آشنایی با الگوهای قیمتی در تجزیه و تحلیل تکنیکال
در تجزیه و تحلیل تکنیکال ، تغییرات روند صعودی و نزولی اغلب توسط الگوهای قیمت مشخص می شود. اگر بخواهیم تعریفش کنیم ، الگوی قیمت یک پیکربندی قابل تشخیص از حرکت قیمت است که با استفاده از یک سری خطوط روند و / یا منحنی ها مشخص می شود. هنگامی که یک الگوی قیمت سیگنالی از تغییر جهت روند باشد ، به عنوان الگوی بازگشت یا ریورسال (reversal pattern) شناخته می شود. یک الگوی ادامه دهنده (continuation pattern) هنگامی رخ می دهد که روند بعد از یک مکث کوتاه در مسیر فعلی خود ادامه یابد. تحلیلگران تکنیکال مدتهاست که از الگوهای قیمت برای بررسی حرکات جاری و پیش بینی حرکات آینده بازار استفاده می کنند.
خطوط روند (Trendlines) در تحلیل تکنیکال
از آنجا که الگوهای قیمت با استفاده از یک سری خطوط / یا منحنی ها مشخص می شوند ، درک خطوط روند و دانستن نحوه ترسیم آنها مفید است. خطوط روند (Trendlines) به تحلیلگران تکنیکال کمک می کند مناطق پشتیبانی (support) و مقاومت (resistance) را در نمودار قیمت مشخص کنند. خطوط روند خطوط مستقیمی هستند که با اتصال یک سری قله های نزولی (افزایش ها) یا فرورفتگی های صعودی (کاهش ها) در نمودار ترسیم می شوند. خط روندی که به سمت بالا حرکت می کند یا خط روند صعودی ، در جایی اتفاق می افتد که قیمت ها (higher high) و (higher low) را تجربه می کنند. خط روند صعودی با اتصال به کف صعودی ترسیم می شود. برعکس ، یک روند که دارای زاویه ای رو به پایین باشد ، یک خط روند نزولی نامیده می شود ، و این مورد در شرایطی اتفاق می افتد که قیمت ها سطح (lower high) و (lower low) را تجربه می کنند.
بسته به این که چه بخشی از نوار قیمت برای اتصال نقاط” استفاده شود ، روندهای مختلف از نظر ظاهری متفاوت خواهند بود. در حالی که نظرات مختلفی در مورد اینکه از کدام قسمت از نوار قیمت باید استفاده شود وجود دارد ، بدنه کندل بار – و نه فتیله های نازک در بالا و زیر بدنه شمع – غالباً نمایانگر جایی است که اکثر حرکات قیمت در آنجا اتفاق افتاده است و بنابراین ممکن است نقاط دقیق تری را برای ترسیم خط روند ارائه دهد ، به خصوص در نمودارهای بین روزی که نقاط دور افتاده” (نقاط داده که خارج از محدوده عادی” قرار دارند) ممکن است در آن وجود داشته باشند. در نمودارهای روزانه ، نمودارها اغلب از قیمت های بسته شدن (closing price) به جای اوج یا کف ، برای ترسیم خط روند استفاده می کنند ، زیرا قیمت های بسته شدن نماینده معامله گران و سرمایه گذارانی است که مایل به نگه داشتن یک موقعیت یک شبه یا طی آخر هفته یا تعطیلات بازار هستند. خطوط روند دارای سه یا چند نقطه ، به طور کلی معتبرتر از مواردی هستند که فقط بر اساس دو نقطه ایجاد شده اند.
۱ – روند صعودی در شرایطی اتفاق می افتد که قیمت ها در حال ایجاد (higher high) و (higher low) باشند. خطوط روند صعودی حداقل دو تا از کف ها را به هم متصل می کنند و سطح پشتیبانی پایین تر از قیمت را نشان می دهند.
۲ – روند نزولی در شرایطی اتفاق می افتد که قیمت ها در حال ایجاد (lower high) و (lower low) باشند. خطوط روند نزولی حداقل دو مورد از اوج ها را به هم متصل می کنند و سطح مقاومت بالاتر از قیمت را نشان می دهند.
۳ – (Consolidation) یا بازار جانبی (sideways market) ، در جایی اتفاق می افتد که قیمت بین یک دامنه افزایش و کاهش ، بین دو خط روند موازی و اغلب افقی در حال نوسان باشد.
الگوهای ادامه دهنده (Continuation Patterns)
الگوی قیمتی که نشانگر وقفه موقت از یک روند موجود است ، به عنوان یک الگوی ادامه دهنده شناخته می شود. یک الگوی ادامه دهنده را می توان به عنوان یک توقف در طول روند غالب تصور کرد – زمانی که گاوها در طی روند صعودی مکث می کنند ، یا وقتی خرس ها برای یک لحظه در روند نزولی استراحت می کنند. در حالی که الگوی قیمت در حال شکل گیری است ، هیچ راهی برای حدس این که روند ادامه خواهد یافت یا بازگشتی اتفاق می افتد وحود ندارد. به همین ترتیب ، باید هنگام استفاده از خطوط روند برای ترسیم الگوی قیمت به این که شکست قیمت بالاتر یا پایین تر از منطقه ادامه دهنده اتفاق می افتد ، توجه داشته باشید . تحلیلگران تکنیکال معمولاً توصیه می کنند تا زمانی الگوهای قیمتی مثلث (triangle) که بازگشت تأیید نشده باشد ، تصور کنید که روند ادامه خواهد داشت. به طور کلی ، هرچه الگوی قیمت بیشتر طول بکشد و حرکت قیمت در این الگو بزرگ تر باشد ، به محض شکسته شدن قیمت بالاتر یا پایین تر از منطقه ادامه دهنده، حرکت بیشتر می شود.
