در حال حاضر تعداد زیادی دستگاه ماینر در مزارع مجاز کشور در حال بهرهبرداری هستند و شرط تمدید مجوز این مزارع، برخورداری دستگاههای مستقر در آنها از استانداردهای مرتبط با کیفیت توان و بهرهوری انرژی است.
بانک مرکزی: دولت برای موضوع استخراج رمزارزها لایحه می دهد
رویکرد اکثر کشورها در مورد رمزارزها یکسان نیست، کما اینکه برخی از کشورها آن را به عنوان دارایی به رسمیت شناختهاند، برخی سکوت کردهاند و در برخی از کشورها نیز استفاده از آنها ممنوع اعلام شده است.
معاون حقوقی و امورمجلس بانک مرکزی در جریان بررسی وضعیت صنعت استخراج رمزارزهای جهان روا و مبادلات داخلی آن در کشور خبر داد که دولت برای موضوع استخراج رمزارزها لایحه ارائه می کند.
به گزارش ایلنا، امیرحسین طیبیفرد معاون حقوقی و امور مجلس بانک مرکزی در جریان بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد بررسی وضعیت صنعت استخراج رمزارزهای جهان روا و مبادلات داخلی آن در کشور در صحن علنی امروز چهارشنبه ۲۴ شهریور ماه مجلس با بیان اینکه این گزارش نسبت به گزارش قبلی کمیسیون بهتر بود، اظهار داشت: رویکرد اکثر کشورها در مورد رمزارزها یکسان نیست، کما اینکه برخی از کشورها آن را به عنوان دارایی به رسمیت شناختهاند، برخی سکوت کردهاند و در برخی از کشورها نیز استفاده از آنها ممنوع اعلام شده است.
وی افزود: نکته اصلی در مورد رمزارزها ماهیت حقوقی این پدیده است که اگر خوب شناخته نشود در کنار مزایای آن، موجب ضرر و زیان مردم شده و وسیلهای برای معاملات غیرقانونی، قاچاق، پولشویی و فرار مالیاتی میشود، ضمن اینکه همین اندازه که با پیام یک سرمایهدار غربی ارزش این دارایی دچار نوسان میشود، نشانهای برای مردم و حاکمیت باشد که لزوم هوشیاری آنها را مورد تاکید قرار میدهد.
طیبی تصریح کرد: انتظار از قانونگذار این است که در این زمینه نقشه راهی برای دولت تعیین کند، علاوه بر آن باید موضعی روشن در مورد ماهیت حقوقی، پشتوانه و نوسان قیمت که باید مسئولیت آن با مالک ارز باشد و ریسک آن را بپذیرد و دولت در این زمینه مسئولیتی نداشته باشد، مشخص شود. همچنین به این نکته اشاره شود که بانک مرکزی مسئول تعیین یا اعلام قیمت نیست.
طیبیفرد یادآور شد: تعیین ضمانت اجرایی برای این قانون نیز در صلاحیت مجلس است، چراکه برخی از این ضمانتها کیفری هستند، بنابراین لازم است که حتما مجلس به این موضوع ورود کند. از سوی دیگر درخواست میکنیم هر زمانی که متن لایحه در این زمینه آماده شد، علاوه بر کمیسیون اقتصادی، کمیسیون قضایی مجلس نیز باید به عنوان مرجع ذیصلاح در رابطه با بررسی این موضوع تعیین شود.
معاون حقوقی و امور مجلس بانک مرکزی گفت: ما از پیشنهاد رئیس مجلس درخصوص تولیت دولت در ارائه لایحه در این خصوص استقبال کردیم، بنابراین در جلسه اخیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، پیشنویس لایحهای تهیه شده و وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی مسئول تدوین و تنظیم آن شدند که در حال انجام است، بنابراین از مجلس تقاضا میکنیم تا زمان ارائه این لایحه، بررسی این موضوع را مراعا نگه دارد.
وی در رابطه با بخشی از متن پیشنهادی که به بحث تهاتر بهای سوخت اشاره دارد، افزود: این متن باید به این صورت اصلاح شود که رمزدارایی به هر فردی که منتقل شده و مالک آن باشد، باید بهای انرژی سوخت اعم از برق و گاز را با پول ملی و وجه رایج کشور به شرکتهای تولیدکننده پرداخت کند.
رئیس بانک مرکزی: موج جدید تحریم ها نتیجه ندارد؛ اقدامات مهم درحوزه رمزارزها درجریان است
عبدالناصر همتی در مصاحبه با این خبرگزاری اسپوتنیک این نکته را مورد ارزیابی قرار داد که آیا موج بعدی تحریم های ترامپ پس از ۵ نوامبر خواهد توانست نظام بانکی جمهوری اسلامی را در هم بشکند.
