فاصله گرفتن دولت سیزدهم از سیاست آینده‌فروشی
کاهش نرخ فروش اوراق بدهی و «اخزا» در بودجه ۱۴۰۱ به تعدیل بازده انتظاری این بازار و جذب سرمایه‌های سرگردان توسط بازار سهام می‌انجامد.
به گزارش ایلام بیدار ، اگرچه بازار سرمایه در روزهایی که لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ از سوی دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، عمدتاً با افت نماگرها و شاخص‌ها روبه‌رو بوده، اما نگاهی گذرا به حوزه تأمین مالی از سوی بازار سرمایه بیانگر آن است که کاهش نرخ فروش اوراق بدهی و اخزا در بودجه ۱۴۰۱ به تعدیل بازده انتظاری از این بازار می‌انجامدکه این رخداد می‌تواند زمینه‌ساز جذب سرمایه‌های سرگردان به بازار سهام شود.
بر کسی پوشیده نیست در روزهای رکود و نزول بازار سرمایه، بازار اوراق بدهی دولتی داغ‌داغ بود و گاه ۷۰ تا ۸۰ درصد حجم معاملات روزانه بازار سرمایه در برخی از روزها به اوراق بدهی دولت اختصاص داشت، البته ناگفته نماند که تعدیل بازده این اوراق نقدشوندگی را در مقاطعی سخت کرده بود، در این میان با توجه به تأمین مالی دولت از بازار سرمایه، برخی کارشناسان اقتصادی مدعی بودند کاهش نرخ بازدهی اوراق مذکور و همچنین کنترل انتشار اوراق بدهی دولت در بازار سرمایه می‌تواند به بهبود وضعیت بازار سرمایه بینجامد.
هرچند در روزهایی که لایحه بودجه ۱۴۰۱ به مجلس شورای اسلامی رفت، بازار سرمایه قرمزپوش شد و روند نزولی را تجربه کرد، اما با نگاهی گذرا به بخش‌های مرتبط به بازار سرمایه بودجه سال آتی به این نتیجه می‌رسیم که بودجه سال آینده به سود بازار سرمایه است.
در خصوص تأثیر کاهش فروش اوراق خزانه در بودجه ۱۴۰۱ بر بازار سرمایه، باید گفت تصمیم دولت برای کاهش انتشار اوراق بدهی و اخزا می‌تواند به‌طور تلویحی و تصریحی بر بازار سرمایه اثر بگذارد، زیرا سال گذشته و امسال بخشی از نقدینگی موجود بازار جذب اوراق بدون ریسک شد که طبیعتاً با کاهش فروش این اوراق شاهد افزایش سمت تقاضای سهام در بازار سرمایه خواهیم بود.
بی‌شک با کاهش نرخ فروش اوراق بدهی دولتی انتظار می‌رود بازده مورد انتظار بازار تعدیل شود، چراکه این نرخ تابعی از نرخ بازده بدون ریسک است و به‌طور حتم اگر این امر به درستی رخ دهد شاهد افزایش p/e سهم‌های حاضر در بازار سرمایه خواهیم بود. از سوی دیگر تصمیمات اتخاذ شده مبنی بر جمع‌آوری مالیات‌های حاصله در بازار سرمایه و سپس تزریق آن به صندوق تثبیت بازار می‌تواند زمینه‌ساز بهبود روند بازار سرمایه و کاهش تکانه‌های نگران‌کننده بازار که ایجاد ترس در بازار می‌کند، باشد. یکی از مهمترین منابع درآمدی دولت در سال ۱۴۰۱ با توجه به کسری‌ای که در بودجه وجود دارد بحث مالیات است. اگر این تصمیم عملیاتی شود بدون شک به افزایش نقدینگی بازار و سودآوری شرکت‌ها کمک می‌کند.
کاهش انتشار اوراق در بودجه ۱۴۰۱
بر اساس اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۱، دولت سیزدهم تصمیم دارد سال آینده ۸۸۰ هزار میلیارد ریال انواع اوراق مالی و اسلامی منتشر کند که این میزان، ۴۴۵ هزار میلیارد ریال کمتر از بودجه ۱۴۰۰ است.
دولت سیزدهم واگذاری دارایی‌های مالی سال ۱۴۰۱ را حدود ۲۹۹ هزار میلیارد تومان برآورد کرده که ۱۲۸ هزار میلیارد تومان کمتر از قانون بودجه امسال است. بر همین اساس میزان تملک دارایی‌های مالی نیز نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۰ از حدود ۱۸۲ هزار میلیارد تومان به ۱۵۵ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. مهمترین بخش در واگذاری دارایی‌های مالی به انتشار اوراق مربوط می‌شود.
بر اساس بند «ب»، تبصره ۵ لایحه بودجه ۱۴۰۱ به دولت اجازه داده شده که برای تأمین مالی مصارف بودجه سال آینده تا سقف ۸۶۰ هزار میلیارد انواع اوراق مالی اسلامی (ریالی- ارزی)، از جمله اسناد خزانه اسلامی را که منطبق بر قوانین و مقررات و در چارچوب عقود اسلامی باشد منتشر کند. همچنین، طبق بند «ی» تبصره یاد شده دولت اجازه دارد مبلغ ۲۰ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی منتشر کند تا جهت احداث، تکمیل و تجهیز فضاهای آموزشی، پرورشی و ورزشی وزارت آموزش و پرورش (سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور) و دانشگاه فرهنگیان به مصرف برسد.
بدین ترتیب در مجموع دولت پیش‌بینی کرده است در سال آینده ۸۸۰ هزار میلیارد ریال انواع اوراق مالی و اسلامی منتشر کند. این در حالی است که در بودجه ۱۴۰۰، حدود هزارو ۳۲۵ هزار میلیارد ریال انتشار اوراق مالی و اسلامی در نظر گرفته شده است؛ بنابراین در صورت عدم تغییر لایحه بودجه در مجلس در سال آینده، ۴۴۵ هزار میلیارد ریال کمتر از امسال اوراق منتشر خواهد شد.