اگر قیمت در روند خود ادامه یابد ، الگوی قیمت به عنوان الگوی ادامه دهنده (continuation pattern) شناخته می شود. الگوهای ادامه دهنده معمول عبارتند از:
الگوی پرچم سه گوش (Pennant) ، که با استفاده از دو خط روند همگرا ترسیم شده است
الگوی پرچم (Flag) ، که با دو خط روند موازی ترسیم شده است
الگوی کنج (Wedge) ، که با دو خط روند همگرا ، که در آن هر دو زاویه ای به بالا یا پایین دارند ترسیم شده است
الگوی پرچم سه گوش (Pennant)
الگوهای پرچم سه گوش با دو خط روند ترسیم می شوند که در نهایت به هم می رسند. یکی از ویژگی های اصلی الگوهای پرچم سه گوش این است که خط روند به دو جهت حرکت می کند – یعنی یکی در روند نزولی و دیگری در روند صعودی حرکت می کند. شکل ۱ نمونه ای از یک پرچم سه گوش را نشان می دهد. غالباً ، در هنگام شکل گیری الگوی پرچم سه گوش ، حجم معاملات کاهش می یابد و هنگام خروج قیمت از الگو حجم معاملات افزایش می یابد.
نمودار قیمت قرارداد آتی ۱ دقیقه ای e-mini Russell 2000 که الگوی قیمت پرچم سه گوش ادامه دهنده را نشان می دهد. منبع: TradeStation.
الگوی پرچم (Flag)
الگوهای پرچم با استفاده از دو خط روند موازی ساخته می شوند که می توانند شیب صعودی ، شیب نزولی یا جانبی (افقی) داشته باشند. به طور کلی ، پرچمی که دارای شیب صعودی است به عنوان وقفه در یک بازار با روند نزولی ظاهر می شود. پرچمی با شیب نزولی و رو به پایین ، وقفه ای را در طی یک بازار روند صعودی نشان می دهد. به طور معمول ، تشکیل پرچم با دوره ای از کاهش حجم معاملات همراه است ، و با خارج شدن قیمت از الگوی پرچم ، حجم معاملات مجددا به حالت قبل از الگو بازمی گردد.
الگوی کنج (Wedge)
الگوهای کنج شبیه به الگوی پرچم سه گوش هستند زیرا با استفاده از دو خط روند همگرا ترسیم می شوند. با این حال ، ویژگی اصلی الگوی کنج این است که هر دو خط روند در حال حرکت در یک جهت هستند ، یا به سمت بالا و صعودی یا به سمت پایین و نزولی. الگوی کنجی که زاویه ای به سمت پایین دارد ، وقفه ای را در طول روند صعودی نشان می دهد. کنجی که زاویه ای به سمت بالا دارد ، وقفه موقتی را در طی سقوط بازار نشان می دهد. همانند الگوهای پرچم سه گوش و پرچم ، میزان معمول حجم در هنگام شکل گیری الگوی کنج نیز کاهش می یابد ، حجم معاملات تنها در صورت شکسته شدن قیمت بالاتر یا پایین تر از الگوی کنج افزایش می یابد
الگوی مثلث (Triangle)
الگوهای مثلث از محبوب ترین الگوهای نمودار مورد استفاده در
تحلیل تکنیکال هستند زیرا آنها در مقایسه با سایر الگوها به دفعات در نمودارهای مختلف شکل می گیرند. سه الگوی متداول مثلث شامل مثلث های متقارن (symmetrical triangles)، مثلث های صعودی (ascending triangles) و مثلث های نزولی (descending triangles) هستند. شکل گیری این الگوهای نمودار می توانند از دو هفته تا چند ماه ادامه داشته باشند.
الگوهای مثلث های متقارن (symmetrical triangles) وقتی اتفاق می افتند که دو خط روند به یکدیگر نزدیک می شوند و فقط نشان می دهند که احتمال وقوع یک شکست وجود دارد – و جهت را نشان نمی دهند و فقط زمانی که یکی از خطوط بالا یا پایین عبور کرد و شکست تایید شد باید مطابق روند ایجاد شده تصمیم معاملاتی را گرفت. الگوی مثلث های صعودی (ascending triangles) دارای خط روند افقی در بالا و یک خط روند صعودی در پایین مثلث است و نشان می دهد که به احتمال زیاد شکست قیمت به سمت پایین مثلث اتفاق می افتد ، در حالی که مثلث های نزولی (descending triangles) دارای یک خط روند افقی در پایین و یک خط روند نزولی در بالای مثلث هستند که نشان می دهد به احتمال زیاد شکست قیمت به سمت پایین مثلث اتفاق خواهد افتاد. بزرگی شکست ها به سمت بالا (breakouts) یا شکست ها به سمت پایین (breakdowns) معمولاً برابر با ارتفاع سمت چپ عمودی مثلث است ، همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است.
الگوی فنجان و دسته (Cup and Handles)
فنجان و دسته یک الگوی ادامه دهنده صعودی است که در آن روند صعودی متوقف شده است ، اما با تایید این الگو ادامه خواهد یافت. قسمت فنجان” الگو باید به شکل U” باشد که بیشتر شبیه به انحنای کف یک کاسه یا فنجان است بنابراین نباید به شکل V” با اوج های برابر در هر دو طرف فنجان باشد. دسته” در سمت راست فنجان به شکل یک پولبک (pullback) کوتاه که شبیه به الگوی نمودار پرچم یا پرچم سه گوش است ، شکل می گیرد. پس از تکمیل این الگو ، دارایی مورد نظر ممکن است به سطوح جدید صعود کند و به سقف های جدید دست باید و روند خود را از از قسمت بالاتری ادامه دهد. یک الگوی فنجان و دسته در شکل زیر نشان داده شده است.
الگوی فنجان و دسته با نقاط (Buy Point) و (Stop Loss) منبع: TradingView.com
الگوهای بازگشت یا ریورسال (Reversal Patterns)
الگوی قیمتی که نشانگر تغییر در روند غالب است به عنوان یک الگوی بازگشت شناخته می شود. این الگوها نشانگر دوره هایی است که از قدرت گاوها یا خرس ها کاسته شده است. با شکل گیری این الگو ، روندی که از قبل ایجاد شده متوقف می شود و سپس به مسیر جدیدی که از سمت مخالف (گاو یا خرس) قدرت گرفته است وارد می شود. به عنوان مثال ، یک روند صعودی که توسط خریداران مشتاق یا گاوها پشتیبانی می شود ، می تواند با یک الگوی بازگشتی متوقف شود ، که فشار هر دو گاو و خرس را نشان می دهد ، و در نهایت خرس ها یا فروشندگان برنده می شوند و این منجر به تغییر روند به نزولی می شود. بازگشت های قیمت که در سقف بازار اتفاق می افتند به عنوان الگوهای توزیعی (distribution patterns) شناخته می شوند ، در این شرایط دارایی مورد معامله در بازار با اشتیاق بیشتری نسبت به میزان خریداری شده به فروش می رسد. در مقابل ، بازگشت های قیمتی که در کف بازار اتفاق می افتند به عنوان الگوهای ذخیره (accumulation patterns) شناخته می شوند ، در این شرایط دارایی مورد معامله در بازار فعال تر از هنگام فروش خریداری می شود. همانند الگوهای ادامه دهنده ، هر چه شکل گیری این الگو بیشتر طول بکشد و حرکت قیمت در این الگو بزرگتر باشد ، به محض شکست قیمت به بالا ، احتمال ایجاد حرکت بزرگتری وجود دارد.
