آشنایی با مفاهیم EPS و DPS در بورس

آموزش مفاهیم اولیه معاملات در بورس اوراق بهادار

اطلاعات دوره آموزش مفاهیم اولیه معاملات در بورس اوراق بهادار

دوره آشنایی با مفاهیم اولیه معاملات در بورس اوراق بهادار چیست؟

اگر شما هم قصد سرمایه‌گذاری داشته باشید و برای انجام سرمایه‌گذاری دست به تحقیق زده باشید، بدون شک دررابطه‌با بورس و موضوعات مربوط به آن نیز شنیده‌اید. بازار بورس و معاملات سهام در دنیا به‌عنوان یکی از شفاف‌ترین و رقابتی‌ترین بازارها در بین همه بازارهای مالی به‌حساب می‌آید. ارزش سهام شرکت‌ها در برخی موارد در کوتاه‌مدت به دلایل متعددی مانند تحولات سیاسی دچار افت یا نوسانات مختلف شود، اما در میان‌مدت و بلندمدت ارزش این سهام به ارزش واقعی خود که ناشی از تولیدات و محصولات شرکت انتشاردهنده سهام است، باز می‌گردد. به همین جهت با استفاده از تحلیل مناسب و درک همه‌جانبه موارد مرتبط باارزش سهام می‌توان از روند تغییرات ارزش سهام مطلع شد.

مقایسه روند افزایش قیمت شاخص بورس در ایران با بازارهای مشابه از جمله بازار طلا، ارز و مسکن در سال گذشته بیانگر این حقیقت است که اگرچه در بازه‌های زمانی کوتاه به دلیل تحولات سیاسی و اتفاقات بازارهای طلا و . سود‌هایی برای افراد داشته است، اما به‌طورکلی در بازه‌های زمانی بلندمدت روند افزایش ارزش سهام گاها تا چندبرابر ارزش اولیه این سهم‌ها بوده است.

از سوی دیگر بازار بورس در مقایسه با بازارهایی مانند بازار ارزهای دیجیتال و بازارهای خارجی مثل فارکس مزایایی همچون عدم وجود مشکلات قانونی و بی‌ارزش شدن دارایی به دلیل ریسک‌های بسیار بالا در بازارهای نامبرده را نیز دارد.

در کنار همه مطالب ذکر شده باید به این نکته نیز توجه شود که حضور در بازار بورس اوراق بهادار مانند هر فعالیت اقتصادی دیگر نیازمند آشنایی با چهارچوب کلی امر، درک فضای کار و از همه مهم‌تر آشنایی با چگونگی انجام معاملات است. در دوره آشنایی با مفاهیم اولیه معاملات در بورس اوراق بهادار ضمن آشنایی با همه تعاریف و مفاهیم اولیه به موضوعات تخصصی‌تر مانند موارد زیر پرداخته شده است:

• آشنایی با همه تعاریف و اصطلاحات
• بررسی کلیات و قوانین موجود
• آشنایی با تابلوخوانی انواع افزایش سرمایه
• آشنایی با روان‌شناسی بازار
• آشنایی با استراتژی‌های معامله‌گری

هدف از برگزاری دوره آشنایی با مفاهیم اولیه معاملات در بورس اوراق بهادار چیست؟

باتوجه‌به وجود منابع مختلف و وجود منابع غیراستاندارد و گمراه‌کننده، اصلی‌ترین هدف این دوره آشنایی مخاطبان با همه ابعاد معاملات در بورس اوراق بهادار و کمک به مخاطبان برای حضوری مفید در این بازار بوده است. به همین ترتیب با استفاده از آموزش‌های ارائه شده در این دوره مخاطبان می‌توانند فعالیت در این بازار را شروع کنند و با کسب تجربه به کسب سود و درآمدهایی ایده‌آل از این بازار دست پیدا کنند.

دوره آشنایی با مفاهیم اولیه معاملات در بورس اوراق بهادار برای چه کسانی مناسب است؟

در این دوره مباحثی گنجانده شده است که همه گروه‌ها و افراد علاقه‌مند بتوانند با حضور در این دوره شروعی صحیح در جهت حضور در بازار بورس اوراق بهادار داشته باشند. موضوعاتی که در این دوره مورد بررسی قرار می‌گیرند برای همه کسانی که قصد فعالیت در بازار بورس را دارند مفید و کارآمد خواهد بود.

تحلیل فاندامنتال چیست و پارامترهای آن کدام هستند؟

آیا می‌دانید تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست و چه کاربردی دارد؟ یکی از اصول حضور و سرمایه‌گذاری در بازار های مالی مختلف، آشنایی با مفاهیم مورد‌استفاده در هر بازار است. حتماً برای شما هم پیش آمده است که هنگام خرید یک وسیله­، درباره برند، کیفیت قطعات و ماندگاری وسیله مورد‌نظرتان سؤال‌هایی در ذهنتان ایجاد شود.