دماسنج اقتصاد کشور روی خوشی به بودجه ۱۴۰۱ نشان نداد
لایحه بودجه سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان طی چند روز گذشته به مجلس ارائه شد. اهداف اعلام شده از سوی دولتمردان برای بودجه ۱۴۰۱، کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدهای دولت برای نداشتن کسری بودجه است که وجود این کسری، عامل منفی برای اقتصاد کشور به حساب می‌آید. در این بین عبور بودجه از کانال دولت و مجلس ممکن است با اتفاقات خاصی همراه باشد، اما در گام اول با ارائه بودجه و اخباری که جسته و گریخته از آن منتشر می‌شود، باعث شد بازار سرمایه روی خوشی به آن نشان ندهد و همچنان روند نزولی بازار ادامه پیدا کرده و اوضاع به حد نگران‌کننده‌ای برای فعالان بازار رسیده است.
اگرچه در این بودجه سهم کمتری از تأمین مالی دولت از طریق بازار سرمایه اختصاص یافته، ولی با مشاهده وضعیت فعلی بورس می‌توان گفت، این موضوع قابل تحقق نخواهد بود و به نظر می‌رسد بازار سرمایه کشش تأمین مالی دولت را نسبت به سال‌های قبل نخواهد داشت. از آنجا که سیاست‌های مالی و انقباضی دولت آسیب شدیدی به بخش‌های مختلف اقتصاد می‌زند و این سیاست‌ها برای کنترل تورم است، اما اگر به سمت افزایش تولید و ایجاد ثروت پیش برویم وجود نقدینگی مضر نخواهد بود و باید بین نقدینگی و تولید ناخالص داخلی تعادل ایجاد شود که رونق تولید، بهبود تمامی شاخص‌های اقتصادی را به همراه خواهد داشت از جمله دماسنج اقتصاد کشور.
به گزارش فارس، سهامداران هر روز صبح که سبد سرمایه‌گذاری خود را در بورس اوراق بهادار تهران می‌بینند، بیشتر با رنگ قرمز آشنا می‌شوند. کاهش قیمت و ارزش سهام در ۱۶ ماه گذشته به یک رویه تبدیل شده است که بیشتر سهامداران را وادار به خروج از بازار سرمایه کرده و افرادی هم که مانده‌اند، در پی سربه‌سر شدن سود و زیان خود هستند تا از بورس خارج شوند.
باید پذیرفت که شرایط کنونی بازار، شرایط خوب و مساعدی نیست، اما کماکان بسیاری از سهامداران به فردای بازار امیدوار هستند و باید دید شرایط و شیوه تصمیمات در بازار سرمایه چگونه پیش خواهد رفت. اگر قرار است مدیران سازمان بورس و دولتمردان برای بورس کاری کنند، این روزها بازار به شدت نیاز به حمایت دارد.
تمامی اتفاقات ماه‌های گذشته در بین مدیران بازار بورس و تصمیمات گرفته شده علیه بازار بوده و این بازار به محلی برای تأمین کسری بودجه دولت تبدیل شده است و اهالی بازار به نوعی تنها مانده‌اند، البته اخبار خوشی از تغییر رویه دولت نیز به گوش می‌رسد.
بودجه دولت، نقطه امید بازار سرمایه
این روزها که بودجه توسط دولت به مجلس برده شده است، به نظر می‌رسد همه اعدادی که در بودجه آورده شده، به نفع بورس است، یعنی تصمیماتی که دولت برای بودجه سال آینده گرفته است، می‌تواند برای بورس یک امتیاز فوق‌العاده محسوب شود.
بودجه در چند بخش از جمله تخصیص اعتبار جداگانه برای صندوق تثبیت بازار و کاهش انتشار اوراق بدهی دولت ظاهراً به نفع بازار سرمایه بسته شده است. این اتفاقات در کنار یکدیگر می‌تواند روند بازار سرمایه را با تغییراتی جدی روبه‌رو کند.
تأمین مالی دولت از بورس در سال ۹۹ چقدر بود؟
دولت در سال ۱۳۹۹، حدود ۲۴۳ هزار میلیارد تومان اوراق در بازار سرمایه به فروش رسانده است. رقم مصوب بودجه ۱۷۵ هزار میلیارد تومان است و در صورتی که مصوبه سران قوا برای انتشار ۱۲۵ هزار میلیارد تومان اوراق به آن اضافه شود، در مجموع دولت می‌توانسته در سال ۹۹، معادل ۳۰۰ هزار میلیارد تومان تامین مالی داشته باشد که تحقق ۸۱ درصدی بازار سهم سرگردان از آینده دارد.
در این بین، سهم اوراق مالی و اسلامی ۷۸ هزار میلیارد تومان با تحقق ۶/۸۸ درصدی بوده است. در این زمینه رقم مصوب، ۸۸ هزار میلیارد تومان بود. دولت در این سال حدود ۱۲۳ هزار میلیارد تومان از ۱۲۵ هزار میلیاردی را که از سران قوا مجوز گرفته منتشر کرده است. در این بخش، در مجموع ۲۰۱ هزار میلیارد تومان اوراق فروخته شد. از سوی دیگر، از محل فروش سهام یا همان خصوصی‌سازی از طریق واگذاری صندوق‌ها در بورس، بالغ بر ۳۵ هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت به دست آمد.
بودجه ۱۴۰۰ و تأمین مالی دولت از بورس
در قانون بودجه سال ۱۴۰۰، دولت مجوز فروش ۱۳۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق را داشته که در شش ماهه ابتدایی سال، حدود ۱۲۶ هزار میلیارد تومان آن به فروش رسیده و حدود ۵ هزار میلیارد تومان آن باقی مانده است.
