود ۴۸۷ تومان به ازای هر سهم خواهد بود. گفتنی است سود سال ۱۴۰۰ به دلیل داشتن موجودی ارزانقیمت تکرارپذیر نیست. در همین حال بر اساس این گزارش بخش عمده درآمد این شرکت از محل سود حاصل از سرمایهگذاریهاست که در گزارش ۱۲ ماهه شناسایی میشود. در این میان اما نکته مورد بحث اصحاب بازار سرمایه این است که آیا عرضه اولیه فزر در شرایط کنونی به صلاح بازار است یا اندک نقدینگی در حال گردش در بازار را نیز خواهد بلعید تا بازار سهام مجددا در محاق فرو رود؟
بیاعتنایی به وضعیت بازار
بهنام صمدی کارشناس بازار سرمایه به عنوان یکی از منتقدان این عرضه به «جهانصنعت» گفت: «شرایط کنونی بازار سرمایه برای انجام عرضه اولیه جدید مناسب نیست و نمیدانم چرا آقایان به محض اینکه بازار تلاش میکند رونقی پیدا کند شروع به تخریب میکنند! گفته میشود مزیت و خاصیت بازار سرمایه این است که شرکتهای جدید به آن وارد شوند. اما بازار سرمایه ایران با ۷۰۰ نماد در حال حاضر به اندازه کافی با کمبود نقدینگی مواجه است. مشخص نیست با توجه به این شرایط، استدلال آقایان برای عرضه شرکتهای جدید چیست!» او افزود: «مساله مهم این است که در حال حاضر ارزش معاملات خرد نهایتا روزانه به سه هزار میلیارد تومان و چهار میلیارد تومان میرسد. با توجه به ارزش معاملات پایین بازار، استدلال عرضه شرکتی که ۶۵۰ میلیارد تومان از بازار خارج میکند چیست؟ پاسخ میدهند که نمیگذارند شرکت پول را از بازار خارج کند! این اقدام چه اهمیتی برای بازار خواهد داشت؟ فرض کنیم سهامدار عمده این پول را نگاه میدارد اما نکته اینجاست که در نهایت این نقدینگی را برای حمایت از شرکت خود به کار خواهد بست در حالی که پول از بقیه نمادها خارج شده و به این شرکت منتقل شده است!» این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: «بازار در حال حاضر با مشکل جدی نقدینگی مواجه است و مشخص نیست چرا به محض اینکه بازار دو روز سبز میشود آقایان هوس میکنند عرضه اولیه جدید انجام دهند!»
عرضه در زمان نامناسب
صمدی تاکید کرد: «نکته مهم در این میان این است که وعده داده شده بود یک ماه قبل از انجام عرضه اولیه، تاریخ آن اعلام شود. اما در حال حاضر به یک استدلال غیرقابل قبول متوسل میشوند و عنوان میکنند که در بیست و نهم دیماه معارفه این عرضه انجام شده است. اما در واقع این معارفه ربطی به اعلام زمان عرضه ندارد. مدیرعامل فرابورس قول داده بود که یک ماه قبل از انجام عرضه اولیه تاریخ آن را اعلام کند. نمیشود دائم حرفشان را تغییر دهند و اعتماد بازار را از بین ببرند.» این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: «این عرضه قطعا فشار زیادی به بازار وارد میکند. اخیرا که بازار اندکی سبز شده است، ارزش معاملات خرد بازار به مرزهای سه و چهار هزار میلیارد تومانی رسیده است. نکته عجیب ماجرا این است که حتی در روزهای شیرین بازار که بازار داغ بود و ارزش معاملات بالای ۳۰ هزار میلیارد تومان بود، عرضههای اولیه به صورت رگباری انجام نمیشد اما اکنون که حال بازار ناخوش است دائما خبر از پذیرهنویسی جدید و عرضههای اولیه است!»
ضربه به بازار
این کارشناس بازار سرمایه بیان میکند: «در این میان ارزشگذاری این شرکتها هم مورد سوال است و همه نسبت به قیمتگذاری آنها انتقاد دارند. به عنوان مثال در شهریورماه شرکت جدید در بازار عرضه کردهاند تحت نماد «فجهان» که در حال حاضر زیر قیمت عرضه اولیه در حال معامله است. فایده این عرضه برای بازار چیست؟ اینکه به بازار عمق میبخشد؟ این اقدامات بیش از عمق بخشیدن به بازار ضربه میزند.» صمدی اظهار میکند: «حکایت این است که تا خودرو گرم و آماده حرکت میشود ترمز دستی آن را بکشند! انگیزه و هدف آقایان از این دست اقدامات اصلا مشخص نیست. دائما میگوییم دولت و مجلس بازار را دستکاری میکنند اما به نظر میرسد خود آقایان سازمان بورس هم با اقدامات عجیبشان بازار را دستکاری میکنند. البته ناگفته نماند که طی روزهای اخیر سازمان بورس چند مصوبه خوب هم داشته است که یکی از آنها افزایش اعتبار کارگزاریها و دریافت وجه نقد است. اما در مورد عرضههای اولیه باید یک بار برای همیشه این داستان تمام شود. چطور در مورد اوراق، انتقادات مطرح شد و دولت اعلام کرد ابتدا شرایط بازار را میسنجد و بعد عرضه میکند اما دوستان بدون اینکه شرایط بازار را بسنجند، عرضه اولیه را آغاز کردهاند و تعادل بازار را بر هم میزنند.»