طبق ارزیابی عبدالناصر همتی، از ۴ نوامبر که امریکا موج دوم تحریم های یکجانبه خود علیه صنعت نفت و گاز و بخش بانکی ایران را به مرحله اجرا خواهد گذاشت، فاجعه رخ نخواهد داد چون تحریم های آمریکا نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
همچنین رئیس کل بانک مرکزی ایران درباره وضعیت در بازار ارز ایران، آینده ارزهای رمزی در این کشور و چشم اندازهای همگرایی میر و شتاب سیستم های پرداخت های بانکی روسیه و ایران صحبت کرد.
متن مصاحبه اسپوتنیک با رئیس کل بانک مرکزی ایران
- واشنگتن رمزارزها ممنوعشدنی نیستند قول داده از روز ۴ نوامبر تحریم هایی علیه ایران اعمال کند که در چارچوب آن جلو عملیات مالی در رابطه با بانک مرکزی ایران گرفته خواهد شد. بانک مرکزی ایران چه تدابیر ضد تحریمی را اتخاذ کرده یا خواهد کرد؟
اولا خدمت شما عرض کنم که دولت آمریکا هرکاری که می خواست انجام داد. آمریکا شبانه روز کار می کند تا جلوی فعالیت های مالی ایران و همچنین صادرات نفت ایران را بگیرد. به نظر من، دیگر بعد از ۴ نوامبر اتفاق خاصی نخواهد افتاد. می توانم بگویم که نتوانستند محدودیت هایی برای مبادلات مالی و صادرات نفتی داشته باشند و زمینه ای برای موفقیت آنها وجود ندارد. و تلاش دولت جمهوری اسلامی ایران برای یافتن راههایی برای حل این مشکل به نتیجه رسیده و اتفاق مهمی در نوامبر نخواهد افتاد و آثاری اگر می خواستند در اقتصاد ایران به وجود بیاورند انجام دادند و به نظر من خیلی موفق نبوده است.
شما در اجلاس تهران گفتید که تهران، مسکو و آنکارا درباره تعدادی از تدابیر اقتصادی همچون عدم استفاده از دلار امریکا در معاملات مشترک در چارچوب گسترش روابط تجاری خود با وجود فشار امریکا به توافق رسیده اند. ایران برای عدم استفاده از دلار در معاملاتش با روسیه و ترکیه کدام گام های مشخص را برداشته یا خواهد برداشت؟
در مورد ارز رمزی بحث های مفصلی هم در بانک مرکزی، هم دولت و هم در مجلس در جریان است. الان هم در کمیسیون اقتصاد دولت موضوع ارز رمزی بطور جدی در حال بحث است. نتایج آن را در صورتی که به جمع بندی برسد به اطلاع مردم خواهیم رساند. قطعا ما در این زمینه به فکر انجام و اقدام هستیم و جمع بندی ما به زودی اعلام خواهد شد.
- درباره ایجاد ارز رمزی روسیه و ایران به عنوان گزینه ای برای دوری از دلار و دلارزدایی در تجارت دو کشور گزارش های بسیار زیادی موجود است. اما آخر استفاده از ارزهای رمزی در ایران ممنوع است. آیا ایران واقعا بطور جدی در حال بررسی استفاده از ارز رمزی به عنوان وسیله محاسبات متقابل است؟ اگر چنین است، مسئله قانونی کردن ارز رمزی در ایران چگونه حل شده یا خواهد شد؟
در مورد ارز رمزی بحث های مفصلی هم در بانک مرکزی، هم دولت و هم در مجلس در جریان است. الان هم در کمیسیون اقتصاد دولت موضوع ارز رمزی بطور جدی در حال بحث است. نتایج آن را در صورتی که به جمع بندی برسد به اطلاع مردم خواهیم رساند. قطعا ما در این زمینه به فکر انجام و اقدام هستیم و جمع بندی ما به زودی اعلام خواهد شد.
- وضعیت ارزی در ایران چگونه است؟ دلیل سقوط شدید نرخ دلار چیست؟
دلیلش به نظر من یک مقداری روانی بود، آثار روانی که ایجاد کرده بودند. خوشبختانه کنترل شده و ما برنامه هایی داریم برای کنترل بیشتر ارزش رمزارزها ممنوعشدنی نیستند پول ملی. ظرف چند روز گذشته بانک مرکزی اقداماتی را شروع کرده است. ما آمادگی این را داریم که به تدریج کنترل لازم را انجام بدهیم. من فکر می کنم آن تلاشی که آمریکا به اتفاق متحدینش برای ضربه زدن به ارزش پول ملی انجام داد، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
- ایرانیان معمولی و ساده در شرایط نوسانات فعلی در نرخ ارزها در کشورشان چگونه باید رفتار کنند؟
مردم عزیز ما بالاخره باید توجه بکنند که خرید دلار و ارزهای خارجی، سرمایه گذاری خوبی نیست. امیدواریم وارد این سرمایه گذاری ریسکی نباشند. ما در حال طراحی برنامه ریزی های خوبی هستیم تا مردم بتوانند آلترناتیوهای بهتری برای سرمایه گذاری داشته باشند، از جمله جذاب کردن بازار بورس و ارائه محصولاتی از بانک مرکزی که بتواند جایگزین در واقع بهتری برای سرمایه گذاری باشد و مردم بتوانند با ریسک کمتری در آنها سرمایه گذاری بکنند.