عملکرد بودجه سال ۱۴۰۰ در نیمه نخست نشان می‌دهد دولت ۹۵ درصد اوراق مالی را که در بودجه مصوب شده، فروخته است. دولت برای تأمین مالی کسری بودجه خود به دنبال گرفتن مجوز فروش ۵۰ هزار میلیارد تومان اوراق دیگر برای فروش در بورس از سران قواست.
دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ قصد دارد ۸۸ هزار میلیارد تومان از محل واگذاری و فروش انواع اوراق مالی و اسلامی درآمد کسب کند. این رقم که در لایحه پیشنهادی دولت به مجلس آورده شده است، کاهش ۳۳ درصدی را نشان می‌دهد. این کاهش ۳۳ درصدی برای رقم پیشنهادی دولت در بودجه است و در صورتی که در سال جاری ۵۰ هزار میلیاردی را که از سران قوا مجوز گرفته است منتشر کند، کاهش فروش اوراق در سال آینده حدود ۵۱ درصد خواهد شد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، بازار سرمایه می‌تواند نفس تازه‌ای بکشد. در صورتی که این رقم را در کنار رقم قابل توجهی که دولت باید در سال آینده برای بازپرداخت اوراق بدهی منتشر شده در سال‌های گذشته اختصاص دهد، بگذاریم، می‌توان امیدوار بود بورس دیگر صندوق تأمین مالی دولت و کسری بودجه آن نیست و می‌تواند به روند معمول و متعادل خود بازگردد. در بخش تملک دارایی‌های مالی، بازپرداخت ۱۲۸ هزار ۲۹۶ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. تمام این اعداد و ارقام گفته شده، در صورتی می‌تواند برای بازار سرمایه مفید واقع شود که سیستم بانکداری به عنوان رقیب جدی بازار سرمایه با کاهش نرخ بهره مواجه شود.
به عبارت دیگر، بازار سرمایه همیشه رقیبی به نام بازار بانکی داشته که متأسفانه در ماه‌های گذشته شاهد این مورد بوده‌ایم که بهره بین‌بانکی به صورت کاملاً آرام و در سکوت خبری مطلق روند صعودی را در پیش گرفته و طبق اخبار و آمار منتشر شده، نرخ بهره بین‌بانکی به بیش از ۲۱ درصد رسیده است که این مسئله نشان می‌دهد بازار سرمایه در وضعیت نامطمئن و پرریسکی قرار دارد.
سهامداران سرگردان شدند/ چه زمانی منتظر پرواز بورس باشیم؟
عملکرد ضعیف بازار بازار سهم سرگردان از آینده سهام در ماه‌های گذشته و سرعت‌‌‌‌‌‌‌گرفتن موج‌های ریزشی در هفتههای اخیر، بیش از پیش بر نگرانی سرمایهگذاران افزوده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد خروج پول همچنان از بازار سرمایه ادامه دارد، به طوری که روز شنبه ۶۲۹ میلیارد تومان و روز دوشنبه ۱۲۳ میلیارد تومان پول از بازار خارج و تنها در روز چهارشنبه ۵۳ میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار شد. اما میانگین خروج نقدینگی سهامداران در این هفته به ۶۹۹ میلیارد تومان رسید.
بنا به این گزارش، شاخص کل بورس چهارشنبه هفته اخیر روی عدد یک میلیون و ۳۵۵ هزار واحدی بود و این هفته به محدوده یک میلیون و ۳۴۶ هزار واحدی رسید و افت ۰.۶۴ درصدی را ثبت کرد. از سوی دیگر شاخص هم‌وزن نیز کاهش ۰.۸۰ و شاخص کل فرابورس نیز در حدود ۰.۱۹ درصد کاهش یافت و به تراز ۱۸ هزار و ۳۶۲ واحدی رسید.
ارزش معاملات این هفته برابر با شش ۶۷۰۴ میلیارد تومان بود که روز شنبه ارزش معاملات ۲۵۵۴، دوشنبه ۲۰۸۱ میلیارد تومان و روز چهارشنبه ۲۰۶۰ میلیارد تومان بود.
نامه عشقی به معاون بازار سهم سرگردان از آینده اول
با وجود این شرایط بازار سرمایه، هفته گذشته رییس سازمان بورس در نامه‌ای رسمی به معاون اول رییس‌جمهور با بررسی شرایط کنونی بازار سهام، ۸ چالش عمده و ۶ پیشنهاد برای مدیریت نااطمینانی‌ها را اعلام کرد.
در متن نامه ارسالی مجید عشقی، از مهمترین چالش‌ها و عوامل ایجادکننده نگرانی‌های بازار سهام در محورهای هشت‌گانه شامل «روند افزایشی نرخ سود بانکی و تاثیر آن بر خروج نقدینگی از بازار»، «کاهش حاشیه سود شرکت‌های ناشی از افزایش نرخ خوراک و حامل‌های انرژی»، «قیمت‌گذاری دستوری محصولات صنایع از قبیل خودرو، شوینده، لاستیک و . »، «انجام معاملات شرکت پالایش و پخش در بورس انرژی»، «نوسان در نرخ ارز و تاثیر آن در افزایش نااطمینانی‌های صنایع برای توسعه فعالیت»، «واگذاری سهام در شرکت‌های خودروسازی»، «اتخاذ تصمیمات برای شرکت‌های صادرات محور بدون درنظرگرفتن منافع کلان اقتصادی» و «قطعی برق در تابستان و گاز در زمستان و آثار منفی آن بر تولیدو بهای تمام شده» نام برده شده است.
در پایان این نامه ۷ صفحه‌ای پیشنهادهایی برای مدیریت نااطمینانی‌ها در بازار سهام نیز در ۶ محور با عنوان «تثبیت نرخ سود بین بانکی در کانال از پیش تعیین شده»، «حذف نرخ هاب اروپایی از فرمول قیمت‌گذاری نرخ خوراک و سوخت گاز»، «حذف قیمت‌گذاری دستوری»، «شفاف شدن روابط مالی فیما بین دولت و بنگاه‌های اقتصادی»، «تعیین تکلیف واگذاری سهام خودروها» و «واریز مابقی تعهدات صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار» ارائه شده است.بازار سهم سرگردان از آینده
امید حداقلی به بازار
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت کنونی بازار سرمایه اعتقاد دارد: ریزش بورس در واقعیت بی‌سابقه نبوده و در زمان‌هایی که بازار دچار پنیک و نگرانی می‌شود، شاهد خروج نقدینگی هستیم و در حال حاضر یک مقداری نگرانی در بازار سرمایه وجود دارد.