آشتی سهامداران با بازار سرمایه
احمد اشتیاقی دیگر کارشناس بازار سرمایه اما موافق انجام عرضه اولیه است اما در چارچوب مدلی که به بازار فشار وارد نکند و سود سهامدار را نیز تضمین کند. او در این باره به «جهان صنعت» میگوید: «عرضه اولیه بسته به شرکت و حجم منابعی که از بازار میگیرد میتواند اثر مثبت یا منفی در بازار داشته باشد. به نظر من شرکتهایی که ارزش بازار آنها بعد از عرضه اولیه زیر هزار میلیارد تومان باشد که به عنوان مثال ۱۰ درصد قابل عرضه آن هم ۱۰۰ میلیارد تومان میشود مشروط به اینکه قیمت سهام آن جذاب باشد و حمایتی هم بعد از عرضه اولیه از سهم انجام شود خوب است. در این صورت از لحاظ نقدینگی بازار را تحت فشار قرار نمیدهد و از سمت دیگر میتواند با جذابیتی که بعدا ایجاد میکند سهامداران خرد را با بازار آشتی دهد.» او میافزاید: «در سالهای ۹۸ و ۹۹ ورود و آشنایی بسیاری از افراد با بازار سرمایه به واسطه همین عرضههای اولیه جذاب بود. بنابراین اگر بتوان عرضه اولیههایی با این شمایل یعنی ارزش بازار هزار میلیارد تومانی انجام داد و با قیمت مناسب در اختیار سهامداران قرار گیرد میتواند مجددا قهر سهامداران را به آشتی بدل کند. همین که در عرضههای اولیه شرکت کنند به تناسب که تابلو را میبینند ممکن است وجوه خود را مجددا برای خرید وارد بازار سرمایه کنند. این مدل میتواند مفید باشد و نباید از انجام آن بترسیم.»
تضمین سود در قالب اوراق تبعی
کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «اگر قرار باشد بازار از این نوع عرضههای اولیه هم بترسد به نظر میرسد در آینده راه به جایی نخواهیم برد. بر اساس مدل گفته شده، در حالی که قیمتها باید کارشناسیشده و جذاب باشند میتوانند در کنار عرضه اولیه اوراق تبعی هم عرضه کنند با این شرایط که اگر سرمایهگذار اختیار فروش تبعی را هم خریداری کند بعد از یک سال ۲۵ درصد بازدهی تضمینشده برای سهامدار داشته باشد. با این مدل سهامدار اطمینان دارد که اگر سهم را یک سال هم نگاه دارد ناشر پس از این دوره با نرخ ۲۵ درصد بالاتر از چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ قیمت اولیه سهم را میخرد. حالا اگر شرایط بازار خوب باشد که بازدهی سهم بالاتر هم خواهد بود و اگر شرایط خوب نباشد هم دست کم ۲۵ درصد بازدهی نصیب سهامدار شده است.» اشتیاقی عنوان کرد: «در واقع یکی از وظایف بازار سرمایه بسط و توسعه تامین مالی شرکتهاست. اگر قرار باشد به دلیل اینکه حال و روز بازار خوب نیست حتی ماهی یک بار هم عرضه اولیه نداشته باشیم در واقع بازار سرمایه از وظیفه اصلی دور میشود. باید این مساله را به صورت یکمجموعهای ببینیم. یعنی بحث مدیریت بازار از نظر عرضه و تقاضا توام با توسعه بازار. اگر یک سال دیگر هم جلو رفتیم و روال بازار همین بود چه؟ بگوییم اصلا نباید عرضه اولیه صورت پذیرد؟ در این صورت رسالت تامین مالی بازار سرمایه از بین میرود. به نظر من با این نگاه میشود عرضههای اولیه را با مدلی که گفته شد توجیه کرد.»
جزئیات خبر
خرید عرضه اولیه در بورس معمولا از جمله فعالیت هایی است که به سرمایه گذاران تازه وارد برای خرید و فروش سهام پیشنهاد میشود چرا که عرضه های اولیه به خاطر جذابیت قیمتی مورد استقبال سرمایه گذاران واقع شده و در چند روز ابتدایی شاهد رشد قبمت آن می باشیم. بخش های قبل گفتیم که سرمایه گذاری در بورس دارای مزایای فراوانی می باشد و هر فردی در کنار شغل خود می تواند یک درآمد دومی را هم داشته باشد. برای خرید عرضه اولیه هر سرمایه گذاری باید داری کد معاملاتی باشد.