- سیستم پرداختی میرـ شتاب کی راه اندازی خواهد شد؟
این نیاز به زیرساخت هایی دارد. مباحث جدی بین دو کشور انجام شده است. ما امیدواریم که بتوانیم به نتایج خوبی در این زمینه برسیم. این کاری شدنی است و می توانیم عملیاتی اش بکنیم. و لازمه اش این است که ما می خواهیم بانک های دو کشور از نظر نرم افزارهای خود بتوانند به توافق برسند. یکی از دلایلی که این موضوع به عقب افتاده است، بحث اختلاف نظری بود که بین سیستم دو بانک مرکزی وجود داشته است. امیدواریم بتوانیم این اختلاف نظر را به سمت همگرایی بیشتر حل کنیم.
- اکنون چه مشکلاتی برای راه اندازی سیستم پرداخت های بانکی وجود دارد؟
نه خیر مشکلی وجود ندارد. تنها مشکل، نرم افزاری است که اگر آن حل بشود، این سیستم راه خواهد افتاد.
- همگرایی سیستم پرداختی تا چه حد فشار تحریمی امریکا را کمتر خواهد کرد؟
ما می دانیم که هر چقدر ما بتوانیم با کشورهای همسایه از جمله روسیه روابطمان را گسترش بدهیم و روابطمان بر مبنای دلار و ارزهای غیر ملی نباشد، حتما می توانیم بر رمزارزها ممنوعشدنی نیستند این نوع تحریمات تفوق پیدا کنیم. الان هم با رئیس بانک مرکزی روسیه به توافق رسیدیم. با کشورهای دیگر هم داریم همین کار را می کنیم. امیدواریم بتوانیم با ارزهای ملی خودمان مبادله انجام بدهیم. نکته ای را رئیس جمهور پوتین تأکید فرمودند که آمریکا عملا با این تحریماتی که شروع کرده است، خودش دارد به حذف دلار از معاملات بین المللی کمک می کند. و ما از این استقبال می کنیم.
- آیا راه اندازی سیستم پرداختی جدید حجم مبادله کالا بین روسیه و ایران را افزایش خواهد داد؟
حتما افزایش خواهد داشت. توافقاتی در تهران بین دو رئیس جمهور انجام شد، یک مراحلی و یک اقداماتی و یک مبادلاتی پیش بینی شده است که این مبادلات حتما بزودی عملیاتی خواهد شد. من مطمئن هستم که با عملیاتی شدن این پیش بینی هایی که در واقع در باره گسترش روابط مبادلاتی است، بتدریج حجم مبادلات دو کشور افزایش جدی پیدا خواهد کرد.
رمزارزها ممنوعشدنی نیستند
از ابتدای مهرماه امسال و مطابق با برنامهریزیهای وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد، رعایت استانداردهای مرتبط با دستگاههای استخراج ارز دیجیتال برای کلیه مزارع قانونی، تولیدکنندگان و واردکنندگان دستگاههای استخراج و همچنین مالکان ماینرهای توقیفشده در سازمان اموال تملیکی، اجباری خواهد شد.
به گزارش سیتنا، انجمن بلاک چین ایران بهتازگی این موضوع را اطلاعرسانی کرده است که قرار است با شروع مهر امسال، اجرای استاندارهای مرتبط با دستگاههای استخراج ارز دیجیتال برای ماینرهای مجاز داخل کشور اجباری شود. این استانداردهای جدید میتوانند محدودیتهایی را برای استفاده از دستگاههای با بهرهوری انرژی پایین برای ماینرهای داخلی ایجاد کرده و بهگفته کارشناسان، ممکن است هزینههای سنگینی را هم به مزارع استخراج فعال کشور تحمیل کنند.
