یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟

آموزش سواد مالی و برنامه درسی دانش آموزان

آموزش سواد مالی FLE به یک اولویت جهانی تبدیل و به برنامه تحصیلی مدارس ابتدایی و متوسطه در جهان اضافه شده است. در حال حاضر معلمان پس از گذراندن برخی از دوره های حرفه ای، مسیولیت آموزش دانش آموزان را بر عهده دارند. موضوع این است که معلمان چگونه علوم مالی را آموزش ببینند و برای تدریس آموزش سواد مالی به صورت انتقادی و اثر بخش پشتیبانی شوند. در این خصوص در این پژوهش راهکارها و علومی که برای راهنمایی، آموزش و حمایت مربیان در این دوره لازم است؛ با اهداف سیاست روشن، توسعه حرفه ای بهبود یافته و برنامه ارزیابی فراهم گردیده است. محققین احتمال می دهند، مقاصد این سیاست آموزشی (آموزش سواد مالی) بدون یک رویکرد قوی و مشاهده پایه ای در مدارس به واقعیت ننشیند

کلیدواژه ها:

نویسندگان

استادیار گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.

دانشجو کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

شناسه ملی سند علمی:

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1397

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

تفتیان، اکرم و عضدی، امیرعلی و رجل، محمد،1397،آموزش سواد مالی و برنامه درسی دانش آموزان،دومین کنگره بین المللی و سومین کنفرانس توانمندسازی جامعه در حوزه علوم انسانی و مطالعات تربیتی،تهران،https:یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ //civilica.com/doc/772250

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1397، تفتیان، اکرم؛ امیرعلی عضدی و محمد رجل )
برای بار دوم به بعد: ( 1397، تفتیان؛ عضدی و رجل )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

علم سنجی و رتبه بندی مقاله

در بخش علم سنجی پایگاه سیویلیکا می توانید رتبه بندی علمی مراکز دانشگاهی و پژوهشی کشور را بر اساس آمار مقالات نمایه شده مشاهده نمایید.

مقالات پیشنهادی مرتبط

مقالات فوق بر اساس داده کاوی مقالات مطالعه شده توسط پژوهشگران محاسبه شده است.

آموزش مهارت های مالی به کودکان – هرآنچه باید بدانید

یکی از آموزش مهارت های مالی به کودکان که برای این رنج سنین بسیار حائز اهمیت است، سواد مالی است که متاسفانه در ایران به آن اهمیت چندانی داده نمی شود؛ سواد مالی به توانایی های به کارگیری دانش و مهارت، در جهت تصمیم گیری های پولی صحیح و موثر است، گفته می شود ولی متاسفانه در نظام آموزشی ما بسیار کمرنگ بوده و نادیده گرفته شده است. بسیاری از بزرگسالان به دلایل مختلف، از صحبت کردن و آموزش سواد مالی به کودکان خودداری می کنند و همین به معنای محروم کردن کودکان از حقی است که کودکان به گردن ما دارند. مانند بسیاری از موضوعات دیگر، پول چیزی است که کودکان در خانه و بیرون از منزل، در باره آن چیزهایی می شنوند و می بینند، ولی در داخل خانواده به آنها در این مورد چیز زیادی گفته نمیشود. در حالیکه با آموزش های مفید به کودکانتان، شما به آنها کمک می کنید تا ارتباط بین درآمد، هزینه و پس انداز را کشف کنند و همچنین ارزش پول را درک کنند.

آموزش مهارت های مالی به کودکان

در سن ۳ سالگی، بیشتر کودکان درک میکنند که پول میتواند مفید باشد زیرا که میبینند که شما برای تهیه غذا، اسباب بازی، پوشاک، پول پرداخت می کنید و آنها به خاطر مشاهده مکرر از مبادلات، می توانند بفهمند که برای خرید چیزهایی که نیاز دارند، پول ضروری است ولی هنوز به این آگاهی نرسیده اند که تشخیص دهند که این پول، همیشه هست یا تمام می شود. یک پاداش هفتگی می تواند یک ابزار عالی برای کمک به یادگیری مهارتهای مدیریت کودکان باشد، مثلا این پاداشها می تواند بر اساس انجام کارهای خوب روزمره باشد، زیرا از این راه می توان به کودکان آموخت که ارتباط مستقیمی بین دریافت پول با کارهای خوب و مثبت وجود دارد و سپس در مرحله بعد به کودک آموخت که علاوه بر درآوردن پول، باید پس انداز کرد و چطور باید استفاده از پول را مدیریت کرد؛ او باید بین داشته ها و نیازهایش ارتباط برقرار کند و یاد بگیرد که پول را بهینه مصرف کند. آموزش پول برای کودکان زیر ۶ سال به ترتیب زیر خواهد بود :

1. از یک قلک شفاف برای پس انداز پول استفاده کنید : مفهوم پول را به کودک خردسال بیاموزید و سکه و اسکناس را به آنها معرفی کنید.
2. به کودک بیاموزید که برای خرید هر چیزی نیازمند پول است : در عمل این کار را انجام دهید، مثلاٌ مقداری پول از قلکشان بیرون آورده و همراه کودک به فروشگاه بروید و با آن پول چیزی را که مورد علاقه کودکتان است، برایش خریداری کنید.