تعریف عرضه اولیه در بورس
به طور کلی شرکت هایی که برای اولین بار وارد بازار سرمایه می چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ شوند اصطلاحا عرضه اولیه می شوند. شرکت ها قبل از ورود به بازار سرمایه ممکن است شرکت دولتی و یا خصوصی باشند ولی به محض ورود به بازار سرمایه، سهامی عام می شوند و عده ای زیادی از خریداران سهام این شرکت، مالک آن و به اصطلاح سهامدار می شوند. زمانی که شرکتی قصد ورود به بورس را دارد بعد از طی کردن مراحل پذیرش تاریخ برای ورود آن به بازار سرمایه در نظر گرفته می شود که معمولا این تاریخ ۲ روز کاری قبل از عرضه باید توسط سایت فرابورس ایران و یا سایت بورس اطلاع رسانی شود که در واقع زمان عرضه اولیه سهام است.
نحوه خرید عرضه اولیه چگونه است
برای خرید عرضه اولیه به دو صورت انلاین و آفلاین میتوان اقدام نمود. در خرید آفلاین سرمایه گذار باید قیمت و حجم در خواستی ( همانطور که در اطلاعیه عرضه اولیه عنوان شده است) خود را وارد سامانه معاملاتی کند تا کارگزار نسبت به خرید عرضه اولیه برای شخص اقدام کند. در خرید عرضه اولیه به صورت آنلاین سرمایه گذار باید در زمان تعیین شده توسط بورس اقدام به خرید سهام کند که شرح آن به صورت کامل آورده شده است. به عنوان مثال در شکل زیر اطلاعیه عرضه اولیه داروسازی اوه سینا در نماد داوه نشان داده شده است که در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۹۷ عرضه اولیه می شود.
برای خرید عرضه اولیه سرمایه گذار باید درخواست قیمت و حجم را وارد سامانه معاملاتی کند. در خصوص قیمت و حجم باید گفت که سرمایه گذار نمی تواند درخواست خود را به هر قیمت و حجمی وارد چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ سامانه کند بلکه باید درخواست حجم و قیمت خود را طبق اطلاعات منتشر شده در آگهی عرضه اولیه وارد سامانه کند.
آیا از دو کارگزار میتوان عرضه اولیه خرید
در خصوص چگونگی خرید عرضه اولیه در بازار سرمایه این سوال در بین سرمایه گذاران تازه وارد وجود دارد که ایا میتوان از چند کارگزاری عرضه اولیه خرید یا خیر؟ پاسخ خیر است چرا که هر سرمایه گذار با کد بورسی خود صرفا میتواند یک بار عرضه اولیه را خریداری کند و امکان خرید عرضه اولیه از یک کد بورسی در چند کارگزاری امکان پذیر نمی باشد.
شرایط خرید عرضه اولیه : عرضه اولیه را با چه قیمتی بخریم
در خرید عرضه اولیه نمیتوان قیمت و حجم را به صورت دلخواه وارد سامانه معاملاتی کرد. بلکه هر عرضه اولیه دارای شرایطی می باشد که در مثال توضیح داده شده است. به عنوان مثال در آگهی عرضه اولیه شرکت داوه حجم در نظر گرفته شده توسط هر سرمایه گذار حقیقی و حقوقی ۷۰۰ سهم و دامنه قیمت تعیین شده در محدوده ۳۰۰۰الی ۳۳۰۰ می باشد. حال سرمایه گذار میتواند حداکثر ۷۰۰ سهم را وارد سامانه کند و اگر ۱ سهم هم بیشتر وارد سامانه معاملاتی کند با خطا مواجه می شود و امکان خرید عرضه اولیه نیست. از طرفی ممکن است برخی از عرضه اولیه ها به دلیل بزرگ بودن شرکت به نقدینگی فراوانی نیاز داشته باشد و سرمایه گذار به هر دلیلی نتواند آن را تامین کند. به همین دلیل در این حالت می تواند تعداد کمتری از سهم را برای خرید وارد سامانه معاملاتی کند.
در خصوص پیشنهاد قیمت در خرید عرضه اولیه هم باید به یک نکته توجه کرد. برای سرمایه گذارانی که اطلاعات چندانی نسبت به ارزش گذاری سهم شرکت ندارند بهتر است قیمت مطلوب برای خرید را از شبکه های اجتماعی معتبر استعلام کنند که نظر تحلیلگران بر روی چه قیمتی است. اما رایج است که سرمایه گذاران بالاترین قیمت پیشنهاد شده در اگهی را به عنوان قیمت عرضه اولیه در نظر چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ میگیرند و دلیل آن هم معمولا به دلیل سود ده بودن عرضه اولیه می باشد و همه سرمایه گذاران تمایل دارند عرضه های اولیه را هر چند با مبلغ کم خریداری کنند.