این استانداردهای جدید که قرار است تا کمتر از دو ماه دیگر به اجرا گذاشته شوند، میتوانند محدودیتهایی را در زمینه استفاده از دستگاههای استخراجِ با بهرهوری پایین برای ماینرهای داخلی ایجاد کنند. علاوه بر این، ممکن است با شروع مهرماه مزارع استخراج برای ادامه فعالیت خود بهصورت قانونی، مجبور به اعمال تغییراتی در نحوه اتصال خود به شبکه برق کشور شوند؛ اما سازمان ملی استاندارد قرار است چگونه این استانداردها را به اجرا بگذارد و ماینرها، تولیدکنندگان و واردکنندگان دستگاههای استخراج ارزهای دیجیتال بیشتر نگران اجراییشدن کدام بخش از این استانداردهای اجباری هستند؟
علی بابکنیا، رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک چین در گفتوگویی با ارز دیجیتال میگوید شروع تنظیم استانداردهای مرتبط با دستگاههای ماینر به سال ۱۳۹۸ و زمانی باز میگردد که دولت دوازدهم استخراج ارزهای دیجیتال را بهعنوان یک صنعت به رسمیت شناخت و سازمان ملی استاندارد را موظف کرد تا استانداردهایی را برای دستگاههای استخراج ارزهای دیجیتال تدوین و ابلاغ کند.
رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک چین، در رابطه با چگونگی نظارت سازمان استاندارد بر اجرای این دستورالعملهای جدید میگوید: در بخش تولید و واردات دستگاههای استخراج، سازمان ملی استاندارد طبق رویه خود تعدادی از دستگاههای تولید یا واردشده توسط هر شخص یا شرکت را نمونهبرداری کرده و از نظر بهرهوری انرژی و کیفیت موردبررسی قرار میدهد. تفاوت بین دستگاههای وارداتی با دستگاه تولیدشده در داخل کشور اما، این است که واردات تمامی کالاهای با برچسب انرژی غیر از «A» و «B» ممنوع بوده، اما رمزارزها ممنوعشدنی نیستند دستگاههای تولیدشده در داخل کشور میتوانند با برچسبهای انرژی رده پایینتر از A و B (یعنی ردههای C و D) هم در بازار عرضه شوند.
نگرانی عمده جامعه استخراج کشور اما، استانداردهای مربوط به تولید و واردات دستگاههای ماینر نیست و دغدغه اصلی آنها چگونگی اجرای این استانداردها برای دستگاههای ماینر موجود در مزارع فعال کشور و هزینههای سنگینی است که این دستورالعملهای جدید میتوانند در شرایط کنونی به ماینرهای داخلی تحمیل کنند.
بابکنیا در این رابطه گفته است: در حال حاضر تعداد زیادی دستگاه ماینر در مزارع مجاز کشور در حال بهرهبرداری هستند و شرط تمدید مجوز این مزارع، برخورداری دستگاههای مستقر در آنها از استانداردهای مرتبط با کیفیت توان و بهرهوری انرژی است. اکنون خواسته وزارت نیرو و وزارت صمت این است که کلیه دستگاههای استخراج مستقر در این مزارع «تکبهتک» بررسی شوند و برچسب انرژی به آنها الصاق شود؛ یعنی قرار نیست مانند بحث واردات یا تولید، نمونهبرداری صورت گرفته و برای مثال از هر صد دستگاه ماینر، تنها یکی از آنها مورد بررسی قرار گیرد.
در حال حاضر تعداد زیادی دستگاه ماینر در مزارع مجاز کشور در حال بهرهبرداری هستند و شرط تمدید مجوز این مزارع، برخورداری دستگاههای مستقر در آنها از استانداردهای مرتبط با کیفیت توان و بهرهوری انرژی است.
رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاک چین افزود: نگرانی ماینرهای داخلی اکنون این است که این دستگاهها که تعداد زیادی از آنها در هر مزرعه استخراج موجود است، باید چگونه ارزیابی شوند. آیا باید مراکز استخراج تمامی دستگاههای خود را جمعآوری کرده و به آزمایشگاههای سازمان ملی استاندارد منتقل کنند؟ این کار از لحاظ فنی شدنی نیست. آیا امکان انجام این بررسیها در محل مزارع استخراج وجود دارد؟ هزینه انجام آزمایش استاندارد برای هر دستگاه چقدر است؟ آیا یک ماینر ایرانی که همین حالا با هزاران چالش مختلف مثل قطعی برق، ریزش قیمت بیت کوین و افزایش سختی شبکه مواجه بوده و تقریباً میتوان گفت ورشکسته شده است، توانایی پرداخت هزینه آزمایشگاههای استاندارد را دارد یا خیر؟
بابکنیا در رابطه با آخرین وضعیت تأمین برق مزارع استخراج کشور نیز گفته است: متأسفانه وزارت نیرو تأمین برق صنعت استخراج ارزهای دیجیتال را اولویت آخر خودش قرار داده است و از آنجا که این اختیار به این وزارتخانه داده شده است تا در ایام اوج مصرف از تأمین انرژی این صنعت خودداری کند، هر زمان که با کمبود تولید و افزایش مصرف مواجه میشود، اول از همه سراغ خاموشی صنعت استخراج میرود. مدتزمان قطعیها متأسفانه بسیار طولانی است، در ایام زمستان هم که وزارت نیرو متعهد شده بود تا برق ماینرها را بدون مشکل تأمین کند، همچنان شاهد قطعی هستیم و در نهایت این وزارتخانه یک جدول زمانبندی تعیین کرده است که مطابق با آن حتی در فصولی که ماینرها باید قاعدتاً برق را با هزینه کمتری (قیمت پایه) دریافت کنند، چنین اتفاقی نمیافتد. یعنی مثلاً زمانی که باید هر کیلووات برق را با قیمتی حدود ۸۰۰ تومان به ماینرها تحویل بدهند، قیمت برق مطابق با این جدول زمانبندی تا ۱٬۵۰۰ تومان و در ادامه ۲٬۰۰۰ تومان هم افزایش پیدا میکند.