احتمالاً برای پاسخ این سؤال‌ها از اطرافیان یا فروشنده پرس‌و‌جو می­‌کنید تا تصمیم نهایی خود را بگیرید؛ خرید سهام نیز دقیقاً به‌همین‌گونه است؛ منتهی باید پاسخ سوالات متفاوت‌تری را پیدا کنید. تحلیل بنیادی در این راه چراغ راهتان خواهد بود. با مطالعه این مطلب، متوجه خواهید شد که تحلیل فاندامنتال چیست و خود را به یک سلاح قدرتمند برای ورود و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی مجهز خواهید کرد.

تحلیل بنیادی چیست؟ آشنایی با تحلیل بنیادی سهام و بازار بورس

تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis)، نوعی تحلیل بر‌مبنای وضعیت مالی شرکت، وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور در آینده، شرایط صنایع مختلف در آینده و پارامترهایی از این قبیل است. در‌واقع، در تحلیل بنیادی هر عاملی که روی قیمت تأثیر‌گذار باشد،‌ به‌طور جامع مطالعه می‌شود. در این نوع از تحلیل،‌ با آموزش فیلترنویسی به افراد کمک می‌شود که بتوانند تصمیم بهتری برای سرمایه‌گذاری آتی خود در بازار بگیرند. البته تحلیل دیگری به نام تحلیل تکنیکال نیز وجود دارد که در آن با یک نمودار قیمتی و تعدادی ابزار روبه‌رو هستیم؛ اما نکته قابل‌توجه این است که در تحلیل فاندامنتال، پارامترهای بسیار گسترده‌تری درگیر هستند.

آشنایی با پارامتر‌های موثر بر تحلیل فاندامنتال بورس

افرادی که هنوز نمی‌دانند تحلیل فاندامنتال چیست، احتمالاً‌ با پارامترهای بسیار مهمِ مؤثر بر آن نیز آشنا نیستند. یک تفاوت تحلیل تکنیکال و فاندامنتال این است که در تحلیل بنیادی، کاربر باید فاکتورهای بسیار بیشتری را مد‌نظر قرار داده و مطالعه کند. برخی از این پارامترها عبارت‌اند:

• صنعتی که شرکت در آن فعال است.
• بزرگی یا کوچکی شرکت نیز حائز اهمیت است.
• شرکت موردنظر باید با سایر شرکت‌‌های رقیب مقایسه شود.
• به میزان سود‌آور بودن شرکت باید توجه کرد.
• میزان رشد سودسازی یکی از عوامل مهم است.
• مقدار بدهی­‌های شرکت در روند آن تاثیر می­‌گذارد.
• باید دانست که عملکرد شرکت متاثر از اوضاع و شرایط سیاسی فعلی است.
• تاثیر قیمت دلار بر درآمد و سود شرکت را نباید نادیده گرفت.
• شرکت از تغییرات قیمت فلزات جهانی نیز تأثیر می‌گیرد.
• به چشم‌انداز واردات و صادرات محصولات مشابه باید توجه کرد.

با شرکت در بهترین دوره آشنایی با مفاهیم EPS و DPS در بورس تحلیل فاندامنتال، به‌خوبی می‌آموزید که چگونه شرایط کلی یک بازار مالی را بررسی کنید و بهترین تصمیم را بگیرید. امروزه دوره‌های مختلف تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال، بورس و سهام و سایر بازارهای مالی بسیار متداول شده است. شما نیز برای اینکه به‌طور کامل بفهمید تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست، بهتر است در یکی از این دوره‌ها ثبت‌نام کنید. در ادامه، با برخی از مفاهیم اصلی این تحلیل آشنا خواهید شد.

نقدشوندگی سهام؛ یکی از مفاهیم اصلی تحلیل بنیادی بورس

قابلیت نقدشوندگی به این معناست که هر‌وقت قصد فروش سهام خود را داشتید، به‌راحتی بتوانید آن را در کمترین زمان ممکن به‌فروش برسانید. اما چگونه بفهمیم که کدام سهام قابلیت نقدشوندگی بالاتری دارد؟ با شرکت در دوره‌های آموزش بازارهای مالی، متوجه می‌شوید که سهامی که در روز با حجم بالا و تعداد معاملات بیشتری معامله می‌­شود، قابلیت نقد شوندگی بهتری دارد؛ چرا که امکان فروش سهم برای شما مهیا است.

نماد و ملی نماد و تجارت

در اینجا قصد داریم با مثالی، شما را بیش از پیش با این قابلیت آشنا کنیم.

در این دو تصویر شاهد هستیم که نماد و ملی در این روز فقط ۹۷ معامله انجام داده که با حجم معاملاتی ۱۱۱.۷۵۴ سهم همراه است؛ در‌صورتی‌که تعداد معاملات بانک تجارت ۲۹.۴۰۵ معامله و با حجم معاملات بیش از یک میلیارد بوده است. طبیعتا بین دو سهم بالا، فروش سهام نماد و تجارت، حتی اگر وضعیت بازار خیلی بد باشد، بسیار ساده­‌تر و آسان‌‌تر از نماد و ملی است. در واقع فروش سهم مترادف نقد شوندگی خواهد بود. به همین سادگی!