معمولا زمان دقیق عرضه اولیه در همان روز در قسمت ناظر بازار در صفحه همان نماد قرار میگیرد ولی معمولا زمان عرضه اولیه ساعت ۱۰ الی ۱۲ می باشد. هر سرمایه گذاری در بازه زمانی تعیین شده می تواند سفارش خود را وارد سامانه معاملاتی کند و هیچگونه تقدم و تاخری در زمان سفارش وجود ندارد. یعنی فرقی نداره شما ساعت ۱۰ سفارش خود را وارد سامانه کنید یا ۱۰:۳۰ یا ۱۱:۰۰ . چرا که بعد از ساعت در نظر گرفته شده عرضه انجام می شود و همه سرمایه گذاران به نسبت مساوی سهام را خریداری میکنند.
ممکن است گاهی در اطلاعیه پذیرش تعداد سهم در نظر گرفته شده ۵۰۰ سهم باشد ولی پس از اینکه عرضه انجام می شود میبینید که به شما ۳۵۰ سهم رسیده است و علت آن نیز قائده تسهیم به نسبت در عرضه اولیه می باشد. به عنوان مثال در عرضه اولیه تعداد کل سهام ۲۰ میلیون برگ سهم باشد و کل تقاضای سیستم نیز ۲۰ میلیون برگ سهم باشد در این صورت به هر سرمایه گذار ۲۰۰ سهم می رسد ولی اگر تقاضا بیشتر از مقدار عرضه سهم تعداد سهامی که به هر شخص می رسد کمتر از ۲۰۰ سهم می باشد که باید مد نظر سرمایه گذاران قرار گیرد.
بهترین زمان برای فروش عرضه اولیه چه وقت است
مهم ترین سوال در بین سرمایه گذاران این است که عرضه چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ اولیه را در چه زمانی به فروش برسانند. از آنجا که اگر سهم به قیمت مناسبی عرضه شود معمولا رشد قیمت آن در طی چند روز اتفاق می افتد و به همین دلیل تمایلی برای فروش سهم در ابتدا وجود ندارد. اما برای سرمایه گذارانی که اطلاع درستی از ارزش سهم ندارند بهتر است که در صورت عرضه شدن صف خرید ، سهم خود را نیز به فروش برسانند. البته فروش سهم نیز در عرضه اولیه قوانینی دارد که در کتاب ” سهام نخرید مگر با شناخت رفتار و روانشناسی بازار ” منتشر شده و در آن توضیح داده شده است.
آیا عرضه اولیه همیشه سود آور است
با توجه به توضیحات فوق میتوان گفت که هر سرمایه گذار تازه وارد به بورس می تواند عرضه اولیه را در بازار خریداری کند و از این محل سود خوبی را کسب کند و به این ترتیب با خرید عرضه اولیه با بازار سرمایه بیشتر اشنا شود. البته گاهی اوقات هم شرکت های تازه وارد با قیمت مناسبی کشف قیمت نمی شوند و به همین دلیل سود مناسبی نصیب سرمایه گذار نمیکنند که تعداد شرکت هایی که با قیمت نامناسب عرضه میشوند بسیار کم می باشد. بهتر است که سرمایه گذاران تازه وارد به بورس برای سرمایه گذاری در بورس ابتداآموزش های لازم را کسب کنند و سپس وارد این بازار شوند.
آیا خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی امکان پذیر است
در خصوص خرید عرضه اولیه در بین سرمایه گذاران این سوال وجود دارد که آیا بدون نقدینگی هم میتوان عرضه اولیه را از کارگزاری ها خریداری کرد یا خیر. در این خصوص باید گفت که برخی از کارگزاری ها این امکان را برای مشتریان خود فراهم کرده اند که بدون داشتن نقدینگی عرضه اولیه را خریداری کنند. در این کارگزاری ها معمولا فروش سهام نیز توسط کارگزاری انجام می شود و ممکن است کارگزاری در موعد مقرر سهام را بفروشد ولی سهم بعد از آن چندین روز رشد کند. از آنجا که خرید عرضه اولیه به نقدینگی زیادی نیاز ندارد بهتر است خرید و فروش خود را در کارگزاری معتبر انجام دهید و درگیر خدمات اینچنینی و در عوض کارگزاری بدون خدمات مناسب نباشید
عرضه اولیه چیست؟ / نحوه خرید سهام عرضه اولیه در ویکی آنا
عرضه اولیه یا عرضه عمومی اولیه یعنی وقتی سهام یک شرکتی برای اولین بار در بورس میآید و ما بتوانیم از طریق بورس سهام آن شرکت را بخریم.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، عرضه اولیه سهام شرکتها یکی از گزینههای بسیار جذاب برای سرمایه گذاران، به ویژه افراد تازه وارد در بورس به شمار میرود. چون سهامهایی که در این عرضه به فروش میرسند در بیشتر مواقع سودآور هستند و به همین دلیل، طرفداران زیادی دارند. در این قسمت از خانه سرمایه، خرید عرضه اولیه را مورد بررسی قرار میدهیم.