او، عدم حمایت از بازار را یکی از اصلی‌ترین دلایل ریزش بورس معرفی می‌کند و می‌گوید: متاسفانه ما بسیار شاهد موارد پنیک در بازار سرمایه بودیم که این پنیک‌ها با حمایتی همراه نمی‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه بازار سرمایه نیازمند نقدینگی است،می‌افزاید:بانک مرکزی با بالا بردن نرخ بهره و بستن خطوط اعتباری خود بر روی بانک‌ها، سطح نقدینگی را در کل جامعه پایین آورده و اکثر فعالیت‌ها دچار رکود شده است و شرکت‌ها با ظرفیت بسیار پایینی فعالیت می‌کنند که آمارهای رسمی نیز این موارد را تایید می‌کنند و زمانی که دولت حمایتی نمی‌کند و نقدینگی به بازار تزریق نمی‌کند، شرکت‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند؛ به خصوص در بخش‌های دولتی که وضعیت مالی آنها در حال بدتر شدن است.
دارابی متذکر می‌شود: بازار سرمایه قطعا نیازمند حمایت جدی و تزریق نقدینگی قابل ملاحظه است.
وی عنوان می‌کند: در حالی که بازارها در حال کاهش هستند، عده‌ای با خوش‌بینی اقدام به خرید می‌کنند، اما ما نباید فراموش کنیم که تقریبا از ۱۹ مرداد ۹۹ تا الان بازار در حال کاهش پیوسته است و هر زمانی که در دفعات قبل نیز اقدام به خرید می‌کردید، کف دیگری نیز برای آن شکل گرفته بود.
دارابی می‌گوید: در حال حاضر قیمت‌ها در بازار سرمایه در وضعیت خوبی هستند، اما مساله این است که امیدواری چندانی در این بازار نیست و از آنجا که امیدواری چندانی وجود ندارد، نقدینگی حرکتی برای خرید نمی‌کند و حمایتی نیز اگر نشود، سهامداران خود را تنها در بازار احساس می‌کنند و به همین خاطر موج فروش‌ها به وجود خواهد آمد.
سردرگمی سهامداران
مجید عبدالحمیدی، کارشناس و فعال بورس و بازار سرمایه درباره وضیعت این روزهای بورس می‌گوید: بلاتکلیفی بازار بهترین اصطلاحی است که این روزها می‌توان در جمع فعالان بازار و رسانه‌ها به وضوح مشاهده کرد. در خیلی از صنایع متوسط نمادهایی با p/e پنج حتی کمتر به وفور پیدا می‌شود.
وی می‌افزاید: درگروه‌های بزرگ‌تر نیز وضعیت به همین صورت است و بازار از لحاظ قیمتی آماده رشد است.اما نبود ورود پول جدید به بازار که به خاطر شرایط وضیعت فعلی سیاسی و اقتصادی کشور است، مهمترین دلیل درجا زدن این روزهای بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه عنوان می‌کند: بازار سهام به سبب نامعلوم بودن افق پیش روی مذاکرات احیای برجام در این روزها بسیار بلاتکلیف عمل کرده است. این رویکرد بازار به آن معناست که در شرایط کنونی به سبب ابهام فعالان اقتصادی نسبت به آینده، بورس نیز رویکرد معینی درباره سرمایه‌گذاری حتی در کوتاه‌مدت ندارد.
عبدالحمیدی تصریح می‌کند: به نظر من با تعیین و تکلیف این موضوع و ثابت شدن سیاست‌های بانک مرکزی برای نرخ سود بین بانکی،می‌توان به پایان این روند در بورس خوش‌بین بود.
وی درباره سردرگمی سهامداران در این روزها می‌گوید: هیچ چیز برای بازار بدتر از بلاتکلیفی و سردرگمی سرمایه‌گذارانش نیست. در این وضعیت برخی از سیاست‌گذاران کلان با به راه انداختن موج‌های مصنوعی در بازار سعی در دادن شوک و رونق مقطعی آن دارند.
این کارشناس بازار سرمایه یادآور می‌شود: صحبت‌های افراد مختلف در مورد اعداد شاخص، بالا بردن دامنه نوسان یا بیشتر کردن زمان انجام معاملات نمی‌تواند به‌تنهایی کمکی به رشد بازار کند و حتی بیشتر باعث بی‌اعتمادی سهامداران به بازار خواهد شد.
عبدالحمیدی تاکید می‌کند: سهامداران نباید با دارایی‌های خود احساسی و هیجانی رفتار کنند. آن دسته از سهامدارانی که تمایل به ورود در بازار دارند، باید همه جوانب را قبل از ورود بررسی کنند و سپس در زمان و موقعیت مناسب وارد شوند. اگر دانش این کار را ندارند، از افراد و شرکت‌های متخصص کمک بگیرند و خودشان به طور مستقیم وارد بازار سرمایه نشوند.
با این حال، برخی از کارشناسان معتقدند که با توجه به انتشار گزارش‌های سه و شش ماهه، انتظار می‌رود که بورس هفته آینده روزهای متعادل و گاهی مثبت خوبی را پشت سر بگذارد.
گزارش‌های ۳ و ۶ ماهه بازار سرمایه بسیار مهم است، چراکه می‌تواند روند بازار را تغییر دهد و احتمالا می‌رود برخی از شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند. عواملی چون قطعی برق، کاهش قیمت کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی، کاهش قیمت نفت، نوسان قیمت دلار و… صورت مالی‌های مطلوبی نداشته باشیم. البته این عوامل صددرصد نیست و ممکن است برخی از شرکت‌ها عملکرد بسیار مثبت و برخی دیگر عملکرد منفی داشته باشند.