هنگامی که قیمت پس از وقفه ای بازمی گردد ، الگوی قیمت به عنوان الگوی بازگشت (reversal pattern) شناخته می شود. نمونه هایی از الگوهای معمول بازگشت عبارتند از:
الگوی سر و شانه (Head and Shoulders) ، نشان دهنده دو حرکت کوچک تر قیمت است که دو طرف یک حرکت بزرگ تر را در بر گرفته است
الگوی سقف دوقلو (Double Tops) ، نمایانگر یک موج افزایشی قیمت کوتاه مدت است که پس از آن یک موج دیگر در تلاش برای شکست مقاومت موج قبلی ناکام می ماند
الگوی کف دوقلو (Double Bottoms) ، نشان دهنده یک موج کاهشی قیمت است که پس از آن یک موج کاهشی دیگر در تلاش برای شکستن حمایت موج قبلی ناکام می ماند.
الگوی سر و شانه (Head and Shoulders)
الگوهای سر و شانه ها می توانند در سقف یا کف بازار شکل بگیرند ، این الگو شامل سه موج (قله یا یک فرورفتگی) است : یک موج اولیه ، که با موج دوم که از موج اولی بزرگ تر است ادامه پیدا می کند و در نهایت با یک موج سوم که از موج دوم کوچک تر است و مشابه موج اول است تکمیل می شود. روند صعودی که توسط الگوی اوج سر و شانه قطع می شود ، ممکن است بازگشت روند را تجربه کند ، و در نتیجه به روند نزولی تغییر کند. برعکس ، روند نزولی که منجر به الگوی سر و شانه (یا یک سر و شانه های مع) شود ، احتمالاً بازگشت روند به سمت صعودی را تجربه خواهد کرد. خطوط روند افقی یا کمی شیب دار را می توان با اتصال کف ها یا سقف ها ، و قله ها و فرورفتگی هایی که بین سر و شانه ها وجود دارد ، ترسیم کرد ، همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است. در حین تکمیل الگو ، پس از شکسته شدن قیمت در بالا (در الگوی سر و شانه ها در کف) یا پایین (در الگوی سر و شانه ها در اوج) خط روند ، ممکن است حجم معاملات کاهش یابد.
الگوی کف سر و شانه ها در نمودار روزانه ULTR ، که در اینجا با یک خط افقی نشان داده شده است که سطح مقاومت را نشان می دهد. پس از شکسته شدن ، بازگشت بازار نشان داده می شود. منبع: TradeStation.
الگوی سقف دوقلو (Double Tops)
الگوی کف و سقف دوقلو نشان دهنده مناطقی است که بازار دو تلاش ناموفق برای شکستن سطح پشتیبانی یا مقاومت داشته است. در مورد سقف دوقلو ، که اغلب مانند حرف M به نظر می رسد ، فشار اولیه تا رسیدن به سطح مقاومت ، همراه با تلاش دومی که پس از آن ایچاد شده و شکست خورده دیده می شود و در نتیجه بازگشت روند اتفاق می افتد. از طرف دیگر ، کف دوقلو مانند حرف W ظاهر می شود و هنگامی رخ می دهد که قیمت سعی کند از سطح پشتیبانی قبلی گذر کند ولی در این کار موفق نمی شود و برای بار دوم نیز تلاش ناموفقی برای ورود به سطح پشتیبانی خواهد داشت. این امر اغلب منجر به بازگشت روند می شود ، همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است.
الگوی کف و سقف سه قلو (Triple tops and bottoms) الگوهای بازگشتی هستند که به اندازه الگوهای سر و شانه ها و یا سقف دوقلو یا کف دوقلو چندان متداول نیستند. اما ، آنها نیز به روشی مشابه عمل می کنند و می توانند یک سیگنال تجاری قدرتمند برای بازگشت روند باشند. این الگوها زمانی شکل می گیرند که قیمت سه بار سطح حمایت یا مقاومت مشابه را آزمایش می کند و قادر به شکستن آن نیست.
الگوی کف سر و شانه ها در نمودار روزانه ULTR ، که در اینجا با یک خط افقی نشان داده شده است که سطح مقاومت را نشان می دهد. پس از شکسته شدن ، بازگشت بازار نشان داده می شود. منبع: TradeStation.
شکاف ها (Gaps)
شکاف ها هنگامی رخ می دهند که بین دو دوره معاملاتی فضای خالی وجود داشته باشد که ناشی از افزایش یا کاهش قابل توجه قیمت است. به عنوان مثال ، یک سهم ممکن است در یک روز معاملاتی در قیمت $ ۵٫۰۰ بسته شود و بعد از درآمدهای مثبت ، با اختلاف قیمت ۷٫۰۰ دلار بازگشایی شود. سه شکاف اصلی وجود دارد: شکاف های گسست (Breakaway gaps) ، شکاف های فرار (runaway gaps) و شکاف های خستگی (exhaustion gaps) . شکاف های گسست در آغاز یک روند شکل می گیرند ، شکاف های فرار در وسط یک روند شکل می گیرند و شکاف های خستگی نشان از پایان قریب الوقوع یک روند دارند.
نتیجه گیری
الگوهای قیمت اغلب وقتی پیدا می شوند که قیمت دچار وقفه می شود و به اصطلاح استراحت می کند” ، و نشانگر مناطقی است که می توانند منجر به ادامه یا بازگشت روند غالب شوند. خطوط روند در شناسایی این الگوهای قیمت مهم هستند که می توانند در قالب هایی مانند پرچم (flags) ، پرچم های سه گوش (pennants) و سقف دوقلو (double tops) ظاهر شوند. حجم معاملات در این الگوها نقش مهمی ایفا می کند ، حجم اغلب در هنگام شکل گیری الگو کاهش می یابد ، و با شکست قیمت از الگو افزایش می یابد. تحلیلگران تکنیکال اغلب برای پیش بینی حرکات قیمت آینده ، از جمله ادامه روند و بازگشت ، الگوهای قیمت را دنبال می کنند.