هدف اصلی عرضه شرکتها در بورس، جذب سرمایه و تأمین مالی است. ورود شرکتها به بورس آنها را ملزم به شفافیت در امور مختلف و صورتهای مالی میکند. این امر خود سبب میشود اعتبار بیشتری کسب کنند و در مواردی مانند وام گرفتن کار راحتتری داشته باشند. علاوه بر این، حضور در بورس شرکت را در معرض عموم قرار داده و موجب نمایش چهرهای مثبت از آن خواهد شد که خود میتواند به استقبال هرچه بیشتر مشتریان و افزایش فروش و سود بیانجامد.
عرضه اولیه چقدر سود دارد؟
بر اساس یک باور قدیمی در میان فعالان بازار، خرید عرضه اولیه سودآور است. تجربه نیز بر این باور مُهر تایید میزند. چون تاکنون بیش از ۹۰% عرضههای اولیه بورس حداقل بین ۲۰-۳۰% سود را برای خریداران آن به ارمغان آوردهاند. حتی در برخی موارد این سود به بیش از ۱۰۰% نیز رسیده است. این موضوع باعث شده که تقاضا برای سهمهایی که برای اولین بار عرضه میشوند افزایش پیدا کند. این افزایش تقاضا در کنار محدودیتهای خریدی که در زمان عرضه اولیه وجود دارند، باعث میشود که تقاضا برای سهم عرضه شده نسبت به تعداد سهامی که در بازار عرضه میشود، بیشتر باشد. در نتیجه، اگر سهام ارائه شده در زمان اولین عرضه را خریداری کنید به دلیل مواردی که گفته شد، به احتمال زیاد چند روزی شاهد صف خرید در سهمتان خواهید بود. البته همانطور که گفته شد این اتفاق در بیشتر مواقع رخ میدهد و همیشگی نیست. پس نمیتوان از قبل با اطمینان گفت که قیمت آن سهم حتما در روزهای آینده رشد میکند.
چگونه عرضه اولیه بخریم؟
روشهای گوناگونی برای خرید عرضه اولیه سهام وجود دارند. تا همین چند وقت پیش، عرضههای اولیهای که در بورس انجام میشدند به روش حراج با اولویت زمان صورت میگرفتند. به این ترتیب که سهمها طی فرآیندی که سرمایه گذاران حقیقی در آن نقشی نداشتند، ابتدا کشف قیمت میشد؛ یعنی قیمتی که سرمایه گذاران برای اولین بار میتوانستند آن سهام را خریداری کنند، مشخص میگشت. سپس با توجه به تعداد سهام شرکت و تعداد سهامی که قرار بود عرضه شود، سهمیه هر فرد برای خرید سهام عرضه اولیه مشخص و ساعت سفارش گذاری تعیین میگردید. مثلا بورس اعلام میکرد که عرضه سهام شرکت «a» در ساعت ۱۲:۳۰ آغاز میشود و هر سرمایه گذار میتواند ۱۰۰۰ سهم را در قیمت ۱۰۰ تومان سفارش بگذارد. پس در این روش، قیمت خرید، ساعت خرید و حداکثر حجم خرید از قبل کاملا مشخص میشد و شما باید در ساعت مشخص شده سفارش خود را در سیستم ثبت میکردید. اگر هم تعداد سهمهای تقاضا شده از تعداد سهمهای عرضه شده بیشتر میشد، اولویت با افرادی بود که سفارش خود را زودتر ثبت کرده بودند. اما مدتی است که روش خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تغییر پیدا کرده است.
چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟
دلیل رشد سهام عرضه اولیه را باید در شرایط پذیرش شرکتها در بازار بورس یا فرابورس جستوجو کنیم. توضیح همه این شرایط از حوصله این مطلب بیرون است، اما مثلاً یکی از شرایط پذیرش شرکتها در بورس این است که شرکت باید سودآور باشد و امکان سودآوری در آینده هم وجود داشته باشد و شرکت زیان انباشته نداشته باشد. برای پذیرش در بازار فرابورس هم شرکت باید طرح توجیهی تأییدشده از سوی هیئتمدیره داشته باشد که نشاندهنده چشمانداز روشنی از سودآوری فعالیتهای شرکت باشد. طبیعی است که سهام چنین شرکتهایی معمولاً در بلندمدت هم میتواند سودآوری مناسبی داشته باشد (مگر اینکه اتفاقی پیشبینینشده باعث شود وضعیت سودآوری شرکت تغییر کند) و خرید آن برای اهالی بازار جذابیت دارد.
عرضه اولیه را کی بفروشیم که بیشتر سود کنیم؟!
زمان فروش عرضه اولیه سهام چه موقع است؟ این سؤالی است که تمام کسانی که حتی فعالیت بسیار کمی در بازار سرمایه دارند، با آن آشنا هستند. برای پاسخ به این سؤال که عرضه اولیه را کی بفروشیم؟، در ابتدا باید بدانیم که اساساً عرضه اولیه چیست؟ بهترین زمان فروش سهام عرضه اولیه کی است ؟
عرضه اولیه یا Initial Public Offering که به اختصار IPO شناخته میشود، درواقع عرضه عمومی سهام یک شرکت است که برای نخستین بار به بازار سرمایه وارد میشود. این نوع سهام را شما، مانند سایر سهام موجود در بورس، میتوانید از طریق کارگزاریها خریداری کنید.