اغلب کارشناسان می‌گویند که شرکت‌های دلارمحور با کاهش سودآوری و شرکت‌های داخلی و ریال‌محور سود مواجه خواهند شد. اما به طور کلی وضعیت سودآوری شرکت‌ها در گزارش‌های سه و شش ماهه منفی خواهد بود.
بازار سهم سرگردان از آینده
مروز با ادامه روند کاهشی قیمت ارز و تداوم رکود بازارهای موازی، قیمت ها در بازار سهام نیز کاهش یافت و شاخص تا سطح یک میلیون و ۱۸۶ هزار واحد پایین آمد. با این همه ، تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند در ریزش های سریع، بازگشت هم سریع تر خواهد بود و با کنترل هیجانات فروش، بازار در زمانی کوتاه، تعادل خود را بازخواهد یافت.
کاهش قیمت ها در بازار سرمایه پیشخور شده است
عظیم ثابت، مدیرعامل کارگزاری بانک سپه با بیان اینکه اظهارات مسئولین محترم در دولت و مجلس در رابطه با بازار سرمایه باید تسهیل کننده شرایط بازار باشد و بازار سرمایه را دچار اتفاقات غیرقابل پیش بینی نکند، به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: با توجه به اینکه بازار، اصلاح خوبی داشته است و شرکت ها نیز گزارش های خوبی را ارائه کرده اند می توان نتیجه گرفت که فقط فروش های احساسی بازار را با روند کاهشی همراه کرده است.
وی با تاکید بر اینکه سرمایه ترسو است و هر شایعه ای در این بین می تواند بر سرمایه سهامداران تأثیرگذار باشد، ادامه داد: هیجانی که سهامداران از ترس از دست دادن سرمایه های خود دارند موجب تصمیم به خروج از بازار شده است. کاهش قیمت دلار و افت سایر بازارها سهامداران را نگران کرده است در حالی که تمامی کارشناسان معتقدند این کاهش قیمت دلار موقتی است .
ثابت گفت: از طرف دیگر کاهش قیمت ها در بازار سرمایه پیشخور شده است و بگومگوهای سیاسی تأثیر بیشتری بر بازار داشته است، لذا از مسئولین تقاضا داریم که در خصوص مسائل مرتبط با بازار سرمایه دقت بیشتری داشته باشند به این دلیل که منابع مردم در این بازار درگیر است و بخش زیادی از مردم به بازار سرمایه به چشم امید می نگرند.باید مراقب باشیم چون بازار سرمایه سپر تورمی است و می تواند منابع سرگردان بیرون را مدیریت کند و از سفته بازی های بیرون از بازار جلوگیری کند.
فراز و نشیب فعلی مقطعی است
سید مصطفی صفاری، مدیرعامل شرکت سبدگردان سرمایه ایرانیان در خصوص روند فعلی بازار سرمایه به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: در حال حاضر شاهد افت تمامی بازارها هستیم و این فضا تنها بر بازارسرمایه حاکم نیست.
وی با بیان اینکه ریزش دلار تاثیری عمیق بر بازار سرمایه ندارد، گفت: در سال گذشته شاهد دلار ۱۳ هزار تومانی بودیم در شرایطی که بازار با افت مواجه نبود.
وی افزود: دلیل اصلی افت اخیر بازارسرمایه، ریسک های سیاسی داخلی موجود است. اختلافات نهادهای بالادستی سایه بر بازارسرمایه انداخته، بازار را ترسانده و درنهایت سبب زیان سرمایه گذاران شده است.
مصطفی صفاری ضمن اشاره به اینکه بازارسرمایه، بازاری بلند مدت است و فراز و نشیب آن مقطعی است، ادامه داد: گزارش های ۹ ماهه شرکت ها از مطلوبیت بالایی برخوردار هستند و بنابراین روند بازار مثبت ارزیابی می شود. تنها دلیل ریزش اخیر نیز همانطور که اشاره شد، ترس ها و ریسک های سیاسی است.
رونق بازار سهام بر محور قیمت مواد خام در بازارهای جهانی
ولی نادی قمی، کارشناس بازار سرمایه در تحلیل افت شاص بورس گفت : با توجه به اینکه فعلا انتظار نمی‌رود ابرتورم خارج از کنترل در کشور رخ دهد و انقباضی شدن سیاست‌های پولی و رشد نرخ بهره در بازار بین‌بانکی نیز حاکی از این موضوع است، رشد بازار سهام برای یکسال پیش رو از محل انتظارات تورمی تامین نخواهد شد. در عوض در حال حاضر رونق بازار سهام به جای تورم، بر محور قیمت مواد خام در بازارهای جهانی و قیمت ارز استوار است.
وی ادامه داد: در مجموع به نظر می‌رسد که برای سال پیش‌رو رشد اقتصادی کشور با توجه به تخفیف عوارض کرونا از مسیر منفی خارج شود و بسته به چشم‌انداز روابط خارجی از نرخ‌های رشد خفیف تا رشدهای مثبت قابل توجه را می‌توان انتظار داشت؛ لذا بازار سهام به جای موج سواری روی تورم، از محل توسعه اقتصاد منفعت خواهد برد.
بازارهای موازی در رکود؛ بازار سرمایه در انتظار بازگشت
بهادر شمس، مدیرعامل شرکت کارگزاری آرمان تدبیر گفت: اکنون افت شاخص بورس منطقی نیست. علاوه بر آن هیچ پارامتری که بتواند بازار را دچار نوسان کند در داخل کشور وجود ندارد. این در حالی است که بازارهای موازی در رکود کامل به سر می‌برند و انتظار می‌رود در صورت بازگشت اعتماد به بازار سرمایه، روند معاملات خوبی را در بهمن و اسفندماه شاهد باشیم.