تحلیل تکنیکال 7 (الگوی مثلث)
امروز قصد داریم به معرفی الگوی مثلث که یک نمونه از الگوهای نموداری در بازار ارزهای دیجیتال است، بپردازیم.
انواع الگوهای مثلث
الگوی قیمتی مثلث سه نوع دارد که عبارت اند از:
- الگوی مثلث کاهشی
- الگوی مثلث افزایشی
- الگوی مثلث متقارن
الگو های مثلث هم از نوع الگو های بازگشتی و هم از نوع الگو های ادامه دهنده میباشند؛ به عبارتی در استفاده از این الگو در هرنوعی از آن امکان بالا و پایین رفتن قیمت وجود دارد و فقط درصد احتمال آنها فرق دارد.
در نوشتن این مقاله از نوشته های بولکوفسکی استفاده شده است و تمامی اعداد و ارقام در نتیجه بررسی هزاران نوع از این الگو ها در نمودار های مختلف میباشد که امروز در اختیار ما قرار گرفته اند.
اعتبار الگوها
در تایید اعتبار الگو های مثلثی که از دو خط تشکیل شده اند اولین مورد تعداد برخورد های بیشتر میباشد (این تعداد باید دو یا بیشتر از آن باشند)، مورد دوم پر بودن فضای داخلی این الگو میباشد. این به معنی آن است که تعداد برخورد ها باید بالا باشد و قیمت در فضای درون این مثلث ها باید در نوسان باشد و آن را به نوعی پر کند و اگر قیمت به سمت یکی از خط های الگو تمایل داشت به معنی تشخیص اشتباه الگو میباشد و این الگو اعتبار ندارد.
یکی دیگر از مواردی که الگو را معتبر تر میسازد طولانی تر و بلند تر بودن مثلث میباشد. مورد دیگری که میتوانیم به آن اشاره بکنیم حجم معاملات میباشد؛ در الگو مثلث در ابتدا حجم معاملات زیاد است ولی این مقدار شروع به کم شدن و کم شدن تا رسیدن به انتهای الگو میکند. این تغییر حجم به الگوی مثلثی ما اعتبار میدهد و همچنین در شکسته شدن الگو به هر سمتی اگر حجم معاملات شروع به افزایش بکند نشان از قدرتمند تر بودن الگو میباشد هرچند که در وجود داشتن این مورد آخر الزامی نیست.
سخت نگیرید!
نکته ای که باید توجه کنید این است که در برخورد های الگو به خطوط بالایی و پایینی تعداد مهم است و پر کردن نمودار و خطوط الگو همانند مقاومت و حمایت عمل میکنند ولی این برخورد ها حتما نباید به صورت دقیق باشد و برخورد صورت گیرد، بلکه اگر قیمت نزدیک این خطوط هم بشود به معنی تشکیل الگوی مثلثی خواهد بود.
رسیدن به هدف
در شکسته شدن این الگو های مثلثی قمیت به اندازه ارتفاع مثلث تشکیل شده به سمت هدف پیش میرود و این پیش رفتن در هر نوع از الگوی مثلثی با درصد احتمال های متفاوت خواهد بود.
اطمینان بازار
برای هرچه مطمئن تر بودن در معامله های خود در استفاده از این الگو باید به این موضوع که “در مسیر بازار معامله کنید” دقت بیشتری بکنید و زمانی که الگو در روند صعودی رو به بالا شکسته شد و یا الگو در روند نزولی بازار رو به پایین شکسته شد وارد معامله شوید. مورد دیگر نیز این است که در شکسته شدن الگو های مثلثی به مقاوت ها و حمایت های معتبر قدیمی تر توجه کنید تا بتوانید معامله های مطمئن تری داشته باشید.
در ادامه به بررسی جداگانه این الگو ها میپردازیم.
الگوی مثلث افزایشی
این نوع از الگو از یک خط افقی و یک خط صعودی با شیب مثبت تشکیل شده است، خط افقی در این الگو خط بالایی و خط صعودی نیز خط پایینی میباشد. در این نوع از الگو احتمال شکسته شدن الگو و صعود به بالا در آن 70% و احتمال شکسته شدن رو به پایین و سقوط قیمت 30% میباشد همانند شکل زیر:
همه چیز راجع به الگو های مثلث کاهشی و افزایشی و متقارن
این الگو میتواند در هر نوع از روند چه صعودی و چه نزولی قابل تشکیل شدن میباشد و درصد خطای آن چیزی در حدود 12% میباشد و ضمنا در این الگو در 50% مواقع الگو پس از شکست به قیمت خود پولبک (برگشت به قیمت اولیه) میزند.
الگوی مثلث کاهشی
در این نوع الگو خط پایینی یک خط افقی بوده و خط بالایی یک خط نزولی با شیب منفی میباشد، احتمال شکسته شدن این الگو به سمت بالا در حدود 40% و شکسته شدن رو به پایین آن حدود 60% میباشد که در شکل زیر مشاهد میکنید:
همه چیز راجع به الگو های مثلث کاهشی و افزایشی و متقارن
این الگو نیز هم در روند های نزولی و هم در روند های صعودی تشکیل میشود. برای محاسبه درصد خطای این الگو برعکس الگوی افزایشی مجبور به دسته بندی میباشیم چرا که این درصد ها در هر شرایط متفاوت از هم خواهند بود.
- روند صعودی؛ شکست رو به بالا
- روند نزولی؛ شکست رو به بالا
- روند صعودی؛ شکست رو به پایین
- روند نزولی؛ شکست رو به پایین
در هر یک از شرایط بالا درصد خطاهای متفاوت و شانس های متفاوتی برای رسیدن به هدف وجود دارد که در زیر به شرح آنها پرداخته ایم:
1. احتمال 7% خطا وجود دارد و شانس به هدف 84% میباشد.
2. احتمال 9% خطا وجود دارد و شانس به هدف 61% میباشد.
3. احتمال 16% خطا وجود دارد و شانس به هدف 54% میباشد.