بابکنیا در پایان افزود: در تصمیمگیریهای وزارت نیرو شاهد نوعی انحصار هم هستیم، به نحوی که متقاضیان (مزارع استخراج) اعلام میکنند که حاضر به احداث نیروگاه و تأمین برق خود هستند تا وابستگیشان به شبکه سراسری که بسیار گران و ناپایدار است، کمتر شود. اما متأسفانه آییننامههای وزارت نیرو و ندادن مجوز احداث نیروگاه به ماینرها، باعث شده است تا شاهد انحصار و کنترل صددرصدی وزارت نیرو بر تأمین برق صنعت استخراج کشور باشیم و این به رغم تمام کاستیهایی است که وزارت نیرو در تأمین نیازهای این صنعت دارند.
طالبان از ارزهای دیجیتال بهره می برد؟
به طور قطع طالبان تا به امروز از ارزهای دیجیتال استفاده کرده است. جنگیدن و متوقف کردن فناوری بلاکچین یا رمز ارزها شدنی نیست و افغانستان در این مسیر حرکت خواهد کرد. در بدترین حالت طالبان روند را کند خواهند کرد یا ممکن رمز ارزها را حرام اعلام کنند.
همزمان با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، فعالان حوزه فناوری و مباحث مالی در خصوص شرایط بلاک چین و رمز ارزهای افغانستان در این دوران نگران هستند. در این خصوص نیما نعیمی خواه کارشناس بلاک چین و رمز ارز در گفتگو با گسترش نیوز گفت: زیرساختهای افغانستان چند سالیست که پیشرفت داشتند و برنامهنویسهای خوبی در این زمینه به دنیا معرفی کردهاند. تیمهای خوبی در سطوح دانشگاهی داشتند. در نتیجه پایه مناسبی شکل گرفت تا زنان و مردان علاقهمند به این حوزه در دو زمینه توسعهدهنده و تریدر فعالیت کنند. در خصوص تأثیر بر ارزهای دیجیتال لازم مثالی بزنیم. در زمینه فارکس یکی از ترسناکترین موجها از سوی بانوان هندی است. حجم سرمایه بانوان خانهدار هندی بین یک تا ۱۰ دلار هست اما به واسطه جمعیت زیادی که دارند بازار را متشنج میکنند. در این سالها سودهای عظیمی را کسب کردهاند. در زمینه ارزهای دیجیتال نیز این اتفاق در خصوص بانوان افغانستان نیز میتواند شکل بگیرد.
حساب بانکی یا ارز دیجیتال؟
نعیمی خواه اظهار کرد: بر اساس گزارشهای موجود تعداد زیادی از مردم جهان به بانک دسترسی ندارند. این عدد بالای ۷۰ درصد مردم جهان هست. شاید برای ما ایرانیها شنیدن این آمار باورنکردنی باشد، به این خاطر که درصد زیادی از مردم ایران در بیش از یک بانک حساب دارند. قوانین ایران به اینگونه هست که خیلی از تراکنشها از طریق بانک انجام میشود. در آمریکا همه مردم حساب بانکی ندارند و از طریق شرکتها خصوصی ویزا کارت و مستر کارت امورات مردم انجام میشود. پیش از قدرت گرفتن طالبان خیلی از معاملات به شیوه ارزهای دیجیتال انجام میشد. در نهایت ارزهای دیجیتال به واحدهای پولی تبدیل میشد.