مطالعه تعداد سهام در دست عموم مردم در آموزش تحلیل فاندامنتال

در برخی از نمادها، اکثریت سهام در دست سهامداران عمده یا شرکت‌های حقوقی است که معمولا قصد فروش سهام خود را در کوتاه‌مدت ندارند؛ بنابراین واضح است که همیشه درصد پایینی از تعداد کل سهام در بین سهامداران خرد جابه‌جا می‌شود و باقی سهام برای مدت طولانی بدون معامله می‌­ماند.

در این دو تصویر، نماد شستا که ۱۰% سهام شناور دارد را در کنار نماد شتران با ۵۲% سهام شناور می‌­بینید.

ترکیب سهامداران؛ در تحلیل بنیادی حتماً به ترکیب سهامداران نیز توجه کنید!

اگر شما سهامدار بلند‌مدت شرکت هستید، حتما باید به ترکیب سهامداران آن شرکت توجه کنید. سهامداران عمده یک شرکت، کسانی هستند که در مجامع مربوطه، حق رای بالاتر و تاثیرگذاری بیشتری دارند. حقیقت این است که در شرکتی که تمام سهامداران عمده آن شرکت‌های حقوقی هستند، نباید انتظار داشت که تصمیماتی به نفع سهامداران خرد گرفته شود؛ چرا که در بسیاری از مواقع منافع سهامداران خرد و عمده در تقابل با یکدیگر هستند.

یک نکته طلایی: افرادی که می‌دانند تحلیل بنیادی چیست، به این نکته توجه دارند که معمولا شرکتی که در فهرست سهامدارانش اشخاص حقیقی دارد، انتخاب بهتری محسوب می‌شود. در‌واقع در یک شرکت، وجود اشخاص حقیقی و حقوقی در کنار هم بهتر است؛ چرا که آن‌ها بتوانند در تصمیم‌های مهم و حیاتی سهم را به گونه‌ای منصفانه مدیریت کنند.

EPS یا سودآوری شرکت؛ یکی از مهم‌ترین پارامترها در تحلیل بنیادی بورس

یکی از پارامتر‌های مهم مورد‌بررسی در تحلیل فاندامنتال بورس، میزان سودآوری شرکت است که در‌اصطلاح بورسی به آن EPS گفته می‌شود. EPS مخفف عبارت Earning per share یا سود به‌ازای هر سهم است. این مفهوم به این معناست که شرکت به‌ازای هر سهم از سهامش در سال چقدر سود کرده است.

در این قسمت نماد تاپیکو با ۱۹۸۳ EPS را مشاهده می­‌کنیم. با‌توجه‌به آن‌چه در بالا گفته شد، هرچه میزان سودآوری شرکتی بیشتر باشد، برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و شرکت در مجمع مناسب‌­تر است. متأسفانه افرادی که در دوره تحلیل بنیادی بورس شرکت نکرده‌اند و هنوز نمی‌دانند تحلیل فاندامنتال چیست، به EPS توجه نکرده و فرصت‌های بی‌شماری را از دست می‌دهند.

توجه به سود تقسیمی هر سهم؛ عاملی مهم در آموزش تحلیل بنیادی بورس

سود تقسیمی در اصل میزانی از کل سود کسب شده به‌ازای هر سهم است که به سهامداران تعلق می‌­گیرد و به‌صورت نقدی به حساب آن‌ها واریز می­‌شود. در تصویر قبلی، شرکت به‌ازای هر سهم، ۱۹۸۳ ریال سود به دست آورده ­بود؛ اما معمولاً با‌توجه‌به سیاست‌های تقسیم و ذخیره­ سود، همه این سود در میان سهامداران تقسیم نخواهد شد و مبلغی از آن برای مصارف آتی نگه داشته می‌­شود. DPS مبلغی از کل سود است که به‌عنوان سود یک سهم به سهامداران تعلق می­‌گیرد. DPS همیشه از EPS کوچک­تر خواهد بود. برای مثال، اگر سودآوری ۱۹۸۳ ریال باشد، تقسیم سود نقدی ۱۵۰۰ ریال می‌شود.

ثبات سود آوری؛ در تحلیل تکنیکال بورس ایران به پارامتر ثبات توجه ویژه‌ای کنید!

سودآوری یک شرکت باید به‌صورت مستمر و پایدار باشد؛ به گونه‌ای که در گذر زمان این سودآوری افزایش یابد یا حداقل از یک ثبات نسبی بهره‌مند شود. شرکت‌­هایی که سود‌آوری آن‌­ها در گرو شرایط سیاسی و شرایط متغیر جامعه است، معمولا ثبات خوبی ندارند.

مفهوم نسبت در تحلیل فاندامنتال بورس

مفهوم نسبت در تحلیل بنیادی بورس کالا به‌صورت زیر تعریف می‌شود:

صورت کسر، نشان‌­دهنده قیمت کنونی سهام و مخرج آن نیز سود نقدی بدست آمده توسط شرکت EPS است.