آموزش مهارت های مالی به کودکان دبستانی

1. هزینه فرصت را به آنها بیاموزید : یعنی اینکه به کودک بیاموزید اگر مثلا یک اسباب بازی را که دوست دارد بخرد، دیگر نمی تواند آن کفشی را که قبلا می خواست بخرد.
2. به کودک دستمزد دهید نه توجیبی : این توجه بسیار ارزشمند است؛ مثلا بر اساس کارهای کوچکی مانند مرتب کردن لوازم مدرسه اش، تمیز کردن اتاقش و همکاری های دیگر در خانه، به دستمزد دهید با این کار کودک می آموزد که پول خود به خود به دست نمی آید؛ بلکه باید زحمت بکشد.
3. از خرید ناگهانی کودک جلوگیری کنید : کودکان متخصص این کار هستند و چیزی را که در فروشگاهی می بینند، به یکباره درخواست می کنند و شما را مجبور به خرید آن می کنند؛ اما بهتر است به کودک بیاموزید که با دستمزدی که با زحمت به دست آورده می تواند خرید کند.
4. اهمیت بخشش را به آنها نشان دهید : با رفتار خودتان، اهمیت بخشش را به آنها یاد دهید؛ فرضا به آنها اجازه دهید خودشان جایی را که قصد کمک دارند انتخاب کنند.
5. یادگیری را سرگرم کننده کنید : اینکار یکی از اثرگذارترین فعالیت ها برای آموزش مالی به کودکان است؛ زیرا بچه ها بازی را دوست دارند و هر چیزی را که به صورت بازی باشد بهتر فرا میگیرند.
6. اجازه دهید اشتباه کنند : کودک شما با اشتباهات خود درس های ارزشمندی خواهد گرفت، البته در این مورد با آنها صحبت کنید و راهای درست را نشان دهید ولی خیلی سد راهش نباشید؛ خودش باید تجربه کسب کند.

آموزش مالی به نوجوانان

1. رضایتمندی و قناعت را به آنان بیاموزید : با پیشرفتهای تکنولوژی، امروزه نوجوان به احتمال زیاد، ساعات زیادی به موبایل خود خیره می شود و افرادی را که در شبکه های اجتماعی هستند تماشا می کند؛ این رفتار خیلی سریع به مقایسه خود با دیگران می انجامد و ممکن است از والدین خود مدام چیزهای گرانتر و زیباتر بخواهد ولی با او حرف بزنید و کاری کنید که از وسایل خودش رضایتمند باشد و قناعت را از درون به او بیاموزید و او را انسان آگاهی تربیت کنید.
2. یک حساب بانکی برایش باز کنید : مدیریت پولش را به خودش بسپارید، تا بتواند در آینده مبالغ بیشتر را بتواند مدیریت کند؛ ولی آموزش های لازم را به او بدهید.
3. تشویقش کنید که برای کارهای بزرگتر و دانشگاه پس انداز کند : جهت پس انداز برای هزینه های دانشگاهی، هیچ زمانی بهتر از نوجوانی نیست، نوجوان شما می تواند کارهای پاره وقت انجام دهد و پولی را که به دست می آورد برای هزینه های دانشگاهی پس انداز کند، قبل از اینکه فرزندتان برای دانشگاه ثبت نام کند باید با او در مورد تاٌمین هزینه ها صحبت کنید.
4. بودجه بندی را به او آموزش دهید : نوجوانان باید اهمیت برنامه ریزی برای پولشان در زمانی که هنوز مستقل نشده اند را یاد بگیرند، تشویق فرزند نوجوان به نصب اپلیکیشن های بودجه بندی و مدیریت مالی شخصی برایش دلپذیرتر و مفیدتر خواهد بود.
5. جادوی سود مرکب را به آنها بیاموزید : نوجوانا ن هر چه زودتر با این مفاهیم آشنا شوند بهتر می توانند برای آینده آماده شوند.
6. شیوه کسب درآمد را به فرزندتان آموزش دهید : نوجوانان زمان زیادی در اختیار دارند و به راحتی می توانند با وجود اینترنت ؛ با راه اندازی کسب وکار، به درآمد دست یابند. حتی شما می توانید در این راه، آنها را کمک کنید؛ هدفگذاری را به نوجوانان بیاموزید و کار کردن را آموزش دهید.