اما چرا سؤال “عرضه اولیه را کی بفروشیم؟” تا این اندازه فراوان شنیده میشود؟ اساساً شرکتها در زمان عرضه اولیه سهام خود، ارزشی که برای هر سهم برای فروش در نظر میگیرند، اندکی کمتر از میزان ارزش سهام واقعی شرکت است. درواقع پیش از عرضه عمومی سهام، کارشناسان برای هر سهم شرکت یک ارزش را تعیین میکنند که برای عرضه اولیه مناسب است.
از طرفی شرکت نیز با توجه به اینکه با واگذاری سهام خود در بورس به سرمایهای برای فعالیت بیشتر دست پیدا خواهد کرد، موافق عرضه اولیه سهام خود در بازار است. پس با این تفاسیر، علت رشد عرضه اولیه در زمان شروع عرضه سهام در بازار بورس مشخص است.
در بورس تنها معامله و خریدوفروش کافی نیست بلکه هر سهامدار باید بداند یک سهام چه موقع با قیمت مناسب خریداری کند و چه زمانی سهام خود را به فروش برساند در مقاله ” بهترین زمان خرید و فروش سهام” نکاتی را در مورد زمان خرید و فروش سهام گفتیم که بهتون پیشنهاد می کنیم مطالعه کنید
تعداد سهامی که هر فرد در زمان عرضه اولیه سهام میتواند خریداری کند با توجه به حجم شرکتها متفاوت است. که البته این امر تا چند روز ادامه دارد و پس گذشت چند روز این محدودیت برداشته میشود.
برای اینکه بدانیم عرضه اولیه را کی بفروشیم باید مختصری به سوددهی عرضه اولیه و ریسک مربوط به آن بپردازیم.
آیا سود عرضه اولیه حتمی است؟
بسیاری از افراد بر این عقیده هستند که عرضههای اولیه همیشه سودآور هستند. این دسته افراد بدون توجه به موقعیت و پتانسیل شرکتها در خرید تمام عرضههای اولیه مشارکت میکنند. با توجه با رشد عرضههای اولیه در سالیان گذشته تا حدود زیادی دیدگاه اینگونه افراد به واقعیت نزدیک است. اما قبل از هر چیزی نیاز است با مقاله ” عرضه اولیه چیست ” آشنا شوید تا در این مورد اطلاعات کاملی را بدست آورید.
آنها پس از مدتی که سود عرضه اولیه به حد مشخصی رسید، سهام مربوطه را در لیست فروش خود قرار میدهند. این نوع فعالیت در حقیقت ریسک پایینی دارد. هرچند که کسانی که فعالیت حرفهای در بورس دارند، این خرید سهام که صرفاً بهصورت عرضه اولیه است، تمام فعالیت آنها را شامل نمیشود.
درواقع به دلیل پیشبینیهایی که حکایت از پیشرفت شرکت با عرضه اولیه سهام در بازار وجود دارد، در اغلب موارد عرضه اولیه با رشد ارزش سهام مواجه است. صف خریدی که در پی عرضه اولیه به وجود میآید موجب رشد ارزش سهام در مدت کوتاهی پس از عرضه میشود. تا اینجا حدوداً پیشزمینه مناسبی برای ورود به بحث عرضه اولیه را کی بفروشیم را برای شما ذکر کردیم.
صف خرید در بورس و صف فروش سهام همواره از پرکاربردترین اصطلاحاتی است که میشنوید در مقاله ” صف خرید و صف فروش” به طور کامل براتون توضیح دادیم که بهتون پیشنهاد می کنیم مطالعه کنید.
در سالیان گذشته عرضه اولیه سهام شرکتها طی زمان کوتاهی رشدهای بسیار خوبی داشتهاند، که گاهی این رشد تا 30 درصد نیز اتفاق افتاده است.
عرضه اولیه را کی بفروشیم؟
کی عرضه اولیه را بفروشیم ؟ تشخیص زمان مناسب برای فروش عرضه اولیه و در واقع پاسخ به این سؤال که “عرضه اولیه را کی بفروشیم؟” به عوامل مختلفی در بازار بستگی دارد که از آن جمله میتوان به پتانسیل شرکت، پیشبینیهای مربوط به رشد شرکت و سایر عواملی که بر سایر سهام تأثیر دارند، اشاره کرد. از طرفی نیاز شما به درخواست برداشت از حساب و شرایط محیطی حاکم بر بازار از دیگر عوامل تأثیرگذار بر تشخیص زمان صحیح برای فروش عرضه اولیه است.
بنابراین با توجه به نیاز شما و اندازه شرکتی که عرضه اولیه آن در بازار وجود دارد، میتوان چند نوع پیشنهاد در نظر گرفت.