رمز ارزها چهره سیاه و سفید دارند
وی افزود: به طور قطع طالبان تا به امروز از ارزهای دیجیتال استفاده کرده است. ارزهای دیجیتال مثل همه نظامهای پولی دو چهره دارد. یا شاهد چهره سیاه آنها هستیم یا چهره سفید که در جامعه دارد. چهره سفید مثل ایران که عملکردش مشخص هست. هرچند عملکرد ما در ایران برای خودمان مشخص هست. بر اساس یک سری از تحریمها عملکرد ما برای جهان سیاه هست. ارزهای دیجیتال بسیار شفاف هستند. برخلاف نظامهای بانکی که در آنها پول گم میشود، در بحث ارزهای دیجیتال گم کردن مسیر پول سخت هست. اگر برای یک کار تروریستی ارز دیجیتال جا به جا شود. منبع جا به جایی که مشخص شود، با استفاده از فناوریهای کامپیوتری آی پی مشخص میشود و امکان بلاک وجود دارد. در نهایت میتوانند ارزهای دیجیتال در آن مسیر را ممنوع کنند. تا زمانی که تکلیف رمز ارزها و مبدأ و مقصدش مشخص نشود، مسیر رمزارزها ممنوعشدنی نیستند بازگشایی نمیشود.
طالبان هم به سمت ارزهای دیجیتال خواهد رفت
این کارشناس بلاک چین و رمز ارز خاطرنشان کرد: شروع ارزشمندی ارزهای دیجیتال به وبسایت ویکی لیکس و بازارهای زیرزمینی بر میگردد که به این واسطه این دید در حاکمیتها و نهادهای مالی ایجاد شده است که رمزارزها ممنوعشدنی نیستند بازار سیاهی هست اما الزاماً به این صورت نیست. طالبان و تمام جهان به سمت ارزهای دیجیتال خواهند رفت.
طالبان رمزارزها را حرام اعلام می کند؟
نعیمی خواه در پایان گفت: با جریان فناوری نمیتوان مقابله کرد و روند موجود در افغانستان و ظهور طالبان شاید بتواند این روند را کند میکند. سالها امریکا با رمز ارزها جنگید اما در حال حاضر بزرگترین نهادهای مالی امریکا به رمز ارزها پیوستهاند. جنگیدن و متوقف کردن فناوری بلاک چین یا رمز ارزها شدنی نیست و افغانستان در این مسیر حرکت خواهد کرد. در بدترین حالت روند را کند خواهند کرد یا ممکن حرام اعلام کنند. در این شرایط همارزهای دیجیتال زیرزمینی میشود. به ما ایرانیها ثابت شده است که در شرایط تحریم و محدودیت راحتتر از سدها میگذرند. اگر چه روند کند میشود و قراردادهای رسمی معنا ندارد اما به صورت غیررسمی روند افزایش پیدا میکند.
افغانستان چه مسیری را پشت سر گذاشته است؟
در خصوص استفاده از بلاک چین افغانستان مسیر خوبی را پشت سر گذاشته است و در سال ۲۰۱۹، دولت افغانستان با شرکت بلاک چین Fantom Operations برای تکنولوژی بلاک چین با سیستم سلامت و بهداشت قرارداد همکاری امضا کرد. همچنین رویا محبوب، کارآفرین افغانی و مدیر شرکت Digital Citizen Fund که به عنوان یکی از ۱۰۰ شخص پرنفوذ دنیا در سال ۲۰۱۳ لقب گرفت، اعلام کرد که قصد دارد برای گسترش و شناخت هرچه بیشتر بیت کوین، کنفرانسهایی در رمزارزها ممنوعشدنی نیستند این خصوص برگزار کند. همچنین فرشته فروغ، مؤسس و مدیر شرکت Indegogo، کلاسهای کدنویسی زنان در خصوص بلاک چین و بیت کوین را تأسیس کرد. جالب بدانید که بسیاری از زنان افغان به این دلیل که حساب بانکی نداشتند، به بیت کوین و کیف پولهای دیجیتالی روی آوردهاند.
چالشهای استخراج رمزارزها در ایران
بحث ورود به رمزارزها موضوع امروز و دیروز نیست و باوجود موانع و محدودیتهایی که تاکنون در این حوزه وجود داشته است، فعالان این حوزهٔ از استخراج عقبنشینی نکرده و درحال استخراج رمزارزها هستند.
به گزارش ایبِنا، اما طی ماههای اخیر، استخراج بیتکوین بیش از گذشته حاشیه داشته و تلاش برای قانونیشدن فعالیت استخراج رمزارزها از یکسو و تصمیم برای چگونگی برخورد با استخراجکنندگان و تعرفهای که باید برای برق استخراج در نظر گرفته شود از سوی دیگر، مسئولان را واداشته است که بهصورت جدی به قانونگذاری برای این موضوع بپردازند. دربارهٔ این مباحث و نقاط تاریک و روشن استخراج رمزارزها، گفتوگویی با محمد گرکانینژاد ‐ مشاور شرکت ملی انفورماتیک ‐ داشتیم که در زیر میخوانید.
در آغاز، توضیح اجمالی از ماینینگ یا استخراج رمزارزها بفرمایید.