پس انداز برای کودکان – سرمایه گذاری در بورس برای کودکان

یکی از ایده های خوب برای پس انداز برای کودکان تان، خرید سهام های بنیادی و بلند مدتی و سرمایه گذاری برای آنها در بازار بورس است. درست است که آنها الان نمیتوانند در بورس فعالیتی انجام بدهند اما باز کردن حساب بورسی برای همه افراد با هر سنی امکان پذیر است. شما میتوانید با داشتن حق سرپرستی برای فرزندانتان کد بورسی بگیرید و برایشان سهام خریداری کنید تا وقتی به سن قانونی رسیدند یک سرمایه اولیه بسیار خوبی در دست داشته باشند. و حتماً آن روزها از شما بابت این کار فدردانی خواهند کرد.

درصورتی که تمایل دارید تا برای فرزندتان کد بورسی بگیرید میتوانید از طریق لینک زیر ( ثبت نام سریع و رایگان ) اقدام به ثبت نام نمایید.

سخن آخر

آموزش مسائل مالی به کودک، در ابتدا نیاز به صرف زمان و انرژی دارد و اینکار چندان ساده نیست؛ اما اگر می خواهید فرزندتان در آینده و در سنین میانسالی موفق باشد باید خیلی زود آموزشها شروع شود. در ابتدا می توان سکه و اسکناس را به کودکان معرفی کرد، به مرور که کودک بزرگتر می شود می توانید مفاهیم کارتهای اعتباری را هم به آنها بشناسانید.

پنج تکنیک آموزش «سواد مالی» به فرزندان

فرزندان ما براساس پژوهش‌های انجام شده و تحلیل محتوای کتب درسی دوران ابتدایی تا دبیرستان، در دوران تحصیل خود تقریباً هیچ چیزی از سواد مالی نمی‌آموزند. این موضوع شاید در گذشته چندان اهمیتی نداشت اما امروز، به خوبی شاهد این هستیم که بخش‌های مختلف زندگی ما به شدت تحت تأثیر تصمیمات مهم مالی قرار گرفته است.

رضا سیف پور:

چندی پیش جمله بسیار جالبی توجه مرا به خود جلب کرد. این جمله از ثروتمندترین بابای دنیا یا پولدارترین فرد جهان نبود. این جمله از یک اقتصاددان برجسته و برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۱۹۹۸ بود. پرفسور آمارتیا سن می‌گوید؛ آموزش سوادمالی در کودکی نسل آینده جامعه را برای زندگی با توانایی مالی مطلوب آماده می‌کند. در جمله او چند نکته مهم وجود داشت. ابتدا تاکید ایشان بر لزوم توجه به آموزش مالی در سنین کودکی و دیگر اهمیت این آموزش‌ها در ترسیم آینده فرد و جامعه. دقیقاً براساس همین نگرش، هم اکنون در کشورهای توسعه یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ یافته، موضوع سوادمالی به عنوان یک مهارت کاربردی، از سرفصل‌های مهم دروس عملی در دوران دبستان تا دانشگاه محسوب می‌شود و این درحالی است که فرزندان ما براساس پژوهش‌های انجام شده و تحلیل محتوای کتب درسی دوران ابتدایی تا دبیرستان، در دوران تحصیل خود تقریباً هیچ چیزی از سواد مالی نمی‌آموزند. این موضوع شاید در گذشته چندان اهمیتی نداشت اما امروز، به خوبی شاهد این هستیم که بخش‌های مختلف زندگی ما به شدت تحت تأثیر تصمیمات مهم مالی قرار گرفته به نظر می‌رسد که در بسیاری از موارد آینده کشور هم می‌تواند با تصمیمات درست یا نادرست مالی تک تک افراد جامعه رقم بخورد. لذا پیشنهاد می‌کنم حالا که مدارس و سیستم آموزش رسمی ما چندان به این بخش مهم از آموزش و پرورش فرزندان توجه ندارد، خودمان با آموزش صحیح فرزندان، دست به کار شویم و این کمبود را جبران کنیم. برای شروع اجازه دهید پنج نکته کاربردی را با هم مرور کنیم که می‌توانید برای آموزش فرزندانتان تا دوره اول دبیرستان مورد استفاده قرار دهید:

حتماً بطور ماهانه به فرزندتان پول توجیبی بدهید. مبلغ آن خیلی مهم نیست و می‌تواند براساس قرار شما با فرزندتان و هزینه‌هایی که بر عهده اوست تعریف شود. تاکید می‌کنم یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ که این مبلغ را در کارت بانکی مشخصی واریز کنید و به او یاد آور شوید که پیامک هزینه‌ها را هم شما دریافت می‌کنید. بعد از او بخواهید که تلاش کند تا تمام هزینه‌های ماهانه خود را با همین پول برنامه ریزی کند.