در ابتدا یک تحلیل جامع در مورد شرکت انجام دهید. اگر در تحلیل هنوز خبره نشدهاید یا در حدی که بتوانید تحلیل مناسبی داشته باشد توانایی ندارید به افراد و شرکتهای معتبر رجوع کنید.
یک تحلیل تکنیکال و بنیادی اطلاعات بسیار مناسبی از توانایی و ظرفیت رشد سهام شرکت در اختیار شما قرار میدهد. با این تحلیل بخشی از جواب زمان فروش عرضه اولیه سهام برای شما روشن میشود.
در وهلهی بعد به اندازه شرکت توجه کنید. اندازه شرکت عبارت است از حاصلضرب تعداد سهام آماده عرضه در قیمت پایانی عرضه. اگر شرکت اندازه بزرگی را دارد یعنی احتمالاً ریسک کمتری برای رشد دارد. البته این به این معنی نیست که شرکتهای با اندازه کوچک ریسک زیادی برای رشد اولیه و کلی دارند. همانطور که پیشتر گفتیم در سالیان اخیر عرضههای اولیه چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ در اکثر موارد سود زا بودهاند.
بهطورکلی روند کلی بازار سرمایه تأثیر عمیقی بر رشد ارزش سهام عرضه شده دارد. پس روند کلی موجود در بازار راهنمای بسیار خوبی برای تحلیل است. اما شما باید با تحلیل درست از شرایط گذشته و حال بتوانید یک پیشبینی نسبتاً مناسب از رفتار آینده شرکت و نقش آن در بازار داشته باشید. احتمالاً تا این قسمت از مقاله به دید مناسبی از زمان فروش عرضه اولیه سهام دست پیدا کردید. در ادامه چند نکته مهم را پیرامون مسئله عرضه اولیه را کی بفروشیم، آوردهایم.
نکات مهم درباره این که عرضه اولیه را کی بفروشیم؟
در واقع، اکثر کسانی که وارد بازار بورس میشوند و به عبارتی هنوز با ساز و کار بورس آشنا نشدهاند، ابتدا به ساکن شروع به خرید عرضه اولیه میکنند. دلیل اصلی این امر، این است که بسیاری از فعالان بازار، عرضههای اولیه را بسیار کم ریسک میدانند و برای شروع معامله آنها را بسیار مناسب میدانند. به همین دلیل نیز تقریبا همه افراد شروع به خرید عرضههای اولیه میکنند، اما همواره این سوال پیش میاید که چه زمانی عرضه اولیه را بفروشیم؟ آیا واقعا زمان خاصی جهت فروش عرضههای اولیه قبل از منفی شدن سهم وجود دارد؟ برای پاسخ به این سوالات به این نکات همواره توجه کنید.
⦁ حجم معاملات عرضه اولیه
یکی از مهمترین نکات در اینکه چه موقع عرضه اولیه را بفروشیم؟ توجه به حجم معاملات سهام است. به طور کلی در روزهای اول به دلیل استقبال و تقاضای زیاد، خبری از عرضه سهام نخواهد بود و بدون اینکه سهم حجم زیادی بخورد، شروع به رشد پی در پی میکند. اما جرقه اول برای پایان روند صعودی عرضههای اولیه زمانی زده میشود که به یکباره حجم معاملات به شدت بالا رود.
اگر با میزان حجم معاملات نیز آشنایی ندارید، بهتر است به صف خرید سهام توجه کنید. یک قانون نانوشته در ارتباط با اینکه عرضه اولیه کی بفروشیم؟ این است که حجم معاملات اگر به بیش از نصف صف خرید در آن روز معاملاتی برسد، احتمالا به اواخر رشد سهم میرسیم و به همین دلیل ممکن است چندین روز با عرضه مواجه شویم. به طور مثال اگر سهام توسن 2 میلیون حجم صف خرید دارد و حجم معاملات در آن روز معاملاتی بیش از 1 میلیون است، باید کم کم منتظر تغییر روند در سهام باشیم. بهطور کلی این نکاتی که گفته میشود قطعی نیستند، اما بر اساس تجربه احتمال رخداد آن بالا است.
⦁ میزان تخصیص عرضه اولیه به هر فرد
در اینجا سعی شده است تا نکات بهصورت کاملا شفاف و ساده گفته شود تا افرادی که آشنایی اندکی با بازار بورس دارند نیز بتوانند به راحتی آن را یاد بگیرند. یک نکته روانشناسی در ارتباط با عرضههای اولیه این است که، اگر میزان تخصیص به هر کد ملی کمتر از صد هزار تومان باشد معمولا شاهد رشد بالای 100 درصدی سهام هستید. دلیل اصلی این موضوع این است که بسیاری از افراد این فکر را میکنند که فروش این عرضه اولیه در واقع سود و ضرر زیادی را برای آنها نخواهد داشت. به همین دلیل معمولا کفه ترازو در قسمت فروش کم خواهد شد و به این دلیل که تقاضا همواره برای خرید عرضههای اولیه بالا است، پس تا مدت زیادی سهام صعودی خواهد بود.