استخراج رمزارز یا ماینینگ موضوعی شناختهشده است که برای فعالان این حوزه نیاز به توضیح چندانی ندارد. برخی از رمزارزها و ازجمله مشهورترین آنها، بیتکوین، بر اساس الگوریتمی طراحی شدهاند و تعداد مشخص و محدودی رمزارز از آن در دنیا وجود دارد که برای دستیابی به آن باید محاسبات نسبتاً سنگینی صورت گیرد. در این نوع رمزارزها، مدیریت متمرکزی وجود ندارد. در مجموع، رمزارز با استقبال جهانی روبهرو شده است.
مجموعهای از فعالیتهای موردنیاز برای ایجاد شرایط لازم برای دستیابی به هریک از این رمزها تحت عنوان (ماینینگ) شکل گرفته است و تجهیزات قابلتوجهی با نیاز به انرژی (برق) وجود دارد. این صنعت بهشدت انرژیمحور و با کاربری مالی و پولی است.
انتقادها از صنعت ماینینگ در کشور کم نیست و فعالان از یکسو و دولت در سویی دیگر نقطهنظرهایی دربارهٔ این صنعت و بخشنامهٔ صادرشده در این خصوص دارند؛ دراینباره توضیح دهید.
بیتردید صنعتگران در هر حوزهای محق هستند نسبت به دستورالعملها و مقررات نقدهایی داشته باشند و بیشک راهکارهایی هم برای رفع این نقدها دارند.
اگرچه در کشور ما صنف فنّاوری اطلاعات وجود دارد که بهصورت نهادینه در چارچوب مقررات نقطهنظرات خود را ارائه میکنند، این رمزارزها ممنوعشدنی نیستند صنعت جدید است و باید متوجه پیچیدگیها و دردسرهای آن باشیم. به همین دلیل، انتقادات در هر سطحی که مطرح شود منطقی است.
بهطورکلی، این بخشنامه و تصویب آن در دولت از منظر اینکه صنعت ماینینگ را به رسمیت شناخته نقطهقوت بزرگی است که نباید فراموش شود، زیرا تا پیش از تصویب و صدور بخشنامه، این صنعت بلاتکلیف بود و امکان وجود برخوردهای سلیقهای در بخشهای مختلف دولت و یا دستگاه قضایی و… نیز وجود داشت.
سروشکلگرفتن و بهرسمیت شناختهشدن این صنعت و فعالان آن تحت یک شرایط مشخص را میتوان مهمترین رمزارزها ممنوعشدنی نیستند نقطهٔ قوت این ابلاغیه عنوان کرد و انتقادها هم در این زمینه طبیعی است. فعالان این حوزه از مسیرهایی که تعبییه شده است علیالقاعده نظرهای خود را اعلام و پاسخهای مناسب را دریافت خواهند کرد.
سیاستهای ایران درحال حاضر دربارهٔ صنعت ماینینگ نسبت به سایر کشورها چگونه است؟
بنچ مارکینگ کار خوبی است ولی باید جامع صورت پذیرد، زیرا عدم جامعیت در مقایسه میتواند باعث شود نتایج مثبت یا منفی باشد و ما را به اشتباه بیندازد، زیرا آمار دستمایهٔ اعدادی است که متناسب با نوع و پسزمینههای مقایسه و جمعبندی دربارهٔ بنچ مارکینگ تغییر مییابد.
بهنظر من، اگر بنا بر مقایسهٔ دقیق و واقعی باشد، نیازمند کارهای تحقیقاتی و فعالیت گروههایی است که مسئول قانونگذاری یا بهرهبرداران در این زمینه هستند؛ مانند وزارتخانهها و نهادهایی که مستقیمتر درگیر این موضوعاند یا دستگاههای صنفی که به این موضوع مرتبط رمزارزها ممنوعشدنی نیستند میشوند جا دارد اقدامات و برنامههای دقیقتری داشته باشند.
البته، اینکه ما صرفاً اعداد و ارقام را با هم مقایسه کنیم بهنظر من شدنی است، اما صرف مقایسهٔ یک یا چند عدد کافی نیست و باید ابعاد دیگری هم دراین خصوص مدنظر قرار گیرد.
اما بهطور معمول، تعدادی از کشورهای منطقه نسبت به صنعت ماینینگ نگاه مثبتی داشته و شرایط و تسهیلات لازم را در اختیار فعالان این صنعت قرار دادهاند و دستهای دیگر نیز در این خصوص سختگیرانه یا محافظهکارانهتر برخورد کردهاند و در عین اینکه ممکن است برخورد جدی نداشته باشند، تسهیلاتی را هم در اختیار آنها نگذاشتهاند. اما، ایران نگاهی بینابین به این صنعت داشته و در مقطعی تکالیف قانونی مشخص نبوده است و در مقطعی دیگر برخی در این حوزه فعالیت کرده و تحت فشارهایی هم قرار گرفتهاند.