شرکت الف	شرکت ب
قیمت سهم	۱۴۴۰ريال	۱۵۰۰۰ريال
EPS	۹۰ريال	۲۵۰۰ريال
نسبت	۱۶	۶

در‌واقع نسبت، به‌معنای آن است که به‌ازای یک ریال سود باید چقدر هزینه بپردازید؛ بنابراین، در شرکت الف شما ۱۴۴۰ريال برای خرید یک سهم هزینه می‌­کنید تا در نهایت ۹۰ريال سود بدست آورید؛ یعنی به‌ازای هر ريال سود، باید ۱۶ريال بپردازید. اما در شرکت ب اوضاع متفاوت است و برای کسب هر ريال سود، فقط ۶ريال پرداخت می‌­کنید.

در‌واقع با اینکه از نظر قیمتی شرکت ب، قیمت بالاتری به‌ازای هر سهم دارد، اما ریسک سرمایه‌‌گذاری در آن کمتر است. در میان شرکت‌­های حاضر در بورس، شرکت­‌هایی با کمتر از گروه خود، می‌­توانند رشد بهتری داشته­ باشند و معمولاً ارزندگی بالاتری دارند. توجه کنید که این نسبت باید در بین شرکت‌هایی با یک صنعت مشخص سنجیده شود؛ مثلا صنایع غذایی را نمی‌­توان با صنایع فلزی مقایسه کرد.

هنگامی که شرکتی نسبت بسیار بالایی دارد، به این معناست که سهام آن‌ها رشد قابل‌توجهی کرده اما سود سازی شرکت، پا‌به‌پای سهام رشد نکرده است. اگر سهم شرکتی از متوسط شرکت‌های هم­‌گروهی­ خود بیشتر باشد به دو معناست: ۱) آن سهم از هم­گروهی­‌های خود رشد بیشتری داشته است. ۲) آن شرکت سود‌سازی کمتر دارد. در هر دو صورت، ریسک سرمایه ­گذاری بالاتر خواهد رفت.

برای مثال: هنگامی که گروه چندین برابر سهم مورد نظر باشد، به‌راحتی می‌توان فهمید که قیمت سهم، نسبت به سودزایی آن در این گروه پایین تر است یا بالعکس.

در این تصویر شرکت اخابر تقریبا ۵/۲ برابر هم­گروهی‌­هایش است و با‌توجه‌به سودسازی نسبتا پایین شرکت به این نتیجه می‌­رسیم که قیمت سهم بالاتر از حالت نرمال گروه خودش رفته­ است. البته باید خاطر نشان کرد که بالا رفتن نسبت به میانگین همگروهی‌هایش، صرفا به این معنا نیست که بعدا شاهد افت قیمت خواهیم بود؛ بلکه در مواقعی که سهامداران منتظر تغییرات مهمی در شرکت هستند، سهم را به هر قیمتی خریداری می‌­کنند تا اتفاق مورد‌نظر خود را رقم بزنند.

برای مثال: شرکتی زیان‌­ده، قصد راه‌­اندازی یک خط تولید جدید را دارد یا افزایش سرمایه سنگینی داده است یا به هر طریقی در آینده نه‌چندان‌دور دیگر زیان‌ده نخواهد بود؛ سهامدارانی که به این شرایط واقف هستند، دیگر به نسبت اهمیتی نمی‌دهند؛ چرا که به خوبی می‌دانند تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست، قیمت سهام رشد می‌­کند و در آینده به سود خود خواهند رسید. در بسیاری از سهم ها، نسبت یک عدد منفی است.

منفی بودن این نسبت حاکی از آن است که، یک سهم یا یک گروه در یک سال گذشته زیان­‌ده بوده است. اگر فرمول را به یاد داشته باشید، قیمت سهم در‌صورت کسر همواره مثبت است. اگر سودسازی شرکتی منفی شود، همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌­کنید، این نسبت نیز منفی می­‌شود. در نهایت، برای موفقیت در بازارهای مالی و یادگیری تحلیل بنیادی، حتماً در یک دوره آموزش تحلیل فاندامنتال بورس معتبر شرکت کنید.

آموزش تحلیل بنیادی بورس با دوره‌های جامع مجموعه کلینیک اقتصاد

در این مقاله به‌طور کامل بررسی کردیم که تحلیل بنیادی یا فاندامنتال چیست و با پارامترهای آن آشنا شدیم. پیشنهاد می‌کنیم که برای یادگیری بهتر تحلیل بنیادی و سایر موارد لازم برای ورود به بازارهای مالی، در دوره‌های متنوع کلینیک اقتصاد شرکت کنید. همچنین، پیشنهاد می‌کنیم که آنچه امروز یاد گرفته‌اید را تمرین کنید و قدرت تحلیل فاندامنتال خود را بالاتر ببرید. راز یک خرید و فروش پرسود در بورس، صبر و تمرین مهارت‌های تحلیلی است.

پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس (بخش دوم)

آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از ضروری‌ترین مواردی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد. شاید بتوان گقت قبل از هر چیز و در گام اول باید این اصطلاحات را باید یاد گرفت و با آنها آشنا شد. اصطلاحاتب همچون EPS ، DPS و نکاتی کلیدی و بنیادی درباره ی در آمد و یا سهم بازار و البته نمادهای معملاتی و شرایط و وضعیت آنها. در ادامه به چند اصطلاح پر کاربرد خواهیم پرداخت.