هراز گاهی با همسر و فرزندتان به فروشگاه‌های بزرگ بروید و در حالی که خودتان و همسرتان در حال لذت بردن از نوسانات آهنگین قیمت‌ها!! هستید، مسئولیت خرید را به فرزندتان واگذار کنید. به او یاد آورشوید که او باید با این مبلغ مشخص نیازهای خانواده رامدیریت کند. او به تدریج یاد می‌گیرد به قیمت‌ها و تخفیف کالاها توجه کند و از همه مهمتر به این مهارت دست می‌یابد که چگونه در مورد خرید یا عدم خرید کالاها را براساس اولویت‌های مختلف تصمیم بگیرد. البته بهتر است برای شروع، شما هم به اوکمک کنید.

سعی کنید فرزندتان را در موقعیت‌های مختلف نیاز به خرید کالاها یا خدمات جدید قرار دهید. آنگاه تلاش کنید تا او به اهمیت یا عدم اهمیت خرید آن کالا یا خدمات هم توجه داشته باشد. حالا اگر این خرید برای او تا این حد ضروری است به او وام دهید و به او بیاموزید که برای تأمین این نیاز جدید باید ماهانه مبلغ مشخصی از پول تو جیبی خود را هزینه کند با این حال خیلی به او سخت نگیرید چون قرار است او در این فرآیند لذت ببرد و با شما در فرآیند آموزش همراه شود نه اینکه دلزده و سرخورده شود.

به فرزند خود بیاموزید که باید به نیازهای دیگران هم توجه داشته باشد. لذا سعی کنید گاهی مبلغی پول از او قرض بگیرید. این می‌تواند از محل پول توجیبی ماهانه یا پس انداز او باشد اما حتماً به موقع برهی خود را پرداخت کنید.

سعی کنید مبلغ پول توجیبی ماهانه فرزندتان به قدری باشد که بتواند مبلغی هرچند اندک را هم پس انداز کند. سپس طوری وانمود کنید که در یک سرمایه گذاری کوچک، او هم سهمی دارد. بطور مثال شما تصمیم گرفته‌اید برای حفظ ارزش پول خود یک سکه طلا بخرید تا در زمان مشخص بفروشید. کاری کنید که فرزند شما هم، هرچند اندک، در تأمین مبلغ آن سکه سهمی مشخص داشته باشد و فراموش نکنید اگر در موقع فروش سکه سودی هم به دست آوردید باید به همان نسبت اصل و سود پول فرزندتان را به او برگردانید.

آموزش سواد مالی؛ یک پله بالاتر

آموزش سواد مالی به عنوان یکی از نیازمندی‌های مهم عصر جدید، می‌تواند در سطحی بالاتر و متناسب با ارزش‌های جامعه اسلامی طراحی و پیاده‌سازی شود.

امروزه با توجه به گستردگی دانش بشری و توسعه جهان فناوری‌ها، تعریف «انسان باسواد» نسبت به گذشته تفاوت‌های اساسی پیدا کرده است. در قرن حاضر صرف خواندن و نوشتن و حتی دانستن زبان دوم نمی‌تواند برای باسواد بودن کافی باشد. بنا به تعریف سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) شخص باسواد فردی است که دارای شش نوع سواد آموزش و پرورشی، سواد عاطفی، سواد ارتباطی، سواد رسانه، سواد رایانه‌ای و سواد مالی باشد.

سواد مالی (Financial Literacy) به عنوان موردی مهم در ستون نیازمندی‌های عصر جدید، ترکیبی از آگاهی، دانش، مهارت، گرایش و رفتارهای مالی لازم برای تصمیم‌گیری صحیح مالی و سرانجام دستیابی به وضعیت مساعد مالی فردی تعریف شده است. بنا بر آمار موجود در رده‌بندی کشورهای جهان از حیث سواد مالی افراد جامعه -با غلبه درصدی مردان نسبت به زنان- کشورهایی همچون کانادا، استرالیا، آمریکا و کشورهای اروپای غربی در رده‌های بالا و کشورهای کمتر توسعه‌یافته‌ای همچون ایران در رده‌های پایین قرار دارند.

از جمله عوارض پایین بودن سطح سواد مالی یک جامعه می‌توان به «عدم استقبال مناسب از بازارهای مالی و ابزارهای جدید تامین مالی»، «عدم رشد کارآفرینی، سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر و نوآوری‌های مالی متناسب با رشد جمعیت»، «افزایش هزینه‌های اقتصادی قابل اجتناب در حوزه تولید و مصرف»، «افزایش احتمال مورد سوء ‌استفاده مالی قرار گرفتن افراد» و . اشاره داشت که البته اثرگذاری سایر علل نهادی و زیرساختی نیز در موارد فوق قابل چشم‌پوشی نیست.