4. احتمال 11% خطا وجود دارد و شانس به هدف 50% میباشد.
الگوی مثلث متقارن
در این نوع از الگو خطوط تشکیل دهنده دو خط که یکی صعودی و یکی نزولی میباشند نقش خطوط حمایت و مقاومت را ایفا میکنند. در این نوع از الگو که ضعیف تر از دو مورد دیگر است احتمال بالا و یا پایین رفتن قیمت بعد از شکسته شدن الگو تقریبا 50% به 50% میباشد.
همه چیز راجع به الگو های مثلث کاهشی و افزایشی و متقارن
همچنین درصد خطای این الگو در حدود 12% میباشد و شانس رسیدن به هدف نیز چیزی در حدود 50% میباشد که همه ی این موارد باعث شده است که این نوع از الگوی مثلثی ضعیف عمل کند و معیار چندان مناسبی نباشد.
کلام آخر
الگو های مثلثی یکی از رایج ترین نوع از الگو ها میباشند که میتوانید از آنها در انواع نمودار ها بهره بجویید و به عنوان ابزار تشخیص حرکات بازار از آن استفاده بکنید.
الگوهای قیمتی ادامه دهنده؛ پترن های کلاسیک
الگوی مثلث افزایشی حالتی از تغییرات قیمت است که قیمت هر بار در صعودهایش در محدوده ای از مقاومت متوقف می شود در حالی که پس از بازگشت از این محدوده مقاومت هر بار به دره یا کمینه قبل از خود نمی رسد. امتداد خطوط پایینی در اتصال به مقاومت بالایی، الگویی می سازد که نشان دهنده آغاز یک حرکت قوی بازار می باشد. تغییرات قیمت معمولا خط مقاومت در این الگو را می شکند و می توان انتظار داشت که به اندازه قاعده اولین حرکت داخل مثلث افزایشی بازار در جهت بالایی افزایش داشته باشد. این الگو معمولا بعد از یک روند افزایشی به وجود می آید با اینکه هیچ الزامی به این روند افزایشی نمی باشد.
الگوی مثلث کاهشی حالتی از تغییرات قیمت است که قیمت هر بار در نزول هایش در محدوده ای از حمایت متوقف می شود در حالی که پس از بازگشت از این محدوده حمایت هر بار به قله یا بیشینه قبل از خود نمی رسد. امتداد خطوط بالایی در اتصال به مقاومت پایینی، الگویی می سازد که نشان دهنده آغاز یک حرکت قوی بازار می باشد. تغییرات قیمت معمولا الگوهای قیمتی مثلث (triangle) خط حمایت در این الگو را می شکند و می توان انتظار داشت که به اندازه قاعده اولین حرکت داخل مثلث کاهشی بازار در جهت پایینی کاهش داشته باشد. این الگو معمولا بعد از یک روند کاهشی به وجود می آید با اینکه هیچ الزامی به این روند کاهشی نمی باشد.
اصول استفاده ازالگوی مثلث متقارن Symmetrical Triangles
مثلث متقارن یا همسان الگویی دیگر از خانواده مثلث ها می باشد که معمولا بعد از یک روند کاهشی یا افزایشی به وجود می آید گرچه هیچ الزامی برای این مورد وجود ندارد. در این الگو حرکات صعودی و نزولی داخل الگو به حمایت ها یا مقاومت های قبل از خود نمی رسند به همین جهت امتداد این خطوط مثلثی متقارن را ایجاد می کند. با شکسته شدن امتداد نقاط به هم متصل شده بالایی و پایینی در الگو می توان انتظار داشت موج جدید به اندازه فاصله اولین قاعده درونی مثلث پیش روی داشته باشد.
اصول استفاده ازالگوی مثلث افزایشی و کاهشی غیر متقارن Reverse Symmetrical Triangles Patern
الگوی مثلث افزایشی و کاهشی غیر متقارن؛ الگویی می باشد که امتداد خطوط بیشینه و کمینه قیمت مثلثی واگرا را تشکیل می دهد و حداقل سه بار قیمت باید با هر کدام از خطوط بالایی و پایینی برخورد کرده باشد. این الگو معمولا در بازار مبادلات ارز کمیاب می باشد. معمولا این الگو بعد از یک روند تشکیل می شود با اینکه هیچ الزامی به این مورد نیست. حد سود این الگو همانگونه که در شکل دیده می شود به اندازه فاصله آغاز روند قبلی تا نقطه تشکیل الگو می باشد که انتظار داریم با شکسته شدن یکی از امتداد ها، بازار به همین فاصله حرکت کند.
اصول استفاده ازالگوی پرچم Flag Patern
الگوی پرچم از امتداد اتصال محدوده ای از تغییرات قیمت در میانه یک روند به وجود می آید که شیبی کم و خلاف جهت روند قبل از خود دارد. این الگو معمولا مدت زمان زیادی پایدار نمی ماند و خیلی زود شکسته می شود. با شکسته شدن امتداد خطوط الگو بازار به اندازه ابتدای روند قبلی تا نقطه آغاز اولین موج الگوی پرچم پیش روی دارد.
اصول استفاده ازالگوی پرچم سه گوش Pennant Patern
الگوی پرچم سه گوش مانند الگوی پرچم در میانه یک روند تشکیل می شود با این تفاوت که اتصال خطوط بیشینه و کمینه در داخل الگو موازی نبوده و متقارن می باشند. شیب اتصال خطوط بیشینه و کمینه در این الگو حتما باید زیاد باشد و قبل از آن حتما روند با شیب زیاد داشته باشیم در غیر این صورت یک الگوی مثلث افزایشی را تشخیص داده ایم. در این الگو دو هدف قیمتی داریم، هدف اول مانند شکل اندازه قاعده اولین حرکت تصحیحی داخل الگو می باشد و حد سود دوم به اندازه فاصله آغاز روند صعودی قبلی تا نقطه تشکیل الگو می باشد که با شکسته شدن یکی از خطوط بالایی و پایینی الگو انتظار داریم قیمت پیش روی کند.