EPS خلاصه اصطلاح Earning per share یا سود هر سهم است. هرگاه کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام تقسیم نماییم، سود هر سهم به دست می آید.

EPS پیش بینی شده : عبارت است از سود هر سهم که شرکت برای سال مالی پیش رو پیش بینی میکند.

EPS تحقق یافته : عبارتست از سود هر سهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.

تعدیل EPS : تعدیل به این معناست که سود پیش بینی شده کمتر یا بیشتر از مبلغ پیش بینی شده درامد است.

DPS

کلمه dps مخفف عبارت dividend per share است. dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود. درصد سود تقسیمی یا dps در بین شرکتها متفاوت است. شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح می‌دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند. حال اینکه چه مقدار از eps به عنوان dps بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.

نکات مهم در مورد DPS

معمولا شرکتها همه سود خود را به عنوان dps بین سهامداران تقسیم نمی کنند. بلکه مقداری از آن را نزد خود نگه می دارند تا بر حسب شرایط و نیاز خود از آن استفاده درست بکنند.

هر شخصی که در هنگام مجمع شرکت سهامدار است، سودی که به عنوان dps در مجمع تصویب می شود به او تعلق می گیرد. پس حتی اگر فردای مجمع سهام خود را بفروشد نیز dps یه او تعلق می گیرد.

شرکتها طبق قوانین بورس ۸ ماه زمان دارند که سود نقدی سهامداران را پرداخت کنند. بعضی از شرکتها این سود را زود و بعضی نیز خیلی دیر پرداخت می کنند.

درآمد باقی مانده

درامد باقی مانده بخشی از درآمد شرکت است که بین سهامداران ولی به عنوان ذخیره انباشته شده برای رشد شرکت یا استفاده از ان در موارد اضطراری نگه داری می شود.باقی مانده سود تقسیم نشده ، مازاد درامد ذخیره نیز می نامند.

سهم بازار

سهم بازار نشان دهنده سهم یا درصد فروش محصولات آن شرکت در مقایسه با کل فروش آن محصول توسط سهم تولید کنندگان است.

نماد معاملاتی باز و بسته

پس از انکه شرکت های سهامی عام در بورس پذیرفته شدند برای اینکه اوراق سهام انها در بازار بورس قابل داد و ستد باشد باید نماد معاملاتی انها در تابلو بورس باز شود. پس از باز شدن نماد معاملاتی، خرید و فروش سهام به طور مرتب و روزانه انجام می شود. حال اگر مدیران شرکت بخواهند هرگونه تغییری در اصول اساسی شرکت ایجاد کنند باید نماد معاملاتی شرکت در تابلوی بورس بسته شود وامکان داد و ستد سهام منتفی گردد و متوقف شود. این تغییر می توتند شامل EPS ، تغییر محل شرکت ، افزایش سرمایه یا هر تغییر دیگری می باشد.

سهام فعال

سهامي است كه به طور مكرر و روزانه مورد معامله قرار مي گيرد وبا اين ويژگي ، از سهامي كه نيمه فعال است و كمتر مورد معامله قرار مي گيرد ، متمايز مي شود .

سهام شركت هاي آشنایی با مفاهیم EPS و DPS در بورس بزرگ ومهم مي بايست سهام فعال باشند به خصوص شركت هايي كه نسبت به تحولات اقتصادي وسياسي حساس هستند و بنابراين در معرض تغييرات ناگهاني قيمت قرار دارند .

سهام غیر فعال

اين سهام به ندرت در بازار مورد خريد وفروش قرار مي گيرد ، هرچند در شمار سهام فهرست شده است. سهام غير فعال ، سهامي است كه به سختي خريدار يا فروشنده اي براي آن ها يافت مي شود . اختلاف بين قيمت خريد و فروش چنين سهامي ، ممكن است بسيار زياد باشد .

بازار حساس

بازار سهامي كه به تحولات سياسي واقتصادي نظير بودجه سالانه ، رشد نامطلوب صنعتي ، حذف يا مقرارت نظارت بر قيمت ها، تغيير دولت و امثال آن به شدت واكنش نشان مي دهد ، بازار حساس نام دارد .

بازار ضعيف و كم رونق

بازار ضعيف به بازاري گفته مي شود كه خريداران اندكي در آن حضور داشته باشند. دراين بازار قيمت با اندكي فشار فروش رو به تنزل مي گذارد.

آشنایی با مفاهیم مقدماتی در بورس

بازار اولیه زمانی شکل می‌گیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار می‌گیرد .

بنابراین بازاری که در آن اوراق بهادار شرکت‌ها برای اولین بار عرضه و فروخته می‌شود، بازار اولیه نام دارد .

در این بازار شرکت‌ها به‌طور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند که این کار در قالب پذیره‌نویسی صورت می‌گیرد. پذیره‌نویسی از طریق بانکی که نماینده شرکت است یا سایر مؤسسات مجاز صورت می‌پذیرد. در این بازار فروشنده اوراق، همواره خود شرکتی است که سهامش در حال عرضه است .