مسلما نقطه شروع به‌کار جهت ارتقای سطح سواد مالی جامعه، نظام آموزشی و تربیتی کشور است. در دوره‌ای که کشورهای پیشرفته از یک «استراتژی ملی آموزش سواد مالی» برخوردار بوده و برنامه‌ریزی پُرهزینه‌ای برای اجرایی شدن آن در مراکز آموزشی و تربیتی (از پیش‌دبستان تا دانشگاه) یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ و رسانه‌های جمعی خود دارند، متاسفانه شاهد آن هستیم که در نظام آموزشی کشور ما چندان توجه ساختارمند و هدف‌داری به این حوزه مهم نمی‌شود.

فراگیری و درک مفاهیمی همچون درآمد، هزینه، سود، بهره‌وری، کارآفرینی، هزینه‌فرصت، محافظت از پول و نحوه بودجه‌بندی آن، ریسک‌پذیری، پس‌انداز، اعتبار و بدهی، سرمایه‌گذاری، بانکداری، بیمه، مالیات، سهامداری، قواعد خرید و فروش و سایر موارد مشابه توسط طبقه نوجوانان و جوانان نقش بزرگی در بسترسازی نظام تصمیم‌گیری صحیح اقتصادی در ذهن و باور افراد جامعه و رفع برخی از علل فکری- فرهنگی ایجاد و بقای فقر اقتصادی دارد. با این وصف به‌نظر نمی‌رسد که آموزش سواد مالی در ساختن جامعه‌ای پویا و فعال اهمیتی کمتر از آموزش ریاضیات و فیزیک و شیمی داشته باشد!

سخن در خصوص اهمیت سواد مالی در عصر حاضر و ضرورت برنامه‌ریزی جهت پرداخت به آن در نظام آموزشی کشور فراوان است. اما آنچه در این نوشتار مدنظر نویسنده است یک پله بالاتر از این موضوع بوده که کمتر بدان اشاره شده و آن عبارتست از سواد مالی اسلامی!

روشن است که نظام تعلیم و تربیت کشور درون دایره‌ای از اصول و موازین اسلامی تعریف شده است و چنانچه توصیه‌ای به سوادآموزی هرگونه دانشی (از جمله سواد مالی) در این نظام می‌شود بایستی شیوه و محتوای آموزشی بر اساس این اصول و موازین طراحی و برنامه‌ریزی شود.

با نگاهی به وضعیت حال حاضر درمی‌یابیم که خروجی‌های نظام آموزشی کشور گرچه شاید در برخی از سرفصل‌های سواد مالی تاحدودی اطلاعات داشته باشند؛ اما وقتی به سرفصل‌های مباحث مالی و اقتصاد اسلامی می‌رسیم این سطح از آگاهی به درجات ضعیف‌تری افول می‌کند.

هر فرد از جامعه روزانه با موارد متعددی از تصمیم‌ها و انتخاب‌های اقتصادی در زمینه خرید، فروش، پس‌انداز، مصرف، سرمایه‌گذاری، تامین مالی و. مواجه است. شریعت اسلامی با درک این مهم، آموزه‌هایی را در نحوه «کسب و مصرفِ درآمد و روزی حلال»، «انجام صحیح کسب‌وکار، تجارت و معامله‌گری»، «شناخت حقوق اقتصادی و الزامات رعایت آن در قبال دیگران» و مواردی از این دست را عرضه کرده است که می‌تواند مورد توجه برنامه‌ریزان آموزشی قرار گیرد.

نتیجه بحث آنکه اولا با توجه به تحولات عصر جدید و وضعیت ایران در آمارهای جهانی، نظام آموزشی کشور نیازمند آنست که در اسرع وقت به تدوین و پیاده‌سازی یک استراتژی ملی آموزش سواد مالی به دانش‌آموزان و دانشجویان اقدام نماید. ثانیا با توجه به ارزش‌های حاکم بر جامعه و نظام اسلامی و ظرفیت‌های مالی اسلامی نیاز است این استراتژی ملی آموزشی، مبتنی بر مولفه‌های سواد مالی اسلامی طراحی و پایه‌ریزی شود.

منبع: ایبِنا

وهاب قلیچ (عضو هیات علمی گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی)

سواد مالی چیست؟

هوش و سواد مالی یک روند ذهنی است که طی آن می‌توانید مشکلات مالی‌تان را رفع کنید. در جهان یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ امروزی با تغییرات زیاد و تکنولوژی فروانی روبه‌رو هستیم که گسترده‌تر از تغییرات موجود در ادوار گذشته هستند. هر اتفاقی که در آینده رخ بده ما دو انتخاب اساسی پیش رو داریم؛ آن که محتاطانه جلو برویم یا این که هوشمندانه جلو برویم.

برای هوشمندانه طی کردن مسیر مالی یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ بهتر است کار را با آماده سازی و به کارگیری نبوغ مالی خودتان و فرزندان‌تان انجام دهید. «رابرت کیوساکی» در این مورد معتقد است که « مشکل اغلب مردم این است که سال‌های عمر خود را در مدرسه درس خواندند بدون این که چیزی درباره پول و منابع مالی بیاموزند.»با شبکه دانش فراپیام همراه باشید.