وی با اشاره به کاهش قیمت سهام شرکت‌ها طی روزهای اخیر ادامه داد: یکی از دلایل افت شاخص، زمزمه هایی در خصوص کاهش نرخ برابری ارز و رسیدن آن به کمتر از ٢٠ هزار تومان بود، اما واقعیت این است که اگر این اتفاق هم بیفتد، تاثیری مقطعی در بورس خواهد داشت و بازار سرمایه واکنش کوتاه مدتی به این موضوع دارد.
روزهای سبز در دو ماه پایانی سال
حسن رضایی پور کارشناس بازار سرمایه، به افت چند روز اخیر شاخص اشاره کرد و گفت: با توجه به رخدادهایی که طی چند ماه اخیر در بازار شاهد بودیم و مواردی همچون عرضه سهام دولتی در قالب صندوق‌های قابل معامله، متاسفانه اعتماد از بازار سرمایه رخت بر بست اما اکنون هیجانات کاذب تا حدی فروکش کرده و و در حال عبور از فضای بی اعتمادی هستیم.
وی ادامه داد: اگر تا چند روز آینده و با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، سیاست‌های جدید شکل بگیرد، قطعا ریسک‌های سیستماتیک کاهش چشمگیری خواهد داشت و شاهد حرکت بسیاری از نمادها در بازار سرمایه خواهیم بود.اکنون سهام ارزنده زیادی در بازار وجود دارند و اگر در کنار کاهش ریسک ها، دولت با رویکردهای منطقی نگرانی‌های فعلی بازار سرمایه را کاهش دهد در دو ماه پایانی سال روزهای سبزی را خواهیم دید.
بازار به مسیر تعادل برمی گردد
همایون دارابی در گفت و گو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) وضعیت فعلی بازار را حاصل جمع کاهش قیمت دلار و قیمت های جهانی دانست و گفت: امروز این دو عامل بر بازار فشار مضاعف ایجاد کرد.
وی ادامه داد: با توجه به اخبار ناخوشایند از اقتصاد چین و احتمال اجرای قرنطینه ، قیمت نفت و فلزات اساسی هم روندی نزولی داشت و به تبع آن در بازار سهام هم به ویژه برخی نمادهای وابسته به این عوامل اثراتی به جا گذاشت.
وی افزود: البته تجربیات گذشته به ما نشان می دهد که در ریزش های سریع، بازگشت هم با سرعت بالاتری اتفاق خواهد افتاد و به نظر می رسد با کنترل هیجانات فروش ، از روز دوشنبه یا سه شنبه هفته جاری مجددا بازار به مسیر تعادل باز خواهد گشت.
دارابی همچنین به متولیان بازار سرمایه پیشنهاد کرد، در صورت امکان حجم مبنا را به طور موقت و برای چند روز از مدار خارج کنند تا نگرانی های ناشی از اصلاح قیمتی در بازار تخلیه شود.
ریزش های اخیر فرصت سرمایه گذاری است
رامین ملماسی، مدیرعامل کارگزاری سینا گفت: بررسی شرایط بازارهای مختلف کشور نشان می دهد که بازار سرمایه هم اکنون بهترین محل برای سرمایه گذاری است و به رغم ریزش های اخیر سهام داران و سرمایه گذاران نباید از این فرصت غافل شوند.
وی افزود: ارزنده بودن قیمت سهام شرکت ها و گزارش های مناسب مالی و عملکردی شرکت ها بر روی کدال، نشان دهنده وضعیت مطلوب سرمایه گذاری در بازار سرمایه است، چرا که عملکردهای ۹ ماهه و پیش بینی هایی که از میزان فروش و تولیدات شرکت ها برای ماه های پایانی سال منتشر می شود، حاکی از چشم انداز مثبت است و سرمایه گذاران خرد با تحلیل و تفکر نباید چنین شرایطی را از دست بدهند.
اکنون زمان اصلاح ساختار پرتفوی سهام است
سیدرضا علوی، رئیس هیات مدیره سبدگران داریک پارس با اشاره به انتشار گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها بر روی کدال، به عصر مالی گفت: صورت‌های مالی منتشر شده، نشان از فروش خوب شرکت‌ها در این بازه زمانی دارد. در عین حال، روند مثبت نرخ‌های جهانی محصولات هم به کمک شرکت‌ها آمده، به طوری که شرکت‌های بنیادی گزارش‌های خیلی خوبی را روانه کدال کرده اند و بعضی از آنها فراتر از انتظار عمل کرده اند.
وی تصریح کرد: اصلاحات مقطعی، بهترین فرصت برای تحلیل مجدد و اصلاح ساختار پرتفوی سهام با توجه به آخرین تغییرات در متغیرهای اقتصادی شامل حجم نقدینگی، ورود و خروج پول در بازار، نرخ تورم و ارز، درآمدهای صادراتی، طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها، مباحث مربوط به تجدید ارزیابی و سایر متغیرهای موثر بازار سهم سرگردان از آینده بر سودآوری و ارزندگی شرکت‌هاست.
نزولی بودن بازار کوتاه مدت است
محمد گرجی آرا، مدیر مجامع و امور سهام هلدینگ هزاردستان، وضعیت بنیادی شرکت های بورسی کشور را مطلوب و رو به رشد دانست و به سنا، گفت: نزولی بودن بازار کوتاه مدت است و به نظر می رسد بازار سرمایه تا خرداد سال آینده در روندی صعودی با شیب ملایم حرکت کند.
این کارشناس بازار سرمایه با تشریح وضعیت دیگر بازارها گفت: در حالی که اغلب بازارهای موازی در رکود به سر می برند بازار سرمایه همچنان به جهت وضعیت بنیادی شرکت ها مطلوب ارزیابی می شود و توصیه می شود، سرمایه گذاران سهم های کم ریسک تر را انتخاب و موقعیت خود را در بازار حفظ کنند.