بازار ثانویه

دارایی هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته است در بازار ثانویه مورد معامله مجدد قرار می گیرد و نماد آن در کشور ما بورس است. همانطور که اشاره شد بازار بورس بازار ثانویه محسوب می شود یعنی آن که در بورس شرکتی تأسیس نمی شود و فقط سهام شرکت های پذیرفته شده مورد معامله قرار می گیرد .

کد معاملاتی ( کد بورسی)

کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در بورس دارند، باید از یک کارگزاری کد بورسی دریافت کنند .

کسانی که کد بورسی دریافت می‌کنند، می‌توانند از طریق نرم‌افزارهای آنلاین که کارگزاری در اختیار آنها می‌گذارد، خرید و فروش سهام را انجام دهند. کد بورسی شامل 3 حرف اول نام خانوادگی به همراه یک عدد ثابت می باشد.

پرتفوی

سبدی از سهم‌های شرکت‌های مختلف است که با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری تهیه می‌شود. کارشناسان اقتصادی حتی در بهترین حالتهای تحلیلی خرید تنها یک سهم (اصطلاحاً تک سهم شدن) را توصیه نمی کنند و پیشنهاد خرید چند سهم متنوع را می دهند. این کار برای آن است که ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد .

شرکت کارگزرای

کارگزاری ها بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام از طریق آنها صورت می گیرد. در این خرید و فروش آنها وکیل تام الاختیار فروشنده و خریدار هستند. کارگزاری ها واسطه بین سهامداران و سازمان بورس محسوب می شوند. همانطور که برای انجام امور مربوط به دارایی های پولی به بانک مراجعه می کنیم، برای انجام امور مربوط به دارایی سهام خود نیاز داریم به یک شرکت کارگزاری مراجعه کنیم. .

قیمت پایانی سهم

قیمت پایانی سهام یک شرکت. میانگین قیمت هایی است که آن سهم در طول روز بر اساس آن قیمت ها معامله شده است.

سال مالی

عبارتست از یک سال که ابتدای آن شروع فعالیت مالی و انتهای آن پایان فعالیت مالی است و ممکن است بر سال شمسی منطبق باشد .

عرضه اولیه سهام

عرضه اولیه سهام (IPO) یکی از مفاهیم بورس است و به نخستین فروش یا پیشنهاد یک سهم می‌گویند که شرکت به‌شکل عمومی انجام می‌دهد. این زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت تصمیم می‌گیرد سهامش را به‌جای اینکه صرفا متعلق به سرمایه‌گذاران خصوصی یا داخلی باشد، در معرض عموم بگذارد. معمولا کمیسیون بورس و اوراق بهادار هر کشوری قوانین سفت‌وسختی دارد که شرکت‌ها قبل از انجام عرضه اولیه سهام، باید از آنها پیروی کنند .

قیمت اسمی سهام

قیمت اسمی سهم همان قیمت اولیه سهم در بازار اولیه است که برای همه سهام ها برابر 100 تومان است. قیمت اسمی تنها بیانگر قیمت اسمی سهم است نه قیمت رسمی آن! بر روی اوراق هر سهم قیمت اسمی را 100 تومان درج میکنند تا بعدا خود بازار به نسبت عرضه و تقاضا، قیمت تعادلی آن را مشخص ‌کند .

سود پیش بینی شده (EPS)

عبارتست از سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی می شود .

در ابتدای سال مالی، هر شرکت سود تخمینی خود را براساس نظر هیئت مدیره شرکت تخمین می زند و به سهامداران اعلام می کند. معمولاً این اعلام سود با محافظه کاری صورت می گیرد. سود پیش بینی شده در قیمت سهم تأثیر مستقیم دارد .

برای به دست آوردن EPS باید سود خالص شرکت (پس از کسر مالیات) را بر تعداد سهام شرکت تقسیم نمود. عدد EPS را می توان در صورت سود و زیان شرکت‌ها با عنوان «سود هر سهم پس از کسر مالیات» پیدا کرد .

سود تقسیمی (DPS)

عبارت است از سودی که پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم توسط شرکت ها به سهام داران پرداخت می‌گردد .

سهام شناور آزاد

به نسبتی از سهام یک شرکت که در بازار قابل معامله است و با اهداف مدیریتی توسط سهامداران کنترل کننده نگهداری نمی شود و در فرایند معاملات حضور دارد گفته می شود .

مجمع عمومی

مجمع عمومی از آن اصطلاحات و مفاهیم کلیدی در بورس است که به وفور در بازار بورس به آن برمی‌خورید. در حقیقت این مجمع از اجتماع صاحبان سهام یک شرکت تشکیل می‌شود. معمولاً مجموع عمومی به صورت سالیانه و برای تقسیم سود برگزار می‌شود. در نظر داشته باشید زمانی که یک سهم برای تقسیم سود به مجمع عمومی سالیانه می‌رود، برای مدتی در بازار بورس مورد معامله قرار نمی‌گیرد. بر اساس قانون تجارت، مجامع عمومی شرکت‌های سهامی به ترتیب عبارتند از مجمع عمومی موسس، مجمع عمومی عادی و مجمع عمومی فوق‌العاده .