تاریخچه پیدایش سواد مالی

عنوان سواد مالی برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ در ایالت متحده در طی یک مراسم افتتاحیه مطرح شده است. نحوه عنوان آن به این صورت بود که ائتلاف عزم برای سواد مالی فردی ایجاد شده است. این ائتلاف برای سنجش سواد مالی در میان دانش آموزان یک دبیرستان نظر سنجی انجام داد و در طی این سنجش سواد مالی را مدیریتی اثر بخش برای امنیت مالی در طول عمر عنوان کرد.

پس از آن در میان مجامع دانشگاهی سواد مالی معناهای متعدد دیگری یافت. برای مثال در سال ۲۰۱۲ تعریف سواد مالی به این صورت درآمد که: دانستن معنای تورم، تنوع، امتیازهای اعتباری و.. جزء مفاهیم سواد مالی است.

سواد مالی چیست؟

سواد یا هوش مالی به این معنا است که شما قادر باشید منابع مالی خود را به گونه‌ای مدیریت کنید که دارای امنیت مالی باشند.

درواقع مفهوم سواد مالی این است که به مجموعه‌ای از آگاهی و قدرت تصمیم‌گیری به دست آورده شده در گرفتن تصمیمات آنی و آگاهانه در امر سرمایه گذاری گفته می‌شود. در واقع بصورت عملی سواد مالی یعنی داشتن دانش در مورد گردش نقدینگی، مدیریت هزینه و سرمایه گذاری.

این‌ها مجموعه فعالیت‌هایی هستند که نشانه داشتن هوش و سواد مالی است. طبق تعریف «رموند» سواد مالی به معنای انجام قضاوت درست و اتخاذ تصمیم‌های موثر در زمینه استفاده و مدیریت پول است؛ اما تعریف ابتدایی سواد مالی در سال ۲۰۰۳ طبق نظر «بون» عبارت بود از فهم اصطلاحات و مفاهیم کلیدی مالی .

۵ معیار داشتن سواد مالی چیست؟

هر اندازه افراد هوش مالی بالاتری داشته باشند پول بیشتری کسب می‌کنند. «رابرت کیوساکی» معتقد است که بسیاری از مردم نمی­توانند که ثروتی برای خود بسازند و درآمد بیشتری کسب کنند؛ زیرا آن‌ها پول را بدون کار کردن می­خواهند.

‌در این باره «ریچارد برانسون» معتقد است که بهتر است مردم به ثروت اندوزی فکر نکنند بلکه بیشتر به ایجاد تغییر یا استفاده از هوش مالی فکر کنند.

با پرداخت مالیات کمتر به سادگی می­توانید سود خالص سالانه بیشتری داشته باشید، به این صورت شخصی که درآمد خالص بیشتری دارد از هوش مالی بالاتری برخوردار است. برای مثال شخصی که سالانه دو میلیارد تومان درآمد دارد و ۸۰۰ میلیون آن را خرج می­کند هوش مالی بالایی ندارد بلکه افردی که هزینه کمتری می­پردازد هوش مالی بالاتری دارند.

اشتباه نکنید شما می­توانید خوب زندگی کنید. برخی توصیه می­کنند که پایین تر از سطح مالی‌تان زندگی کنید اما این روش اشتباه است؛ دو راه برای پس‌انداز بیشتر وجود دارد: یکی این که درآمدتان را افزایش دهید و یا این که هزینه های‌تان را کاهش دهید. در این باره «کیوساکی» نویسنده بزرگ کتاب‌های سواد مالی معتقد است که افزایش درآمد در بلند مدت راه حل بهتری یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ برای حفاظت از پول است.

• بودجه بندی و برنامه ریزی برای پول

بودجه‌بندی درست یکی از نشانه‌های بارز هوش مالی بالا است. «رابرت کیوساکی» معتقد است که با نگاه کردن به این که شخصی چگونه پول و زمان خود را صرف می­کند، می­توان آیند آن شخص را پیش­بینی کرد. «رابرت کیوساکی» در مورد بودجه‌بندی برای پول معتقد است پول و زمان، دارایی­های بسیار مهمی ­هستند؛ در نتیجه بهتر است در خرج کردن آن بسیار دقت داشته باشید.

اهرام کردن پول مهم‌ترین نکته برای افرادی است که در کشوری با اقتصاد دارای رکود مانند ایران زندگی می­کنند. اهرام کردن پول یعنی بتوانید با سرمایه کمتر سرمایه گذاری ­های بزرگتر انجام دهید.