اکنون، دولت به این موضوع وارد شده و مقرراتی را نیز تعیین کرده که در مقایسه با برخی کشورها مساوی و از برخی بالاتر است. بهنظر من در شرایط فعلی، بنچمارککردن ایران با سایر کشورها در منطقه نشان از رفتار محافظهکارانهٔ ما دارد که این هم به سیاستهای کلان دولت و دستگاه و وزارتخانههای مختلف بازمیگردد.
بهنظر شما، این شرایط فعالان صنعت ماینینگ را بهسمت مهاجرت و فعالیت در سایر کشورهایی که شرایطی بهمراتب بهتر از ایران در این زمینه دارند سوق نمیدهد؟
بههرحال، وقتی در حوزهای رویکرد سختگیرانه یا محافظهکارانهای انتخاب میشود فعالان ترجیح میدهند در محیطی که راحتترند فعالیت داشته باشند؛ اما، تعداد زیاد ماینر در ایران نشان از این دارد که این سیاستها بهگونهای منفی نبوده که آنها کار را متوقف کنند و از جهتی قانونگذاری نیز در این حوزه درحال شکلگیری و تکمیل مقررات است که باعث تسهیل بیشتری خواهد شد.
اگر در این شرایط فعالان و سیاستگذار (دولت) تعامل را ادامه دهند، شاهد خروج و مهاجرت فعالان این حوزه نخواهیم بود و جای بهبود و پیشرفت نیز در این حوزه وجود دارد. بهنظر من، دولت هم در این حوزه نشان داده است که موضع بسته و غیرقابل تغییری ندارد. اما، اگر نهایتاً سیاست سختگیرانهای تثبیت شود، بهطور حتم شاهد فعالیت ماینرهای ایرانی در کشورهای دیگر خواهیم بود.
یکی از پارادوکسهای مطرحشده از سوی ماینرهای ایرانی بحث ممنوعیت خریدوفروش رمزارزها و درعینحال مجازبودن فرایند استخراج است. بهنظر شما، برای رفع این مشکل باید چه اقدامی انجام شود؟
اینکه ما یک صنعتی داشته باشیم که محصول نهایی صرفاً برای صادرات باشد، از نظر تئوری نشدنی نیست و واقعیت است که دولت به صنعتی مجوز داده است که فقط جنبهٔ صادراتی دارد و نمیتوان این را بهلحاظ نظری تناقض تلقی کرد، اما زمینهٔ استفادهٔ کامل برای محصول نهایی در کشور ایجاد نشده و حمایتهای لازم هم برای استفاده از این محصول صورت نگرفته است اما تناقض بزرگی نیست، زیرا ما میتوانیم محصولی داشته باشیم که بهدلایلی ازجمله دلایل اقتصادی، تنها جنبهٔ صادراتی دارد.
در این زمینه بهنظر من، موضوعات اجتماعی و اقتصادی و شرایط خاص هر کشور در تصمیمگیری دربارهٔ خریدوفروش رمزارزها متفاوت است. این قانون در کشور بازدارندهٔ فراگیرسازی رمزارزها بهویژه بیتکوین در کشور است، اما بهنظر من یک پارادوکس عجیب نیست.
البته، به این نکته نیز باید توجه داشت که ممنوعیت خریدوفروش رمزارزها در کشور از سوی شورای عالی مبارزه با پولشویی بنا بر دغدغههایی که دارد اعلام کرده است و لذا یادآوری میکنم که این محدودیت از سوی بانک مرکزی تعیین نشده و شورای عالی مبارزه با پولشویی بنا بر صلاحدید بهطور مشخص برای مؤسسات مالی اعتباری و صرافیها اعلام کرده و تا زمانی که خود این مرجع تصمیمی دراینباره نگیرد، محدودیتها همچنان برقرار است.
یکی از جنبههای مهم در استخراج رمزارز برق و انرژی است و قیمت برق و تعرفهٔ برق برای ماینرها بسیار اهمیت دارد. دولت تاکنون برای رفع مشکل برق چه اقدامی انجام داده است؟
دراین بخش، موضوع از بخش مالی و پولی خارج میشود و از جنس مستقیم نظام پولی نیست، بهدلیل اینکه بحث انرژی و برق موضوعی صنعتی است و اگر مشکلی ایجاد شود، حتی جنبهٔ امنیتی خواهد داشت. اما بهنظر من، این بخش جایی است که امکان بهینهسازی با درک متقابل دو طرف وجود دارد.
در این بخش، امکان مذاکره و بهینهسازی وجود دارد و باید دولت و دستگاههای متولی صنعت با فعالان و ماینرها صحبت کنند و به یک فرمول بهینه و متناسب با شرایط دو طرف برسند.
دیدگاه شما