مجمع عمومی فوق‌العاده و زمان برگزاری آن

مجمع عمومی فوق العاده برعکس مجموع عمومی عادی به صورت سالانه و در زمان‌های دقیق برگذار نمی‌شود. این مجمع در مواردی مانند اصلاح یا تغییر مواد اساسنامه شرکت، کاهش یا افزایش سرمایه و انحلال شرکت تشکیل می‌شود. در مجمع عمومی فوق‌العاده دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رای دارند، باید حاضر باشند و تصمیمات مجمع همواره با اکثریت دوسوم آرای حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود .

قیمت اسمی سهام

قیمت اسمی سهم همان قیمت اولیه سهم در بازار اولیه است که برای همه سهام ها برابر 100 تومان است. قیمت اسمی تنها بیانگر قیمت اسمی سهم است نه قیمت رسمی آن! بر روی اوراق هر سهم قیمت اسمی را 100 تومان درج میکنند تا بعدا خود بازار به نسبت عرضه و تقاضا، قیمت تعادلی آن را مشخص ‌کند .

برای مطالعه مطالب بیشتر در حوزه بازار سرمایه به بخش مقالات پاداش مراجعه نمایید.

تعدیل سود چیست؟‌ وقتی پیش‌بینی سود شرکت دقیق‌تر می‌شود

هر یک از ما با هدف کسب سود قدم به بازارهای مالی می‌گذاریم. تمام دغدغه‌ها و اقدامات ما حول همین محور می‌چرخد. اما حقیقتا چقدر با مفهوم سود آشنایی داریم؟ آیا چیزی از تعدیل سود یا تعدیل مثبت و منفی می‌دانیم؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها بهتر است نخست در خصوص مفهوم سود صحبت کنیم. واژ‌ه‌ای که آن‌قدر آن را تکرار کرده‌ایم که شاید عملا معنای واقعی و اصلی آن را فراموش کرده‌ایم! پس از آن می‌توانیم توضیح دهیم که تعدیل سود در EPS پیش‌بینی‌شده شرکت‌ها چیست و تعدیل مثبت و منفی چه معنایی دارد.

سود چیست؟

پیش از آن‌که توضیح دهیم تعدیل سود چیست، لازم است به مفهوم سود بپردازیم. به شکل بسیار ساده می‌توان گفت سود همان فایده مالی است. زمانی که مجموع درآمدهای یک شرکت از مجموع هزینه‌های آن شرکت بیشتر شود، می‌گوییم شرکت سودآوری داشته است. هنگامی که یک شرکت در بورس بتواند به سودآوری برسد، باید آن را میان سهام‌داران خود تقسیم کند. البته شرکت می‌تواند به جای تقسیم سود، دارایی‌های خود را افزایش دهد.

پیش‌بینی سود به چه معناست؟

پیش‌بینی سود، چشم‌انداز شرکت در یک سال آینده را نشان می‌دهد. معمولا شرکت‌ها در آخرین ماه سال مالی، بودجه مرتبط با سال بعد را منتشر می‌کنند. از جمله مهم‌ترین اطلاعاتی که در بودجه شرکت‌ها درج می‌شود، مقدار سودی است که برای هر سهم شرکت پیش‌بینی می‌شود.

اجازه دهید مثالی را در این خصوص بیان کنیم تا بهتر متوجه این موضوع شوید. فرض کنید یک شرکت در اسفند سال ۱۳۹۸ به ازای هر سهم خود سودی را برای سال آینده پیش‌بینی می‌کند. به این ترتیب مبلغ ۲۰۰ تومان سود را به ازای هر سهم برای پایان سال مالی ۱۳۹۹ مشخص می‌کند. این پیش‌بینی از جهاتی برای سرمایه‌گذاران اهمیت فراوانی دارد. چرا که چشم‌انداز یک سال آینده شرکت را نشان می‌دهد.

اصطلاحا به سودی که به هر سهم از سهام شرکت تعلق می‌گیرد، EPS گفته می‌شود. EPS مخفف عبارت «Earning Per Share» است که می‌توان آن را «درآمد به ازای هر سهم» ترجمه کرد. به بیان ساده، EPS یک شرکت برابر با میزان سودی است که به هر سهم از آن شرکت اختصاص می‌یابد. برای آشنایی بیشتر با مفهوم EPS و روش‌های تقسیم سود شرکت‌ها مقاله «EPS و DPS چیست؟ سهم شرکت و سهامداران از سود» را بخوانید.

EPS دو نوع دارد؛ EPS پیش‌بینی شده و EPS تحقق یافته. EPS پیش‌بینی‌شده به میزان سودی می‌گویند برای هر سهم از جانب شرکت یا تحلیل‌گران مستقل برای سال آینده پیش‌بینی می‌شود. تنها در ایران نیست که شرکت‌های مختلف سود پیش‌بینی‌شده خود را ارائه می‌کنند. بلکه نهادهای مختلفی در سراسر دنیا وجود دارند که پیش‌بینی خود را در این باره ارائه می‌کنند.