مثلا شما می‌توانید با داشتن صد میلیون تومان سرمایه اولیه در یک سرمایه گذاری یک میلیاردی شرکت کنید؛ یا به عبارت دیگر با گرفتن وام و قرض قدرت پول نقد را افزایش دهید؛ به این صورت که با داشتن یک سرمایه ۱۰۰ میلیونی و گرفتن ۲۰۰ میلیون وام یک سرمایه گذاری ۳۰۰ میلیونی انجام دهید.

در این شرایط رکودی برای افزایش سرمایه در مقابل قدرت پول نقد از اهرام کردن پول استفاده کنید.

سرمایه گذاری روی افزایش آگاهی خود مهم‌ترین نکته‌ای است که قبل از هر سرمایه گذاری باید در نظر داشته باشید. در دنیای امروز، با پیشرفت تکنولوژی و وجود ابزارهای مختلف، منابع بسیاری برای افزایش دانش مالی وجود دارد.

ویژگی هر دوره اقتصادی را بدانید و آن را ارزیابی کنید زیرا این دانش شما است که شما را ثروتمند می­کند نه دارایی شما و اگر شخصی که پولدار است راه‌های درست مصرف کردن و افزایش سرمایه را بلد نباشد امکان از دست دادن سرمایه اش بسیار بالا ست.

نکاتی برای رشد شخصیتی

یک حوزه مشخص برا کسب و کارتان انتخاب کنید اگر در حوزه‌ای که برای کسب و کارتان انتخاب کرده‌اید شک و تردید دارید آن را کنار بگذارید. داشتن شک و تردید باعث می­شود نتوانید به موقع تصمیمگیری کنید.

بسیار نارحت کننده خواهد بود اگر شما به دلیل نداشتن جسارت از خلق موقعیت­های مالی عقب بمانید؛ زیرا خلق موقیت سرمایه گذاری نیازمند داشتن جسارت است. برای این که جسارت خود را افزایش دهید این را در نظر بگیرد که حتی اگر کار شما با شکست مواجه شود شما تجربه مالی به دست آورده اید. این مسئله برای سرمایه گذاری های بعدی شما بسیار مفید خواهد بود.

اگر خواهان رشد شخصی خود هستید حتما باید امور روزانه خود مدیریت کنید و برای آن برنامه داشته باشید. زیرا نداشتن برنامه موجب خواهد شد شما به همه امور روزانه، فرزند پروری و کسب درآمد نرسید.

تبلیغاتی که به شما وعده لاغری در سه روز، پر پشت شدن موها در یک هفته و یک شبه پولدار شدن را می‌دهند چیزی جز دروغ نیستند. این تبلیغات تنها برای ثروتمند کردن صاحبان آن است.

آموختن و اجرای سواد مالی چه کمکی به شما خواهد کرد؟

برخی از افراد به جای آن که به افزایش آگاهی و سواد مالی خود تمرکز کنند بر افزایش دارایی تمرکز می‌کنند. تلاش برای جمع آوری سرمایه خوب است؛ اما از آن بهتر این است که شما روش خودتان را برای مدیریت دارایی داشته باشید؛ هر چند این دارایی کم یا زیاد باشد.

اگر مردم به این آگاهی برسند که مدیریت درست سرمایه از کسب سرمایه مهم تر است قطعا تحول بزرگی در امر سرمایه دارای رخ خواهد داد.

فردی که در یک لاتاری برنده می­شود و یک شبه میلیاردر می‌شود به دلیل این که سواد مالی ندارد بسیار زود سرمایه خود را از دست می‌دهد؛ اما فردی که با تلاش و زحمت ثروتمند می‌شود دارای سواد مالی است و نحوه حفظ سرمایه را آموخته است.

تفاوت افرادی که سواد مالی دارند و افرادی که سواد مالی ندارند چیست؟

برای درک درست این موضوع دو معمار را در نظر بگیرید که یکی از آن‌ها به پی‌ریزی و فونداسیون ساختمان بسیار اهمیت می‌دهد؛ ولی معمار شماره دو اهمیت چندانی برای پی‌ریزی ساختمانش قائل نیست.

به نظر شما ساختمان کدام یک از این معمارها دارای استحکام و امنیت بیشتری است؟ قطعا ساختما معمار شماره یک از طول عمر و سلامت بیشتری برخوردار خواهد بود. فردی که دارای سواد مالی است همه راه‌های کسب پول بیشتر و محافظت از پول را آموخته‌ است.

در نتیجه سرمایه افرادی که دارای سواد مالی هستند از یادگیری سواد مالی چه اهمیتی دارد؟ امنیت بیشتری برخوردار است.

مزایای داشتن سواد مالی

• کسب درآمد بیشتر و کاریابی بهتر

کسانی که برای افزایش سواد مالی خود مطالعه کرده‌اند یا آن را از کودکی آموخته‌اند مهارت‌های بالایی در ورود به بازار کار و پیدا کردن کار مورد نظر خود دارند. این افراد همواره می‌توانند در شغل مورد نظر خود مهارت‌های‌شان را افزایش دهند و درآمد بیشتری نیز کسب کنند.