اصول استفاده ازالگوی گوه Wedge- Ascending & Descending Patern
الگوی گوه کاهشی یا افزایشی جزو الگوهایی می باشد که حتما باید در امتداد روند تشکیل شود. اگرچه جهت تشکیل گوه کاهشی یا افزایشی می تواند هم راستا با روند قبل از خود نباشد اما اگر هم راستا باشد درجه اطمینان و اهمیت بیشتری الگو پیدا می کند. در الگوی گوه افزایشی شیب خط امتداد بالایی نقاطی که به هم متصل می شوند باید حتما کمتر از شیب خط پایینی باشد و در گوه کاهشی، شیب خط امتداد پایینی نقاطی که به هم متصل می شوند باید حتما کمتر از شیب خط بالایی باشد. در دو حالت گوه کاهشی و افزایشی باید امتداد دو خط بالایی و پایینی در نهایت به یکدیگر برسند و حالت واگرایی نداشته باشند. در این الگو دو حد سود تعریف می شود. هدف قیمتی حد سود اول به اندازه برابر با اولین حرکت تصحیح قیمت در داخل الگو می باشد که با شکسته شدن یک امتداد انتظار داریم. هدف قیمتی حد سود دوم نیز به اندازه برابر فاصله آغاز روند قبلی تا نقطه تشکیل الگو با شکسته شدن یکی از امتدادها را می توان انتظار داشت.
اصول استفاده ازالگوی مستطیل Rectangle Patern
الگوی مستطیل بعد از یک روند کاهشی یا افزایشی تشکیل می شود که امتداد خطوط بیشینه و کمینه درون آن موازی- افقی بوده و تشکیل یک مستطیل فرضی را می دهد. حداقل دو بار قیمت ها باید به امتداد خطوط بالایی و پایینی در این الگو برخورد کرده باشد. برای حد سود انتظار داریم بعد از شکسته شدن خط بالایی در روند افزایشی و خط پایینی در روند کاهشی هدف قیمتی جدید به اندازه فاصله درونی دو خط موازی درون الگو پیش روی نماید.
الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال بورس
اگر بخواهیم الگوی مثلث در بورس را بهدرستی درک کنیم، باید کمی از تئوری پسزمینه آن بدانیم. تحلیلگران تکنیکال روند بازار را به ۳ حالت تقسیم میکنند: روند صعودی، روند نزولی و روند خنثی. وقتی روند قیمتی سهمی عوض میشود (مثلا روند نزولی تمام میشود و قیمت سهم میخواهد روندی صعودی در پیش بگیرد) معمولا شاهد تشکیل «الگوهای برگشتی» در نمودار قیمت سهام هستیم. اما از دیدگاه تحلیل تکنیکال، قیمت سهام در یک روند مشخص (چه نزولی و چه صعودی) معمولا رشد مداوم ندارد، بلکه همراه با افتوخیز و استراحت و اصلاح قیمتی و زمانی است. در این بازهها که قیمت سهم اصطلاحا استراحت میکند، معمولا با تشکیل الگوهای ادامهدهنده مواجه خواهیم شد که الگوی مثلث نوعی از همین الگوهای ادامهدهنده است.
نکته یک: روی هم رفته ۲ نوع الگو داریم: الگوهای برگشتی و الگوهای ادامهدهنده. الگوی مثلث هم یکی از انواع الگوهای ادامهدهنده به حساب میآید.
نکته ۲: وقتی میگوییم نمودار سهم الگوی مثلث تشکیل داده، انتظار کلیمان این است (که اگر تحلیلمان درست باشد) قیمت سهم پس از تکمیل الگوی مثلث به روند قبلی خودش ادامه بدهد. یعنی اگر قیمت سهم در حال کاهش بوده، بعد از تکمیل الگوی مثلث به کاهش ادامه بدهد و اگر در حال افزایش بوده، بعد از این الگو باز هم افزایش پیدا کند.
الگوی مثلث چگونه رسم میشود؟
از نظر فنی، الگوی مثلث زمانی تشکیل میشود که قیمت سهام نمیتواند کف یا سقف جدیدی تشکیل بدهد و برای مدتی بین دو محدوده نوسان میکند. برای رسم الگوی مثلث کافی است در نمودار سهم، سقفهای قیمتی اخیر را به یکدیگر وصل کنیم تا خط روند نزولی موقت را داشته باشیم. این خط روند در واقع ضلع بالایی مثلث را تشکیل میدهد. اگر همین کار را با کفهای قیمتی اخیر انجام بدهیم، ضلع پایین مثلث را به دست خواهیم آورد.
انواع الگوی مثلث در بورس چیست؟
الگوی مثلث انواع بسیار متنوعی میتواند داشته باشد. بهویژه که با پیشرفت روش تحلیل تکنیکال و پیدایش انواعواقسام استراتژیهای معاملاتی، تحلیلگران تکنیکال به جزئیات هرچه بیشتری در نمودار قیمت توجه میکنند الگوهای قیمتی مثلث (triangle) و الگوها را به گروههای هرچه بیشتری تقسیم میکنند. اما در اینجا میخواهیم چهار نوع الگوی مثلث را بررسی کنیم که احتمالا بیشترین کاربرد را دارند:
- الگوی مثلث متقارن
- الگوی مثلث افزایشی یا بالارونده
- الگوی مثلث کاهشی یا پایینرونده
- الگوی مثلث پهنشونده
الگوی مثلث متقارن یا The Symmetrical Triangle Pattern
الگوی مثلث متقارن، همانطور که از اسمش پیداست، زمانی روی نمودار ظاهر میشود که خط روند بالا و خط روند پایین، شکلی شبیه به یک مثلث متساویالساقین میسازند که بهنوعی تقارن دارد. تفاوت الگوی متقارن با الگوهای دیگر در این است که به هیچ طرف (بالا یا پایین) متمایل نیست و میشود گفت حالتی طبیعی و متعادل دارد. هرچند همانطور که قبلا اشاره کردیم، الگوی مثلث یک الگوی ادامهدهنده است و بیشتر اوقات قیمت سهم همان روندی را در پیش میگیرد که قبل از تشکیل الگوی مثلث داشته. مثلا اگر قبل از تشکیل الگوی مثلث قیمت سهم صعودی بوده، معمولا قیمت سهم ضلع بالای مثلث (خط روند نزولی موقت) را به سمت بالا میشکند و به صعودش ادامه میدهد.