تعدیل سود چیست؟

حال که با مفهوم سود پیش‌بینی‌شده آشنا شدیم، می‌توانیم توضیح دهیم که تعدیل سود چیست. به طور کلی تمام تغییرهایی که در سود پیش‌بینی‌شده شرکت‌ها به وجود می‌آید، تعدیل سود نام دارد. ممکن است این مقدار مثبت یا منفی باشد که به آن تعدیل مثبت و یا منفی گفته می‌شود.

تعدیل سود در ابتدای آشنایی با مفاهیم EPS و DPS در بورس دوره برآورد می‌شود. این امر به کمک سود محقق‌نشده در پایان سال مالی مشخص می‌شود. پیش‌تر شرکت‌هایی که در بورس حضور داشتند، باید به طور مستمر در بازه‌های سه‌ماهه عملکرد واقعی خود را ارائه می‌کردند. آن‌ها موظف به ارزیابی این عملکرد بودند. شرکت‌ها در جریان این امر، عملکرد واقعی خود را با سود پیش‌بینی‌شده مقایسه می‌کنند. سپس با توجه به این عملکرد، پیش‌بینی جدیدی را از میزان سودآوری شرکت ارائه می‌کنند. اما اکنون شرایط متفاوت است. یعنی شرکت‌ها موظف به ارائه EPS و هم‌چنین تعدیل‌های مورد نیاز نیستند. اکنون تحلیل‌گران وظیفه انجام این پیش‌بینی را به عهده دارند. برخی از این پیش‌بینی‌ها را می‌توانید از طریق سامانه تدان مشاهده کنید.

مواقعی که میزان تعدیل سود بیشتر از ۲۰ درصد باشد، معاملات نماد مذکور متوقف خواهد شد. سپس شرکت موظف است گزارش خود را اعلام کند و پس از آن نماد بازگشایی خواهد شد. معمولا درصد تعدیل‌ها در بازگشایی نماد بر روی قیمت سهم اثر می‌گذارند. به این ترتیب می‌توان رشد یا کاهش قیمت را در سهم مشاهده کرد. اما برخی مواقع نیز امکان دارد که چنین اتفاقی رخ ندهد.

با توجه به این توضیحات می‌توان گفت، اگر شرکتی با در نظر گرفتن قسمت‌های مختلف در بخش امور مالی، اقدام به افزایش یا کاهش سود پیش‌بینی شده خود کند و سود سهام در طی یک سال تغییر کند، به آن تعدیل می‌گویند.

تعدیل سود مثبت و منفی چیست؟

اگر در پیش‌بینی جدیدی که ارائه می‌شود، افزایش سود وجود داشته باشد به آن تعدیل مثبت گفته می‌شود. به همین ترتیب کاهش سود حاکی از تعدیل منفی خواهد بود. به عنوان مثال در نظر بگیرید که شرکت الف در انتهای سال ۱۳۹۸ سود ۵۰ تومانی را به ازای هر سهم پیش‌بینی کرده است.

پس از این‌که سه ماه از فعالیت این شرکت گذشت، با بررسی‌هایی که صورت می‌گیرد، پیش‌بینی شرکت نیز تغییر می‌کند. به این ترتیب سود از ۵۰ به ۷۰ تومان افزایش پیدا می‌کند. مشخص است که در این شرایط تعدیل سود به شکل مثبت اتفاق افتاده است.

اما ممکن است همین شرکت پس از بررسی عملکرد شرکت در شش ماه تشخیص دهد که سود ۷۰ تومان قابل دستیابی نیست. به همین دلیل آن را به ۴۵ تومان کاهش می‌دهد. به این ترتیب شاهد تعدیل سود منفی خواهیم بود.

جمع‌بندی

در این مطلب تلاش کردیم توضیح دهیم که تعدیل سود چیست. گفتیم که سود همان فایده مالی است که از کسر هزینه‌ها از درآمد به دست می‌آید. هر شرکت با توجه به شرایط و چشم‌اندازی که دارد، سودی را برای سال مالی خود پیش‌بینی می‌کند. اما این پیش‌بینی مي‌تواند بر مبنای شرایط مختلف تغییر کرده و زیاد یا کم شود. به تجدید نظرهایی که در مورد سود پیش‌بینی شده سهام انجام می‌شود، تعدیل سود می‌گویند. تعدیل سود سهام مسئله‌ای است که برای سهام‌داران مهم است. چرا که می‌توانند چشم‌اندازی از عملکرد شرکت مورد نظر خود داشته باشند.

افزایش و یا کاهش قیمت سهام مختلف، در مثبت یا منفی شدن تعدیل شرکت‌ها موثر است. اگر تغییر پیش‌بینی شرکت از سود خود در جهت منفی باشد، به آن تعدیل منفی و اگر تغییر پیش‌بینی سود افزایشی باشد، به آن تعدیل مثبت می‌گویند. هر چه میزان انحراف در پیش‌بینی سود کم‌تر باشد، نشان‌دهنده دقت بالا در امر پیش‌بینی سود است. شرکت‌ها میزان سود پیش‌بینی‌شده خود را برای سال مالی آینده ارائه می‌کنند. به این ترتیب بازتاب این اطلاعات در قیمت سهام و در پی آن بازده مشخص خواهد شد.