سینگال های مثبت درباره آینده سهام فولادی ها در بورس
دو فعال معدنی می‌گویند: افزایش سرمایه، تولید و صادرات در روند ارزش سهام فولادی‌ها تاثیرگذار است اما طبق پیش‌بینی آنها این احتمال هم وجود دارد که سهام فولادی‌ها در آینده دچار نوساناتی شود.
اقتصاد
فعالان بازار فلزات می‌گویند رشد قابل توجه فروش و سودآوری فولادسازان در دو سال اخیر، ناشی از جهش نرخ ارز بوده که در نهایت باعث رشد قیمت سهام فولادسازان بورسی نیز شده است. رشد نرخ ارز و پرهیز از تثبیت نرخ آن در شرایط تورمی، به افزایش انگیزه فعالان اقتصادی به صادرات و رونق صادرات غیرنفتی منجر می‌شود که این دو مسئله می‌تواند در شاخص سهام فلزات اثرگذار باشد. حالا با فراز و فرودهای ایجاد شده در بازار سهام می‌توان به رشد سهام فولادی‌ها امیدوار بود؟
در همین رابطه رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران در پاسخ به این پرسش که آینده فولادی‌ها در بورس چه خواهد شد؟ گفت: آینده فولاد در بورس جدای وضعیت سایر بنگاه‌ها نیست. به هر حال به میزان سرمایه‌گذاری که در بنگاه‌های فولادی صورت گرفته است صاحبان سرمایه تصور دارند، سودی عایدشان شود. این افزایش ارزش سهم که به صورت تصنعی در بازار سرمایه صورت گرفته در نخستین سال مالی ممکن است ارزش ناچیزی برای سهامداران داشته باشد اما به طور کلی با افزایش صف خرید و رشد بازار سهام، وضعیت سهام معدنی‌ها از جمله فولاد نیز در آینده رشد می‌کند.
بهرام شکوری درباره افت و خیز شاخص سهام فولاد در این وضعیت معتقد است که افزایش سود سهام فولادی‌ها در بازار سرمایه ممکن است ارزش سهام این بنگاه‌های اقتصادی را افزایش دهد اما عملا تاثیری بر وضعیت تولید آنها ندارد. مگر اینکه بنگاه‌های صنعتی خود برای تامین نقدینگی بخشی از سهام را در بازار عرضه کنند که این شاید بتواند بر روند تولید بنگاه‌ها اثرگذار باشد
او افزود: قاعدتا در بازار سهام خیلی از اتفاق‌هایی که در داخل شرکت رخ دهد در ارزش سهم تاثیر دارد. به عنوان مثال افزایش سرمایه، تولید و صادرات که خوشبختانه چشم‌انداز روشنی در بخش فولاد دیده می‌شود. به نظر می‌رسد که قیمت فعلی فولادی‌ها نسبت به سایر نمادها در بازار سهام خوب است و احتمالا در آینده ارزش سهم نمادهای فولادی بهتر خواهد شد.
فراز و فرودهای ارزش سهم فولادی‌ها
این نماینده بخش خصوصی با اشاره به آینده بازار سهام، اظهار کرد: آنچه که امروز در بازار سهام شاهدش هستیم هم می‌تواند برای سهامداران نویدبخش و هم وضعیت ناخوشایندی داشته باشد. این روزها یکی از دلایل جذاب شدن بازار سهام این است که علاقه‌مندی مردم برای ورود به بورس بیشتر شده است و بخشی از سرمایه‌های سرگردان که دست مردم بوده وارد بازار سهام شده است. به هر حال وارد شدن این پول‌های سرگردان باعث تورم می‌شود و هم و غمی را برای تمام بازارها به همراه دارد.
شکوری اضافه کرد: چنانچه این سرمایه‌های سرگردان وارد بخش مولد کشور شود باعث تولید، اشتغالزایی و ارزآوری بیشتر می‌شود اما یکی از معایب بازار سهام این است که با ورود پول‌های سرگردان به این بازار تنها سهامداران تغییر می‌کنند و در نهایت خرید و فروش سهم صورت می‌گیرد. طی چند وقت اخیر چون تقاضا برای خرید سهام زیاد و عرضه کم بوده قیمت سهام افزایش پیدا کره و این موضوع همخوانی با افزایش سرمایه شرکت‌ها نداشت.
آیا نماد فولادی‌ها مثبت می‌شود؟
از سوی دیگر عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد درباره نگاه فعالان بخش‌خصوصی از وضعیت بازار سهام فولادی‌ها به نکات قابل توجهی اشاره می‌کند.
سیدرضا شهرستانی اظهار کرد: اکنون بازار سهام روند هیجانی و غیرواقعی قابل مشاهده است و پیش‌بینی می‌شود در آینده شاهد نوسان قیمت سهام فولادی‌ها باشیم.
او اظهار کرد: با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، قرار است ۵۵ میلیون تن فولاد تولید و صادرات این حوزه تقویت شود. با توجه به این برنامه‌ها قطعا رشد صادرات فولاد در ارزش سهام فولادی‌ها اثرگذار است.
حال در روزهای آینده باید دید که با تغییرات شاخص بورس آیا نماد فولادی‌ها روند مثبتی به خود خواهد گرفت یا خیر؟
پبش‌بینی بورس؛ آیا رشد بازار ادامه‌دار است؟
رضاپور با اشاره به اینکه ورود پول حقیقی در ابتدای سال و در معاملات عید مشهود بود، گفت: این روند از نیمه اسفندماه آغاز شد که کماکان نیز به نظر می‌رسد ادامه دارد، از سوی دیگر با توجه به نزدیک شدن به فصل مجامع و تقسیم سود مناسب در برخی از صنایع و شرکت‌های بورسی، تثبیت نرخ دلار، تعیین تکلیف بودجه و مشخص شدن وضعیت شرکت‌های بورسی از لحاظ احکام بودجه ای، از جمله مواردی بوده که موجبات رشد بازار سهام را فراهم آورده است.