افرادی که دارای سواد مالی هستند پس از پیدا کردن کار مورد نظر خود و کسب درآمد از این طریق می‌دانند که چگونه درآمد خود را برای کارهای اساسی و ضروری بودجه‌بندی کنند. در نتیجه کسانی که سواد مالی را می‌آموزند از مهارت بالایی برای بودجه‌بندی صحیح دارایی خود برخوردار خواهند بود.

اموختن نحوه پس‌انداز در حوزه سواد مالی علاوه‌بر فواید فردی که دارد؛ به دلیل داشتن آثار اجتماعی و توسعه قابلیت‌های آن یک امر مهم و ضروری برای جامعه است. در نتیجه اگر شما به پس‌انداز کردن علاقه‌مند باشید در کمترین زمان این حوزه از بخش مالی را خواهید آموخت.

ضرورت سواد مالی

با توجه به ظهور عصر مالی‌سازی همه افراد جامعه بهتر است به فکر تامین مالی در دوران بازنشستگی‌شان باشند. بنابراین افراد باید خودشان تصمیم بگیرند که کجا و چقدر پس‌انداز کنند. باید در ارتباط با فروشندگان دیگر در خرید خانه و ماشین و دریافت وام دقت داشته باشید؛ به این معنا که زندگی همه افراد به بازار و تصمیم‎گیری‌های داخل آن مرتبط است.

به همین دلیل افراد باید از تصمیم‌های نادرست و کاهش سطح رفاه خود به دلیل اتخاذ این دست از تصمیم‌‌گیری‌ها جلوگیری کنند. در غیر این صورت بدیهی است که با اتخاذ تصمیم‌های مالی درست جنبه‌های مختلفی از زندگی اجتماعی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

نحوه سنجش سواد مالی

با توجه به عدم قطعیت در تعریف سواد مالی راهکارهای متفاوتی نیز برای سنجش میزان سواد مالی وجود دارد. به دلیل این که سنجش هر چیزی اساسا بر طبق تعریف آن امکان‌پذیر است؛ همچنین بنا به دلیل تعریفات متفاوت از سواد مالی دامنه گسترد‌ه‌ای از مفاهیم نیز شامل سنجش سواد مالی خواهد بود.

مفاهیمی مانند فهم مفاهیم بازارهای پول و سرمایه، دانستن تفاوت میان نرخ بهره و بهره مرکب، متنوع سازی ریسک، فهم صورت‌های مالی، تورم و… در نهایت در سنجش میزان سواد مالی باید در نظر داشته باشید که پرسش‌ها در باره مفاهیم مالی با زندگی روزمره مردم در ارتباط باشند.

معرفی برترین کتاب ‌های حوزه سواد مالی

• پدر پولدار، پدر فقیر نوشته ” رابرت کیوساکی “

همه کسانی که می­خواهند سواد و دانش مالی خود را بالا ببرند و همچنین والدینی که می‌خواهد فرزندانی دارای سواد مالی تربیت کنند، باید این کتاب را بخوانند. در این کتاب «رابرت» به مقایسه دو طرز فکر از یک پدر پولدار و یک پدر فقیر می‌پردازد.

• کتاب قطار سرعت به سوی ثروت نوشته ” دارن هاردی “

اگر خواهان آشنایی با دنیای کارآفرینی هستید خواندن این کتاب برای شما بسیار مفید خواهد بود.

ثروتمندترین مرد بابل اثر بی نظیر ” جورج سمیوئل کلاسون “

این کتاب در مورد مردی است که در ۸۰۰۰ سال پیش می‌زیسته است. او با به کار بردن راه‌هایی به ثروت دست یافته است. این کتاب به شما توصیه می‌کند که رویای ثروتمندی شما را به سراب نبرد.

اسرار ذهن ثروتمند نوشته ” تی هارو اکر “

با خواندن این کتاب اصرار ثروتمند شدن را خواهید آموخت.

سخن پایانی

به یاد داشته باشید که هوش و سواد مالی امری ذاتی نیست. اگرچه بسیاری از افراد به صورت ذاتی دارای هوش مالی هستند؛ اما شما می‌توانید با مطالعه در حوزه سواد مالی به افزایش هوش و خلاقیت مالی خود کمک کنید. اگر آن را به صورت ذاتی در وجود خود ندارید بذر آن را بکارید و به رشد آن کمک کنید.

در نهایت به یاد داشته باشید که هزینه برای آموختن سواد مالی یک نوع هزینه کردن برای ساخت زیر بنای موفقیت است. همچنین مهم‌ترین نشانه سواد مالی بدون تردید داشتن مهارت در درست خرج کردن پول است. در نتیجه داشتن سواد مالی بیشتر از پول به ثروتمند شدن شما کمک خواهد کرد.