بهطور مثال: عرضه اولیه فجهان به دلیل اینکه به هر فرد بیش از 700 هزار تومان رسید، پس از 20-30 درصد رشد، عرضه سهام شروع شد. دلیل این امر معمولا به مبحث بنیادی و تکنیکال بر نمیگردد، زیرا عرضههای اولیه بهطور کلی چارت قیمت ندارند و بنیاد آنها نیز آنقدر ضعیف نیست که سهام به همین زودی شروع به ریزش کند. پس میتوان دلیل اصلی آن را تخصیص بالا به هر کد بورسی عنوان کرد که سودهای کم نیز آنها را قانع میکند و سهامداران شروع به فروش سهم میکنند. پس یکی از نکات مهم در ارتباط با اینکه عرضه اولیه رو کی بفروشیم، توجه به میزان دقیق تخصیص به هر فرد است.
⦁ میزان عرضه بالای حقوقی در روزهای اول
معمولا زمانی که حقوقی سهام عرضه اولیه در همان روزهای اول شروع به عرضه شدید میکند و این عرضهها چندین روز ادامهدار است، نباید انتظار رشد زیادی از سهم داشته باشیم و اگر بخواهیم به سوال: چه زمانی عرضه اولیه را بفروشیم؟ پاسخ دهیم، باید بگوییم که سیاست در اینگونه شرکتها این است که قیمت سهام در چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد میکند؟ همین محدودهها کنترل شود و به همین دلیل حقوقی شروع به عرضه میکند و بهتر است تا منتظر باشیم هر زمان صف خرید به حداقل حجم خود رسید، فورا اقدام به فروش سهام کنیم.
- ازجمله ویژگیهای بارز و ساده برای نفروختن عرضه اولیه، ادامه روند مثبت آن است. ولی اگر در پی یافتن پاسخ به این سؤال هستید که: “زمان فروش عرضه اولیه سهام چه زمانی است؟” فریب سودجویان و افراد غیرمتخصص را نخورید، چون هیچ کس نمیتواند بهصورت قطعی و صد درصد از آینده بازار سخن بگوید. پس تا زمانی که اولین منفیها را مشاهده نکردهاید، سهم را نفروشید. بهطورمعمول همه عرضههای اولیه پس یک رشد چشمگیر، چند روز پیاپی دچار ریزش خواهند شد. البته این نکته برای کسانی که دید کوتاهمدت به عرضه دارند مهمتر است.
- شما باید استراتژی کوتاهمدت یا بلندمدت سرمایهگذاری در بورس را به عرضههای اولیه نیز تعمیم دهید.
- اگر دید کوتاهمدت دارید، پس زمانی که بازدهی اولیه سهم به اتمام رسید، یعنی قیمت آخرین معامله در حال حرکت به سمت صفر بود و پسازآن دوباره به سمت تعادل پیش رفت، سهم خود را بفروشید.
- اگر قیمت آخرین معامله در تابلو به نسبت قیمت باز شدن سهام که روز قبل در تابلو به ثبت رسیده کمتر است، پس میتواند یک پیشنهاد برای فروش باشد.
- مورد دیگری که میتواند پاسخ به سؤال “عرضه اولیه را کی بفروشیم؟” باشد این است که، اگر شما از کسانی هستید که پول مازاد خود را در بورس سرمایهگذاری میکنید، شاید گزینه مناسب برای شما نگهداری سهم تا رسیدن به مرحله دوم سوددهی باشد که البته باید در این مورد زمان بیشتری را منتظر بمانید. معمولاً عرضههای اولیه زمانی که سوددهی اولیه آنها به پایان رسید، پس از مدتی مجدداً وارد کانال رشد میشوند.
عرضه اولیه نیز مانند سایر سهام تحت تأثیر عواملی متغیر بازار است و نمیتوان یک زمان مشخص برای همهی سهام در نظر گرفت. پس زمان فروش عرضه اولیه سهام بستگی به استراتژی، دیدگاه و انتظارات شما دارد.
زمانی که پس از رشد اولیه سهام در عرضه اولیه، سهم به سمت قیمت و ارزش ذاتی شرکت پیش میرود، به اصلاح گفته میشود که سهام به سمت تعادل پیش میرود. پسازاین دوره رشد سهم بسته به عملکرد شرکت و سایر عوامل محیطی دارد. امید است این مقاله جوابی به این سؤال شما باشد که: عرضه اولیه را کی بفروشیم؟
بیشترین سود را چه زمان می توان از عرضه اولیه کسب نمود ؟
تشخیص زمان فروش عرضه اولیه کمک زیادی به شما می کند تا بتوانید بیشترین میزان سود را از سهم کسب نمایید. بررسی مواردی همچون وضعیت موجود بازار ، ارزشمندی سهم در بین شرکت های مشابه ، قیمت فعلی سهم و عوامل این چنین می تواند کمک زیادی به شما در کسب حداکثری سود در سهم بکند.
دیدگاه شما