فرارو - کارشناسان بازار سهام معتقدند، بورس در سال ۱۴۰۱ می‌تواند وضعیت متعادلی را تجربه کند، در این رابطه احیای برجام از اهمیت به سزایی برخوردار است، زیرا طی چند ماه بازار سهم سرگردان از آینده گذشته بازار در یک حالت انتظاری به سر می‌برد تا برجام تعیین تکلیف شود، اما این مسئله تاکنون محقق نشده است.
به گزارش فرارو، در ابتدای سال جاری نیز به نظر می‌رسد، وضع برجام نیز هنوز نامشخص باشد، اما به هر حال اگر برجام احیا شود، این موضوع برای بازار سرمایه می‌تواند بسیار موثر باشد، زیرا با امضای مجدد توافق هسته‌ای تمامی بازارهای سرمایهای شامل سکه، طلا، خودرو، مسکن و ارز وارد رکود خواهند شد، بنابراین نقدینگی سرگردان در چنین شرایطی می‌تواند به بورس وارد شود.
از سوی دیگر شرکت‌های بورسی و فرابورسی با رفع تحریم‌ها شرایط بسیار مناسبی خواهد شد که این خود می‌تواند به یک محرک برای رشد بازار سهام بدل شود. علاوه بر برجام، وضعیت بودجه نیز ریسک دیگر بازار سهام بود، اما با توجه به ابلاغ بودجه در روز پایانی سال گذشته، به نظر می‌رسد دیگر از این نظر ابهامی برای بورس وجود نداشته باشند و بازار در این زمینه تکلیف خود را بدانند.
بازار سهام نیازمند جذب نقدینگی است
احسان رضاپور کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به روند رو به رشد بازار سهام طی هفتههای اخیر، اظهار داشت: انتشار اخبار مثبت از برجام، افزایش حجم معاملات و گردش نقدینگی در صنایع مختلف و رشد قیمت جهانی نفت و کامودیتی‌ها در بازار جهانی، عوامل موثر در رونق بازار سهام طی چند وقت گذشته بوده است.
وی افزود: در سوی مقابل با رفع بسیاری از ابهاماتی که در مورد بازار سرمایه وجود داشت و از رفتن ریسک‌های حاکم بر بازار سهام، خوشبینی‌ها نسبت به افزایش سودآوری آتی شرکت‌ها افزایش یافت، در این رابطه اگر سرمایهگذاران با دید میان‌مدت و بلندمدت اقدام به سرمایه‌گذاری کنند، بسیار مناسب بوده و بازدهی جذابی در انتظار چنین سرمایه‌گذارانی خواهد بود.
رضاپور با اشاره به اینکه ورود پول حقیقی در ابتدای سال و در معاملات عید مشهود بود، گفت: این روند از نیمه اسفندماه آغاز شد که کماکان نیز به نظر می‌رسد ادامه دارد، از سوی دیگر با توجه به نزدیک شدن به فصل مجامع و تقسیم سود مناسب در برخی از صنایع و شرکت‌های بورسی، تثبیت نرخ دلار، تعیین تکلیف بودجه و مشخص شدن وضعیت شرکت‌های بورسی از لحاظ احکام بودجه ای، از جمله مواردی بوده که موجبات رشد بازار سهام را فراهم آورده است.
این کارشناس بازار سهام با تاکید بر اینکه در چنین فضایی اطمینان نسبی سرمایهگذاران برای حضور مجدد در بازار فراهم شده است، اضافه کرد: این موضوع باعث شده شاهد رفتار فرسایشی در بازار سهام نباشیم که نتیجه آن نیز ورود نقدینگی هرچه بیشتر به بورس بوده، اما علیرغم این موضوع بازار از کمبود نقدینگی رنج می‌برد که این موضوع باعث شده، جابجایی نقدینگی در بین صنایع بورسی رخ دهد.
رضاپور ادامه داد: در حال حاضر با توجه به اینکه برخی از گروه‌ها و صنایع و نمادهای بورسی به سطوح مقاومتی خود رسیده‌اند، شاهد یک اصلاح جزئی در برخی از نمادها هستیم، اما در مقابل این نقدینگی به شرکت‌هایی که در سطوح حمایتی خود قرار دارند، منتقل شده موجبات رشد آنها را فراهم آورده بود، بنابراین در حال حاضر با یک بازاری روبرو هستیم که چرخش نقدینگی در آن و بین صنایع و شرکت‌ها مختلف رخ داده است.
این کارشناس بازار سهام همچنین در مورد پیش‌بینی خود از وضعیت بورس در سال جاری، اظهارداشت: اگر برجام به سرانجام برسد، می‌توان انتظار داشت با بهبود فضای کسب و کار و شاخص‌های کلان اقتصادی بازار سهام نیز در مسیر هموارتری نسبت به سال گذشته گام بردارد، در چنین شرایطی می‌توان انتظار داشت بورس بازدهی بیشتر و بهتری نسبت به سایر بازارهای سرمایهای به ثبت برساند.
وی خاطرنشان کرد: اگر اتفاقاتی نظیر کنترل نرخ بهره، رشد درآمدهای نفتی، جبران کسری بودجه و دیگر اثرات مستقیم و غیرمستقیم توافق هسته‌ای به وقوع بپیوندد، این مسائل تاثیر بسیار مثبتی بر روی بورس خواهند گذاشت، همچنین اگر این موضوعات با بهبود فضای کسب و کار در کشور نیز همراه شوند و در سوی مقابل ریسک جدیدی نیز به بازار تحمیل نشود، می‌تواند زمینه لازم برای سرمایه گذاری مجدد افراد حقیقی در بازار سهام را فراهم آورد.
رضاپور تاکید کرد: وضعیت سیاسی داخلی و بین‌الملل، قیمت‌های جهانی و انجام اصلاحات ساختاری در عرصه اقتصادی کشور از جمله مهمترین عوامل تاثیرگذار بر وضعیت سودآوری شرکت‌ها در سال جاری خواهد بود که فعالان بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاری در بورس باید مدنظر خود قرار دهند.
دیدگاه شما