معامله بر مبنای الگوی مثلث متقارن
متداولترین استراتژی تحلیلگران تکنیکال برای معامله بر اساس الگوی مثلث این است که منتظر میمانند تا قیمت یکی از ضلعهای مثلث را بشکند و سپس در جهت شکست وارد معامله میشوند. در این استراتژی حد سود به اندازه ارتفاع مثلث در نظر گرفته میشود.
الگوی مثلث افزایشی یا بالارونده یا The Ascending Triangle
الگوی مثلث افزایشی شباهت زیادی با الگوی مثلث متقارن دارد، به جز اینکه ضلع بالای مثلث یا همان خط روند نزولی کوتاهمدت تقریبا حالت افقی و ضلع پایین مثلث شیب افزایشی دارد. به عبارت دیگر، شاهد تشکیل سقفهای قیمتی پیدرپی در یک محدوده مشخص هستیم، ولی کفهای قیمتی هر بار بالاتر میآیند.
چنین الگویی نشانه آن است که خریداران قدرت بیشتری دارند و فروشندگان نمیتوانند به آنها غلبه کنند. در این الگو، بازه نوسان قیمت سهم به خط روند بالایی نزدیکتر و نزدیکتر میشود و انتظار میرود قیمت بهزودی این خط روند را به سمت بالا بشکند. این نوع الگوی مثلث معمولا در روندهای صعودی پرقدرت شکل میگیرد.
الگوی مثلث کاهشی یا پایینرونده یا The Descending Triangle
الگوی مثلث کاهشی، همانطور که از اسمش میشود حدس زد، درست معکوس الگوی مثلث افزایشی است. به عبارت دیگر ضلع پایینی مثلث افقی است و ضلع بالایی شیب کاهشی دارد. این نوع الگو هم معمولا در روندهای نزولی پرقدرت ظاهر میشود و انتظار میرود که قیمت سهم ضلع پایین مثلث را به سمت پایین بشکند و به نزولش ادامه بدهد.
نکته: استراتژی معاملاتی برای الگوی مثلث افزایشی و کاهشی شبیه به استراتژی معاملاتی برای مثلث متقارن است. با این تفاوت که در مثلث کاهشی انتظار داریم قیمت سهم بعد از تکمیل الگو، به نزول خود ادامه بدهد، اما از آنجا که بورس ایران یکطرفه است و امکان فروش استقراضی ندارد، این الگو کاربرد چندانی برای انجام معامله ندارد.
الگوی مثلث پهنشونده یا انبساطی یا The Broadening Formation
این الگو کمی با ۳ الگوی قبلی متفاوت است. در ۳ الگوی قبلی ۲ ضلع بالا و پایین مثلث به یکدیگر نزدیک میشوند، اما در الگوی مثلث پهنشونده ۲ ضلع مثلث از یکدیگر فاصله میگیرند. این الگو شباهت زیادی به یکی از الگوهای بازگشتی دارد و ممکن است معاملهگران و تکنیکالیستهای تازهکار این ۲ الگو را با یکدیگر اشتباه بگیرند. به همین دلیل معامله بر اساس این الگو دشواریهای خاص خودش را دارد و به معاملهگران تازهکار توصیه نمیشود. خوشبختانه این الگو نسبتا نادر است.
حد ضرر بر اساس الگوی مثلث
تعیین حد ضرر برای معاملاتی که بر اساس الگوی مثلث انجام میشود نسبتا ساده است. فرض کنید یک مثلث متقارن را تشخیص دادهایم و قیمت ضلع بالایی مثلث را رو به بالا شکسته است و ما در جهت شکست (خرید) وارد معامله شدهایم. در این حالت باید حد ضرر را کمی پایینتر از آخرین کف نمودار در نظر بگیریم.
اهمیت حجم معاملات در الگوی مثلث
در الگوهای متقارن، کاهشی و افزایشی معمولا هرچه به قسمت انتهایی مثلث نزدیکتر میشویم، بازه نوسان قیمت کمتر میشود و حجم معاملات هم کاهش مییابد. اما وقتی موج بعدی (معمولا در جهت روند صعودی یا نزولی قبلی) آغاز میشود، حجم معاملات به شکل قابل توجهی افزایش مییابد. در واقع افزایش حجم معاملات نشانه این است که یک گروه (خریداران یا فروشندگان) بالاخره به گروه دیگر غلبه کردهاند و آمادهاند که قیمت را در جهت دلخواهشان به حرکت در بیاورند.
نکته کاربردی: تحلیلگران تکنیکال، بهویژه آنهایی که در بازار فارکس فعالیت میکنند، توصیه اکید دارند که نباید در داخل الگوی مثلث اقدام به معامله کرد. استراتژی آنها این است که تا زمان شکست الگوی مثلث منتظر میمانند تا دقیقا متوجه شوند که قیمت به کدام سمت حرکت خواهد کرد.
در بورس ایران، وقتی قیمت شروع به حرکت میکند و خط روند نزولی موقت را میشکند، ممکن است سهم با صف خرید سنگین همراه شود و خرید سهم دشوار و گاهی ناممکن باشد. بعضی از معاملهگران حرفهای بورس ایران وقتی میخواهند سهمی را بخرند، منتظر شکست خط بالای الگوی مثلث نمیمانند و سعی میکنند در همان بازهای که الگوی مثلث در حال شکلگیری است و اصطلاحا قیمت سهم در حال استراحت و کفسازی است، خریدهایشان را انجام میدهند. پیشنهاد ما این است که وضعیت بنیادی سهم را بررسی کنید و اگر از وضعیت بنیادی سهمی اطمینان دارید و فکر میکنید قیمت سهم در آیندهای نه چندان دور بالا خواهد رفت، منتظر شکست الگوی مثلث نمانید و قبل از اینکه سهم در صف خرید قفل شود، خریدهایتان را انجام بدهید.
جمعبندی
الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال مطرح میشود و یکی از الگوهای ادامهدهنده به شمار میآید. این الگو برای درک موجهای حرکتی قیمت سهام مفید است، اما در بازار ایران به دلیل وجود دامنه نوسان و تشکیل صفهای خرید و فروش پرحجم ممکن است به اندازه کافی کارایی نداشته باشد. معاملهگران حرفهای بورس ایران از این ابزار برای رصد تحرکات قیمتی سهم استفاده میکنند و با تکیه بر تحلیل بنیادی، از این الگو برای تکمیل خریدهایشان بهره میگیرند.
مقدمهای بر آموزش الگوی کلاسیک
آموزش الگوی کلاسیک در این مقاله انجام میشود. مثلث متقارن یا Symmetrical Triangle یک الگوی نموداری است که با دو خط روند همگرا مشخص میشود که مجموعهای از قلهها و فرورفتگیهای متوالی را به هم متصل میکند. این خطوط روند باید در شیب تقریباً مساوی همگرا باشند. خطوط روندی که در شیبهای نابرابر همگرا میشوند به عنوان خط بالارونده، خط در حال سقوط، مثلث صعودی یا مثلث نزولی نامیده میشوند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این الگو پیشنهاد میکنیم تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
تفسیر نمودار Symmetrical Triangle
یک الگوی نمودار مثلثی متقارن نشان دهنده یک دوره تثبیت قبل از اینکه قیمت مجبور به شکست شود است. شکست از خط روند پایین شروع یک روند نزولی جدید را نشان میدهد، در حالی که شکست از خط روند بالا نشان دهنده شروع یک روند صعودی جدید است. این الگو به عنوان الگوی نمودار گوهای نیز شناخته میشود. هدف قیمت برای یک شکست یا شکست از یک مثلث متقارن برابر با فاصله از بالا و پایین اولین بخش الگوی اعمال شده به نقطه قیمتی است. برای مثال، یک الگوی مثلث متقارن ممکن است از 10 دلار شروع شود و قبل از اینکه محدوده قیمت در طول زمان محدود شود تا 15 دلار افزایش یابد. در ادامه آموزش الگوی کلاسیک به نکات نمودار Symmetrical Triangle میپردازیم.
نکات نمودار Symmetrical Triangle
حد ضرر برای الگوی مثلث متقارن اغلب درست زیر نقطه شکست است. به عنوان مثال، اگر امنیت فوقالذکر از 12 دلار در حجم بالا شکسته شود، معاملهگران اغلب استاپ ضرر را درست زیر 12 دلار قرار میدهند. مثلثهای متقارن با مثلثهای صعودی و مثلثهای نزولی تفاوت دارند زیرا خطوط روند بالا و پایین هر دو به سمت یک نقطه مرکزی متمایل هستند. در مقابل، مثلثهای صعودی دارای خط روند بالایی افقی هستند که یک شکست بالقوه را بالاتر پیشبینی میکنند، و مثلثهای نزولی دارای یک خط روند افقی پایینتر هستند که شکست بالقوه را پایینتر پیشبینی میکنند. مثلثهای متقارن نیز از جهاتی شبیه به پرچمها هستند، اما نشانگرها به جای خطوط روند همگرا، دارای خطوط روند شیبدار به سمت بالا هستند.
مانند اکثر اشکال تحلیل فنی، الگوهای مثلث متقارن در ارتباط با سایر شاخصهای فنی و الگوهای نمودار بهترین عملکرد را دارند. معامله گران اغلب به دنبال یک حرکت با حجم بالا به عنوان تأیید شکست هستند و ممکن است از سایر شاخصهای فنی برای تعیین مدت زمان شکست استفاده کنند. برای مثال، شاخص قدرت نسبی یا RSI است برای تعیین اینکه چه زمانی یک اوراق بهادار پس از یک شکست بیش از حد خرید شده است، استفاده شود.
مثلثهای متقارن معکوس
در حالی که مواردی وجود دارد که مثلثهای متقارن معکوسهای مهم روند را مشخص میکنند، اغلب ادامه روند فعلی را نشان میدهند. صرف نظر از ماهیت الگو، ادامه یا معکوس، جهت حرکت اصلی بعدی را فقط میتوان پس از شکست معتبر تعیین کرد. در این بخش از آموزش الگوی کلاسیک ، قسمت از مثلث متقارن را جداگانه بررسی میکنیم.
برای واجد شرایط بودن به عنوان یک الگوی ادامه دهنده، یک روند ثابت (حداقل چند ماهه) باید وجود داشته باشد. مثلث متقارن یک دوره تثبیت را قبل از ادامه پس از شکست مشخص میکند. چهار نقطه: حداقل 2 نقطه برای تشکیل یک خط روند و 2 خط روند برای تشکیل یک مثلث متقارن لازم است. بنابراین، برای شروع در نظر گرفتن یک سازند به عنوان یک مثلث متقارن، حداقل 4 نقطه مورد نیاز است. ارتفاع دوم باید کمتر از اولی باشد و خط بالایی باید به سمت پایین شیب داشته باشد. پایین دوم باید بالاتر از اول باشد و خط پایین باید به سمت بالا شیب داشته باشد. در حالت ایدهآل، این الگو با 6 نقطه (3 نقطه در هر طرف) قبل از وقوع شکست تشکیل میشود.
با گسترش مثلث متقارن و کاهش دامنه معاملات، حجم باید شروع به کاهش کند. این به سکوت قبل از طوفان اشاره دارد.
• مدت زمان:
مثلث متقارن میتواند برای چند هفته یا چندین ماه ادامه یابد. اگر این الگو کمتر از 3 هفته باشد، معمولاً به عنوان یک نشانه در نظر گرفته میشود. به طور معمول، مدت زمان حدود 3 ماه است.
• بازه زمانی شکست:
در این بخش از آموزش الگوی کلاسیک بازه زمانی شکست را بررسی میکنیم. نقطه شکست ایده آل در 1/2 تا 3/4 مسیر توسعه الگو یا بازه زمانی رخ میدهد. بازه زمانی الگو را می توان از راس (همگرایی خطوط بالا و پایین) تا ابتدای خط روند پایین (پایه) اندازه گیری کرد. شکستن قبل از نقطه 1/2 راه ممکن است زودرس باشد و شکست خیلی نزدیک به راس ممکن است ناچیز باشد. از این گذشته، با نزدیک شدن به اوج، زمانی باید شکست رخ دهد.
سخن آخر درباره آموزش الگوی کلاسیک
مثلثهای متقارن یا Symmetrical Triangle ها زمانی اتفاق میافتند که قیمت اوراق بهادار به گونهای تثبیت میشود که دو خط روند همگرا با شیبهای مشابه ایجاد میکند. بسیاری از معامله گران از مثلثهای متقارن در ارتباط با سایر اشکال تحلیل تکنیکال استفاده میکنند که به عنوان تایید عمل مینمایند.
دیدگاه شما